Prawo o wyborze papieża po nowelizacji z 2007 roku

• Authors: Urbaniak Krzysztof

Abstracts

PL

Celem artykułu jest analiza prawa o wyborze papieża, ze szczególnym uwzględnieniem nowelizacji z 2007 r. Procedura wyboru papieży należy do najstarszych obowiązujących do czasów obecnych skodyfikowanych reguł dotyczących wyborów w instytucjach publicznych. Artykuł przedstawia ewolucję zasad dotyczących wyboru papieża od pierwszych wieków po czasy współczesne. Przeprowadzona analiza ukazuje, że istotne zasady wyboru papieża pozostają niezmienione: jedynymi elektorami są kardynałowie, do skutecznego wyboru konieczne jest uzyskanie większości co najmniej 2/3 głosów, a głosowanie odbywa się w izolacji od świata zewnętrznego i objęte jest ścisłą tajemnicą. W artykule szczegółowej analizie poddano zasady systemu wyborczego zawarte w wydanej w 1996 r. przez papieża Jana Pawła II konstytucji apostolskiej Universi Dominici gregis, a przede wszystkim możliwość, w sytuacji impasu konklawe, odejścia od stosowania „świętej większości” 2/3 głosów i wyboru papieża absolutną większością głosów. Osobną część artykułu poświęcono nowelizacji przepisów dotyczących systemu wyborczego przeprowadzonej przez papieża Benedykta XVI w roku 2007 r. Artykuł zamykają uwagi dotyczące nowelizacji przeprowadzonej w 2013 r. w sytuacji zbliżającego się konklawe związanego z rezygnacją papieża Benedykta XVI.

EN

The purpose of this article is to analyse the papal election law, especially in regard to its amendment in 2007. Papal election procedure is one of the oldest codified rules related to election in public institutions, which take effect till nowadays. The article presents the development of rules related to the election of the pope since the early Christian period till now. Conducted analysis proves that relevant rules related to the papal election remain unchanged: the only electors are cardinals, qualified majority of votes is required in order to successfully elect the pope, voting is performed in isolation from the outer world and is secret. The article thoroughly analyses the rules of voting system imposed by the apostolic constitution Universi Dominici gregis issued by Pope Jean Paul II in 1996, in particular a possibility of the exemption from the traditional qualified majority rule, namely choosing the pope by application of absolute majority voting when the qualified majority voting does not result in an election. Another part of the article is devoted to the amendment of regulations related to the voting system issued by Pope Benedict XVI in 2007. Closing part of the article are remarks concerning 2013 amendment in the face of forthcoming conclave related to the resignation of Pope Benedict XVI.

Keywords

PL

konklawe; zasada większości kwalifikowanej; kolegium kardynalskie; wybór papieża

EN

conclave; qualified majority rule; College of Cardinals; papal election

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
• Year: 2014
• Issue: 2 (18)
• Pages: 289-308

Dates

published

2014-04-30

Contributors

author

Urbaniak Krzysztof

• Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• Aimone-Braida P.V., Le modalità procedurali dell’elezione del vescovo romano nel secondo millenio, „Apollinaris” 2006, nr 79 (3–4).
• Aimone-Braida P.V., Ripristino assoluto della maggioranza qualificata nell’elezione del Romano Pontefice, „Apollinaris” 2007, nr 80.
• Ammer J., Das Motu Proprio Papst Benediksts XVI. Zur Anderung des Papstwahlgesetzes „Universi Dominici Gregis”, „Folia Teologica” 2007, nr 18.
• Ammer J., Neues im Papstwahlgesetz „Universi Dominici Gregis” – ein Kurzkomentar, „Folia Theologica” 1996, nr 7.
• Arrieta J.I., Governance Structures within the Catholic Church, Montreal 2000.
• Baumgartner F.J., Behind Locked Doors. A History of the Papal Elections, Palgrave Macmillan 2003.
• Baumgartner F.J., Creating the Rules of Modern Papal Election, „Election Law Journal” 2006, nr 1.
• Forster J.J.M., The election of The Roman Pontiff: an examination of canon 332, § 1 and recent special legislation, „Jurist” 1997, nr 56.
• Jakubowski W., O Roma felix. Geneza, specyfika i przeobrażenia instytucji politycznych Państwa Miasta Watykańskiego, Warszawa 2005.
• Jakubowski W., Wakans Stolicy Apostolskiej w 2013 roku. Wybrane zagadnienia ustrojowo-historyczne, Warszawa 2013.
• Longchamps de Berier F., Zubik M., Wstęp, [w:] Ustawa zasadnicza Państwa Miasto Watykan oraz inne akty ustrojowe, Warszawa 2008.
• Majer P., „Universi Dominici Gregis”. La nueva normativa sobre la elección del Romano Pontífice, „Ius Canonicum” 1996, nr 72.
• Majer P., Nowelizacja prawa o wyborze papieża dokonana przez Benedykta XVI, „Annales Canonici” 2009, nr 5.
• Majer P., Większość głosów wymagana do wyboru papieża według konstytucji apostolskiej Jana Pawła II „Universi Dominici Gregis”, „Analecta Cracoviensia” 1997.
• Majer P., Wybór Biskupa Rzymskiego w perspektywie jedności Kościoła, „Annales Canonici” 2012, nr 8.
• Minambres J., Joannes Paulus II Cost. Ap. Universi Dominici Gregis. Commento di J. Minambres, [w:] J.I. Arrieta, J. Canosa, J. Minambres, Legislazione sull’organizzazione centrale della Chiesa, Giuffre Editore, Milano 1997.
• Minambres J., Nuove determinazioni sulle capicita decisionali del collegio dei Cardinali riunito in conclave, „Ius Ecclesiae” 2007, nr 19.
• Piazzoni A.M., Historia wyboru papieży, Kraków 2004.
• Sitarz M., Wiśniewski P., Wybór Biskupa Rzymu, „Studia Prawa Wyznaniowego”, t. IV, Lublin 2002.
• Urbaniak K., System wyborczy na urząd papieża w świetle Konstytucji Apostolskiej Universi Dominici Gregis, [w:] Przestrzeń polityki i spraw wyznaniowych, red. B. Górowska, Warszawa 2004.
• Węgrzyn B., Zmiany zasad wyboru Biskupa Rzymskiego wprowadzone przez papieży Jana XXIII i Pawła VI, „Myśl Ekonomiczna i Prawna” 2007, nr 2.
• Zizola G., Il conclave. Storia e segreti. L’elezione papale da San Pietro a Giovanni Paolo II, Roma 1993.
• Zubik M., Rozwiązania ustrojowe Państwa Watykańskiego, „Państwo i Prawo” 2004, nr 4.

Identifiers

DOI

https://doi.org/10.15804/ppk.2014.02.17