Rekonstrukcja praktyk analizy dyskursu na podstawie wybranych anglojęzycznych czasopism dyskursywnych

• Authors: Joanna Bielecka-Prus , Anna Horolets

Title variants

EN

Reconstruction of discourse analytical practices on the basis of discourse analysis journals’ abstracts

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł ma cel eksploracyjny. Podjęto w nim próbę zrekonstruowania praktyk analizy dyskursu na podstawie badania zawartości abstraktów czasopism anglojęzycznych z zakresu analizy dyskursu („Language in Society”, „Discourse Studies”, „Discourse and Society”, „Language and Communication”, „Text and Talk”). Analizie poddano czasopisma mające wysoki współczynnik cytowalności i w związku z tym duży wpływ na wyznaczanie głównych trendów metodologicznych w analizie dyskursu. Obliczono częstotliwość występowania typów materiału badawczego (np. dyskurs ustny i mówiony) i przedmiotu analizy (interakcja instytucjonalna, codzienna, medialna i internetowa) oraz podejść teoretycznych i kategorii badawczych. Na podstawie szczegółowej analizy zróżnicowania pomiędzy czasopismami i tendencji wspólnych dla nich wszystkich dokonano wstępnych uogólnień na temat praktyk analizy dyskursu w krajach anglosaskich. Cechy wyróżniające te praktyki to między innymi skupienie się na interakcji, zainteresowanie kontekstami instytucjonalnymi i komunikacją mówioną oraz uprawianie badań stosowanych.

EN

The article pursues an exploratory goal of reconstructing discourse analytical practices through the research on the content of abstracts that appeared in discourse analysis-centred journals (“Language in Society,” “Discourse Studies,” “Discourse and Society,” “Language and Communication,” “Text and Talk”) published in English. The selected journals have a high Impact Factor and thus, significantly influence the major methodological trends within discourse analysis. The frequency with which the various types of content, i.e., types of empirical material (e.g., spoken and written discourse) and subject matter (institutional, everyday, media or internet interactions), as well as theoretical approaches and analytical categories, appear has been measured. Detailed analysis of both the journals’ diversification and trends common to all journals has allowed to draw tentative generalizations concerning the practices of discourse analysis in the English speaking world. The distinguishing features of these practices are: concentration on interaction, interest in institutional contexts and spoken communication, as well as applied research, to name a few.

Keywords

EN

discourse analysis; research practices; peer-reviewed journals; abstracts; empirical material; object of research; theoretical approaches; methods; analytical categories

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Przegląd Socjologii Jakościowej
• Year: 2013
• Volume: 9
• Issue: 1
• Pages: 152-185

Contributors

author

Joanna Bielecka-Prus

• Instytut Socjologii, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej

author

Anna Horolets

• Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej w Warszawie

References

• Agha Asif (2003) The Social Life of Cultural Value. „Language and Communication”, vol. 23, s. 231–273.
• Barth Fredrik i in. (2007) Antropologia. Jedna dyscyplina, cztery tradycje: brytyjska, niemiecka, francuska i amerykańska. Przełożyła Joanna Tegnerowicz. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Basso Keith H. (1979) Portraits of “The Whiteman”: Linguistic Play and Cultural Symbols Among the Western Apache. Cambridge: Cambridge University Press.
• Bhatia Vijay K. (1993) Analyzing Genre: Language Use in Professional Settings. London: Longman.
• Blommaert Jan (2005) Discourse. A Critical Introduction. Cambridge: Cambridge University Press.
• Brinton Laurel L. (2008) Historical Discourse Analysis [w:] Deborah Schiffrin, Deborah Tannen, Heidi E. Hamilton, eds., The Handbook of Discourse Analysis. Oxford: Blackwell, s. 138–160.
• Brown Penelope, Levinson Stephen C. (1987) Politeness: Some Universals in Language Usage. Cambridge: Cambridge University Press.
• Brown Roger, Gilman Albert (1960) The Pronouns of Power and Solidarity [w:] Thomas A. Sebeok, ed., Style in Language. Cambridge: MIT Press, s. 253–277.
• Carter Ronald A., Malmkjær Kirsten (2002) Text linguistics [w:] Kirsten Malmkjær, ed., The Linguistics Encyclopedia. London: Routledge, s. 540–551.
• Cots Joseph M. (2006) Discourse Strategies [w:] Philipp Strazny, ed., Encyclopedia of Linguistics. New York: Taylor & Francis, s. 271–272.
• Cutting Joan (2011) Spoken Discourse [w:] Ken Hyland, Brian Paltridge, eds., Continuum Companion to Discourse Analysis. London: Continuum, s. 155–170.
• Czyżewski Marek (2005) Dyskurs [w:] Encyklopedia Socjologii. Suplement. Władysław Kwaśniewicz i inni, red., Warszawa: Oficyna Naukowa, s. 50‒58.
• Czyżewski Marek (2008) Elementy i całości. O niektórych dylematach analizy dyskursu [w:] Anna Horolets, red., Analiza dyskursu w socjologii i dla socjologii. Toruń: Adam Marszałek, s. 19–29.
• van Dijk Teun A. (2008) Critical Discourse Analysis [w:] Deborah Schiffrin, Deborah Tannen, Heidi E. Hamilton, eds., The Handbook of Discourse Analysis. London: Blackwell, s. 372–397.
• van Dijk Teun A. (2009) Society and Discourse. How Social Contexts Influence Text and Talk. Cambridge: Cambridge University Press.
• Drew Paul (2001) Conversation Analysis [w:] Rajend Mesthrie, ed., Concise Encyclopedia of Sociolinguistics. Oxford: Elsevier, s. 109–116.
• Duszak Anna, Fairclough Norman, red., (2008) Krytyczna analiza dyskursu. Interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej. Kraków: Universitas.
• Fairclough Norman (1992) Discourse and Social Change. Cambridge: Polity Press.
• Fairclough Norman (2003) Analysing Discourse. Textual Analysis for Social Research. London: Routledge.
• Fairclough Norman (2006) Genres in Political Discourse [w:] Keith Brown, ed., Encyclopedia of Language and Linguistics. Oxford: Elsevier, s. 32–38.
• Giddens Anthony (2001) Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Przełożyła Alina Szulżyńska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Grzymała-Kazłowska Aleksandra (2004) Socjologicznie zorientowana analiza dyskursu na tle współczesnych badań nad dyskursem. „Kultura i Społeczeństwo”, nr 4, s. 13–34.
• Gumperz John (2008) Interactional Sociolinguistics: A Personal Perspective [w:] Deborah Schiffrin, Deborah Tannen, Heidi E. Hamilton, eds., The Handbook of Discourse Analysis. Malden: Blackwell, s. 215–228.
• Halliday Michael A. K. (1978) Language as Social Semiotic. London: Edward Arnold.
• Harré Rom (2008) The Discursive Turn in Social Psychology [w:] Deborah Schiffrin, Deborah Tannen, Heidi E. Hamilton, eds., The Handbook of Discourse Analysis. London: Blackwell, s. 688–706.
• Harré Rom, van Langenhove Luk, eds., (1999) Positioning Theory: Moral Contexts of Intentional Action. Malden: Blackwell.
• Hunter Lynette (1990) A Rhetoric of Mass Communication: Collective or Corporate Public Discourse [w:] Richard L. Enos, ed., Oral and Written Communication. Historical Approaches. London: Sage, s. 216–261.
• Hymes Dell H. (1996) Ethnography, Linguistics, Narrative Inequality: Target Organ and Modulator of Toxicity. London: Taylor & Francis.
• Ilie Cornelia (2006) Rhetoric, Classical [w:] Keith Brown, ed., Encyclopedia of Language and Linguistics. Oxford: Elsevier, s. 573–579.
• Jabłońska Barbara (2006) Krytyczna analiza dyskursu: refleksje teoretyczno-metodologiczne. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 2, nr 1 [dostęp 2 listopada 2012]. Dostępny w Internecie: ‹http://www.qualitativesociologyreview.org /PL/archive_pl.php›.
• Jha Alok (2012) Academic spring: how an angry maths blog sparked a scientific revolution. „Guardian”, 9 kwietnia [dostęp 28 listopada 2012]. Dostępny w Internecie ‹www.guardian.co.uk/science›.
• Kurcz Ida, Okuniewska Hanna, red., (2011) Język jako przedmiot badań psychologicznych. Psycholingwistyka ogólna i neurolingwistyka. Warszawa: Wydawnictwo Academica, SWPS.
• Labov William (1966) The Social Stratification of English in New York City. Washington: Center for Applied Linguistics.
• Labov William, Waletzky Joshua (1967) Narrative Analysis: Oral Versions of Personal Experience [w:] June Helm, ed., Essays on the Verbal and Visual Arts. Seattle: University of Washington Press, s. 12–44.
• Lakoff George, Johnson Mark (1988) Metafory w naszym życiu. Przełożył Tomasz Paweł Krzeszowski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Levinson Stephen C. (2010) Pragmatyka. Przełożyli Tadeusz Ciecierski, Katarzyna Stachowicz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Liddicoat Anthony J. (2007) An Introduction to Conversation Analysis. London: Continuum.
• Lisowska-Magdziarz Małgorzata (2006) Analiza tekstu w dyskursie medialnym. Przewodnik dla studentów. Kraków: Wydawnictwo UJ.
• Malmkjær Kirsten, ed., (2002) Semantics [w:] The Linguistics Encyclopedia. London: Routledge, s. 455–468.
• Myers Greg (1990) Writing Biology: Texts in the Social Construction of Scientific Knowledge. Madison: University of Wisconsin Press.
• Narrative Inquiry (2006) Special Issue: Narrative – State of the Art, ed., Michael Bamberg, vol. 16, no. 1.
• Nijakowski Lech (2006) Hermeneutyka i teoria dyskursu [w:] Aleksandra Jasińska-Kania i in., red., Współczesne teorie socjologiczne, t. 2. Warszawa: Scholar, s. 995–1000.
• Norrick Neal R. (2008) Discourse and Semantics [w:] Deborah Schiffrin, Deborah Tannen, Heidi E. Hamilton, eds., The Handbook of Discourse Analysis. London: Blackwell, s. 76–99.
• Ogden Charles K., Richards Ivor A. (1923) The Meaning of Meaning. London: Routledge.
• Ong Walter J. (1982) Orality and Literacy. The Technologizing of the World. London, New York: Menthuen.
• Pawliszak Piotr, Rancew-Sikora Dorota (2012) Wprowadzenie do socjologicznej analizy dyskursu. „Studia Socjologiczne”, nr 1, s. 5–15.
• Pękala Justyna (2009) Mechanizm peer review na przykładzie polskich czasopism naukowych [komputeropis]. Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego.
• Przepiórkowski Adam i in., red., (2012) Narodowy Korpus Języka Polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Rancew-Sikora Dorota (2007) Analiza konwersacyjna jako metoda badania rozmów codziennych. Warszawa: Trio.
• Rapley Tim (2010) Analiza konwersacji, dyskursu i dokumentów. Przełożyła Anna Gąsior-Niemiec. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Reisigl Martin (2006) Rhetorical Tropes in Political Discourse [w:] Keith Brown, ed., Encyclopedia of Language and Linguistics. Oxford: Elsevier, s. 597‒604.
• Reisigl Martin (2011) Analiza retoryki politycznej [w:] Ruth Wodak, Michał Krzyżanowski, red. Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych. Warszawa: Łośgraf, s. 151–183.
• Ricoeur Paul (1992) Filozofia osoby. Przełożyła Małgorzata
• Frankiewicz. Kraków: Wydawnictwo PAT.
• Rose Gillian (2010) Interpretacja materiałów wizualnych. Przełożyła Ewa Klekot. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Sarangi Srikant (2011) Editorial: contextualizing Gumperz. „Text and Talk”, vol. 31, no. 4, s. 375–380.
• Schegloff Emanuel A. (1972) Notes on a Conversational Practice: Formulating Place [w:] David Sudnow, ed., Studies in Social Interaction. New York: Free Press, s. 75–119.
• Schegloff Emanuel A. (1992) Repair after Next Turn. „American Journal of Sociology”, vol. 97, no. 5, s. 1295–1345.
• Schneider Klaus (2005) Pragmatics [w:] Philipp Strazny, ed., Encyclopedia of Linguistics. New York: Taylor & Francis, s. 869–872.
• Sennet Richard (2006) Korozja charakteru. Osobiste konsekwencje pracy w nowym kapitalizmie. Przełożyli Jan Dziergowski i Łukasz Mikołajewski. Warszawa: Muza.
• Shuy Roger W. (2008) Discourse Analysis in Legal Context [w:] Deborah Schiffrin, Deborah Tannen, Heidi E. Hamilton, eds., Handbook of Discourse Analysis. London: Blackwell, s. 437–452.
• Stachowiak Jerzy (2012) Analiza relacji władzy w konkurencyjnych perspektywach Noama Chomsky’ego i Michela Foucault. „Studia Socjologiczne”, nr 1 (204), s. 93–110.
• Stubbs Michael (2008) Computer Assisted Text and Corpus Analysis: Lexical Cohesion and Communicative Competence [w:] Deborah Schiffrin, Deborah Tannen, Heidi E. Hamilton, eds., The Handbook of Discourse Analysis. London: Blackwell, s. 304–320.
• Taverniers Miriam (2006) Grammatical Metaphor and Lexical Metaphor: Different Perspectives on Semantic Variation. „Neophilologus”, vol. 90, no. 2, s. 321–332.
• Thompson Geoff, Hunston Susan (2006) Evaluation in Text [w:] Keith Brown, ed. Encyclopedia of Language and Linguistics. Oxford: Elsevier, s. 305–312.
• Trudgill Peter (1986) Dialects in contact. Oxford: Blackwell.
• Trutkowski Cezary (2004) Wybór czy konieczność – o potrzebie wykorzystania analizy dyskursu w socjologii. „Kultura i Społeczeństwo”, nr 4, s. 35–50.
• Trzebiński Jerzy, red., (2002) Narracja jako sposób rozumienia świata. Gdańsk: GWP.
• Wetherell Margaret (2008) Themes in Discourse Research: The Case of Diana [w:] Margaret Wetherell, Stephanie Tylor,
• Yates Simeon J., eds., Discourse Theory and Practice. A Reader. London: Sage, s. 14–28.
• Widdowson Henry (1995) Discourse analysis: A critical view. „Language and Literature”, no. 4, s. 157–172.
• Wodak Ruth (2011) Wstęp: badania nad dyskursem-ważne pojęcia i terminy [w:] Ruth Wodak, Michał Krzyżanowski, red., Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych. Warszawa: Łośgraf, s. 11–48.
• Wodak Ruth (2011) Critical Discourse Analysis [w:] Ken Hyland, Brian Paltridge, eds., Continuum Companion to Discourse Analysis. London: Continuum, s. 38–53.
• Wodak Ruth, Krzyżanowski Michał, red., (2011) Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych. Warszawa: Łośgraf.
• Yule George (1996) Pragmatics. Oxford: Oxford University Press.
• Zarycki Tomasz (2012) Poszerzając kontekst: ku krytycznej socjologii językoznawstwa. „Studia Socjologiczne”, nr 1 (204), s. 57‒73.