Preliminary Report on Human Remains from Tell Arbid, Sector P. Excavation Seasons 2008-2010

• Authors: Soltysiak Arkadiusz , Koliński Rafał

Title variants

PL

Szczątki ludzkie z Tell Arbid - sektor P, sezony 2008-2010 - raport wstępny

• Languages of publication: EN PL

Abstracts

PL

W latach 2008-2010 misja archeologiczna Instytutu Prahistorii Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, kierowana przez Rafała Kolińskiego, prowadziła wykopaliska na wschodnim stoku stanowiska Tell Arbid w północno-wschodniej Syrii. Podczas tych prac odkryto 30 grobów datowanych na okres ceramiki chaburskiej (ok. 2000-1500 p.n.e.), 17 datowanych na okres post-akadyjski (ok. 2150-2000 p.n.e.) i jeden datowany na okres Niniwa 5 (ok. 2750-2550 p.n.e.). Zarówno w grobach, jak i w nielicznych innych obiektach, znaleziono szczątki ludzkie, na- leżce do co najmniej 92 osobników, w tym 73 datowane na okres ceramiki chaburskiej, 18 datowanych na okres post-akadyjski oraz jeden z okresu Niniwa 5. Proporcje poszczególnych kategorii wiekowych w okresie post-akadyskim i ceramiki chaburskiej różnią się od naturalnego profilu umieralności; również proporcje płci są zaburzone. W okresie post-akadyjskim najliczniejsze były pochówki noworodków i niemowląt, w okresie ceramiki chaburskiej znacznie wyższa od oczekiwanej była liczba dzieci w wieku od roku do pięciu lat. Również w okresie ceramiki chaburskiej na 17 szkieletów osób dorosłych o rozpoznanej płci aż 13 należało do kobiet; ponadto szkielety mężczyzn były znajdowane wyłącznie w pochówkach zbiorowych. Wszystkie te różnice świadczą o niereprezentatywności badanego zbioru szkieletów i są zapewne spowodowane specyfiką zwyczajów pogrzebowych. W okresie ceramiki chaburskiej próchnica była relatywnie częsta, przy czym widać wyraźną różnicę między pochówkami zbiorowymi (5,1%) i pojedynczymi (10,1%). W okresie post-akadyjskim jedynie 0,8% zębów wykazuje ubytki próchnicze, ale próba składa się tylko z czterech osobników. W okresie ceramiki chaburskiej liniowa hipo- plazja szkliwa była powszechna, natomiast niemal zupełnie nie występowały symptomy anemii megaloblastycznej: cribra orbitalia i gąbczaty przerost kości. Zgodnie z oczekiwaniami, choroba zwyrodnieniowa stawów była obserwowana tylko u osobników w bardziej zaawansowanym wieku, zwłaszcza u kobiety z grobu G4/37/59, u której można było zaobserwować również zaawansowaną osteoporozę, połączoną z zaleczonym złamaniem piszczeli i kompresyjnymi złamaniami wielu trzonów kręgów, oraz dyslokację powierzchni stawowej na wyrostku barkowym lewej łopatki.

• Publisher: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
• Journal: Światowit
• Year: 2012
• Volume: Tom IX (L), fasc. A
• Pages: 49-66

Contributors

author

Soltysiak Arkadiusz

author

Koliński Rafał

References

• BIELINSKI P., 2004 Tell Arbid. The 2003 Campaign ofPolishSyrian Excavations. Preliminary Report, “Polish Archaeology in the Mediterranean” XV, 335-353.
• BUIKSTRAJ.E., UBELAKERD.H., 1994 (eds.) standards of Data Collection from Human skeletal remains, Arkansas Archaeological Survey Research Series 44, Fayetteville.
• COALE A.J. ET AL., 1983 A.J. Coale, P. Demeny, B. Vauhan, regional Model Life tables and stable Populations, New York - London.
• DECKERS K., 2010 Anthracological research at the early to Middle Bronze age settlement of tell Mozan, (in:) DECKERS ET AL. 2010,361-378).
• DECKERS K. ET AL., 2010 K. Deckers, M. Doll, P. Pfalzner, S. Riehl (eds.), development of the environment, subsistence and settlement of the City ofUrkes and its Region, Studien zur Urbanisierung Nordmesopotamiens, Serie A: Ausgrabungen 1998-2001 in der Zentralen oberstadt von Tall Mozan/Urkes 3, Wiesbaden.
• HILLSON S., 1996 Dental Anthropology, Cambridge.
• MOLLESON T., 1994 The Eloquent Bones of Abu Hureyra, “Scientific American” 271/2, 70-75.
• MOLLESON T., 2007, Methodfor the study of Activity Related skeletal Morphologies, “Bioarchaeology of the Near East” 1, 5-33.
• PFALZNER P., 2010 Introduction and synthesis: Urban Development and Ecology at Tell Mozan, (in:) DECKERS ET AL. 2010,1-12.
• RIEHL S., 2010 Plant Production in a Changing Environment: The Archaeobotanic Remainsfrom Tell Mozan, (in:) DECKERS ETAL. 2010,131-158.
• RIEHL S. ET AL., 2008, S. Riehl, R.A. Bryson, K. Pustovoyov, Changing Growing Conditionsfor Crops during the Near Eastern Bronze Age (3000-1200 BC): The stable Carbon Isotope Evidence, “Journal of Archaeological Science” 35, 1011-1022.
• SOETYSIAK A., 2010, Death and Decay at the Dawn of the City. Interpretation of Human Bone Deposits at Tell Majnuna Areas MTW, EM and EMs, Warszawa.
• WALKER P.L. ET AL., 2009 P.L. Walker, R.R. Bathurst, R. Richman, T. Gjerdrum, V.A. Andrushko, The Causes of PoroticHyperostosis and Cribra Orbitalia: A Reappraisal of the Iron-Deficiency-Anemia Hypothesis, “American Journal of Physical Anthropology” 139/2, 109-125.
• WEISS H. ET AL., 1993 H. Weiss, M.A. Courty, W. Wetterstrom, F. Guichard, L. Senior, R. Meadow, A. Curnow, The Genesis and Collapse of Third Millennium North Mesopotamian Civilization, “Science” 261, 995-1004.