„Singel” jako styl życia we współczesnym społeczeństwie

• Authors: Markowska Gos Ewa

Title variants

EN

Being a single person as a lifestyle in the contemporary society

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Społeczeństwo w swej istocie jest dynamiczne, ulega nieustannym przemianom wskutek rozwoju cywilizacji w szerokim rozumieniu tego słowa. Obecnie można więc mówić o głębokich przeobrażeniach np. w sferze społecznego podziału pracy (solidarność organiczna w rozumieniu Emile Durkheima, społeczeństwo usług), kultury (globalizacja, jej mediatyzacja) czy też stosunków społecznych (liberalizacja przejawiająca się m.in. we wzroście podmiotowości jednostki czy też w pluralizmie wartości). Niewątpliwie zmiany te wpływają na rodzinę. Wyraźnej deprecjacji ulega małżeństwo jako tradycyjna forma życia rodzinnego na rzecz kohabitacji, tj. związków nieformalnych czy też życia w pojedynkę. Problematyce wyborów co do form życia rodzinnego, przed jakimi „stawiana jest” obecnie jednostka, poświęcono wstępną część artykułu. W kolejnej zdefiniowano pojęcie „singel”, przyjmując uniwersalne wyznaczniki: stan cywilny (wolny); aspekt społeczny (brak bliskich intymnych związków); płaszczyzna osobista (subiektywne postrzeganie własnej osoby jako żyjącej w pojedynkę – prowadzenie jednoosobowego gospodarstwa domowego). Przedstawiono najbardziej adekwatne do obecnych realiów życia społecznego klasyfikacje osób żyjących w pojedynkę proponowane przez znawców owej problematyki, wskazano na pozytywne i negatywne aspekty tego stylu życia w świetle wyników badań. W artykule tym podjęto ponadto próbę charakterystyki stylu życia w pojedynkę, wykorzystując uzyskane wyniki badań w kontekście jego komponentów wskazywanych w literaturze przedmiotu. Warto zaznaczyć, iż niewłaściwe byłoby generalizowanie wniosków wysuniętych z analizy uzyskanych wyników z uwagi na wielkość badanej grupy (N = 110), chociaż można je traktować jako przyczynek do badań.

Society in its essence is dynamic and it undergoes constant transformations as a result to development of civilisation in broad definition of this expression. Currently, one can thus say about deep changes concerning, for example, social division of labour (organic solidarity of Emile Durkheim, service society), culture (globalization and wide dissemination of media) or social relations (liberalisation affecting the increase of human subjectivity and values pluralism). Undoubtedly, those transformations influence family. Marriage as a traditional form of family life is being depreciated, as opposed to cohabitation- non formal relationship or single life. The introductory part is dedicated to forms of family life, which human is “made to choose from”. In the next part, the author defined the notion of “single person” by adopting universal determinants: marital status (single); social aspect (lack of close intimate relationship), personal area (subjective perception of one’s self as a person living alone- running single household). The author presented classifications of single people, created by experts in this topic, which are the most adequate to current reality of social life. The text shows positive and negative aspects of living alone, in the light of scientific research. The article seeks to characterize lifestyle of a single person and its components, based on obtained research results. It is worth to point, that it would be inappropriate to generalize the conclusions drew on the basis of analysis of obtained results, as the study group included N = 110 people. Nevertheless, the research may be the cause for further observations.

Keywords

PL

zmiany społeczno-kulturowe, małżeństwo, kohabitacja, singel, styl życia

EN

social and cultural transformations, marriage, cohabitation, single, lifestyle.

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Kultura – Przemiany – Edukacja
• Year: 2019
• Volume: 7
• Pages: 81-112

Dates

published

2019

Contributors

author

Markowska Gos Ewa

• Uniwersytet Rzeszowski

References

• Bauman Z., Dwa szkice o moralności ponowoczesnej, Warszawa 1994.
• Bauman Z., Moralność we dwoje [w:] Trudna ponowoczesność, red. A. Zeidler-Janiszewska, Poznań 1995.
• Bauman Z., Ponowoczesność jako źródło cierpień, Warszawa 2000.
• Beck U., Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, Warszawa 2004.
• Bell D., Coming of Post – Industrial Society, A Venture in Social Forecasting, New York 1973.
• Boudillard J., Społeczeństwo konsumpcyjne, jego mity i struktury, tłum. S. Królak, Warszawa 2006.
• Boudillard J., Symulakry i symulacja, tłum. S. Królak, Warszawa 2005.
• Buss D., Ewolucja pożądania, Gdańsk 2014.
• Castells M., Społeczeństwo sieci, Warszawa 2010.
• Conway J., Dorosłe dzieci rozwiedzionych rodziców, Warszawa 2010.
• Czaja S., Informacja jako podstawa wdrażania zrównoważonego rozwoju [w:] Obszary badań nad trwałym i zrównoważonym rozwojem, pr. zbior., red. B. Poskrobko, Białystok–Tallin 2007.
• Czernecka J., Polski singiel: obraz w mediach a autowizerunek [w:] Stereotypy a rzeczywistość na przykładzie wybranych kategorii społecznych, red. E. Malinowska, Łódź 2008.
• Czernecka J., Wielkomiejscy single, Warszawa 2011.
• Długosz P., Trauma wielkiej zmiany na Podkarpaciu, Kraków 2007.
• Dryś A., Singiel – nowy styl życia i jego uwarunkowania wśród młodych mieszkańców Podkarpacia, Uniwersytet Rzeszowski, Wydział Pedagogiczny, promotor: dr Ewa Markowska-Gos, Rzeszów 2017.
• Dubas E., Przygotowanie do dorosłości – być i stawać się dorosłym, „Edukacja Dorosłych” 2015, nr 1.
• Gierniek-Piotrowska M., Franecka A., Stańczak J., Stelmach K., Znajewska A., raport: Sytuacja demograficzna Polski do 2018 r. Tworzenie i rozpad rodzin, GUS, Warszawa 2019.
• Górska A., Huryn V., Mediacja w rozwiązywaniu konfliktów rodzinnych, Warszawa 2007.
• Grochocińska R., Psychospołeczna sytuacja dzieci w rodzinach rozbitych, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Gdańskiego. Rozprawy i Monografie”, Gdańsk 1990.
• Harwas-Napierała B., Komunikacja interpersonalna w rodzinie, Poznań 2008.
• Kozielecki J., Społeczeństwo transgresyjne. Szanse i ryzyko, Warszawa 2004.
• Krzysztofek K., Szczepański M.S., Zrozumieć rozwój: od społeczeństw tradycyjnych do informacyjnych: podręcznik socjologii rozwoju społecznego dla studentów socjologii, nauk politycznych
• i ekonomii, Kraków 2002.
• Kuciarska M., Marciniak G., Paradysz J., Rozpad małżeństw w Polsce – przyczyny i skutki, GUS, Warszawa 1993.
• Mały rocznik statystyczny Polski, GUS, Departament Badań Demograficznych i Rynku Pracy, Zakład Wydawnictw Statystycznych, Warszawa 2016.
• Mandal E., Kobiecość i męskość – popularne opinie a badania naukowe, Warszawa 2003.
• McLuhan M., Zrozumieć media. Przedłużenie człowieka. Wybór tekstów, Warszawa 2004.
• Ochnik D., Znaczenie i problemy definicyjne pojęcia singiel w naukach społecznych, „Studia Psychologiczne” 2012, t. 50.
• Pieprzycka E., Kobiety żyjące w pojedynkę, Warszawa 2008.
• Pulus K., Zalety i wady życia w pojedynkę w percepcji młodych dorosłych nieposiadających partnera życiowego [w:] Zalety i wady życia w rodzinie i poza nią, red. A. Kotlarska-Michalska, „Roczniki
• Socjologii Rodziny. Studia socjologiczne oraz interdyscyplinarne”, t. XX, Poznań 2010.
• Ritzer G., Klasyczna teoria socjologiczna, przeł. H. Jankowska, Poznań 2004.
• Stańczak J., Stelmach K., Urbanowicz M., raport GUS: Małżeństwa oraz dzietność w Polsce, GUS, Departament Badań Demograficznych i Rynku Pracy, Warszawa 2016.
• Stein P., Być singlem – próba zrozumienia życia singli [w:] Socjologia codzienności, red. P.M. Sztompka, M. Bogunia-Borowska, Kraków 2008.
• Sztompka P., Socjologia. Analiza społeczeństwa, Kraków 2002.
• Tonnis F., Wspólnota i stowarzyszenie – rozprawa o komunizmie i socjalizmie jako empirycznych formach kultury, przeł. M. Łukasiewicz, Warszawa 1988.
• Witkowski L., Rozwój i tożsamość w cyklu życia: studium koncepcji Erika H. Eriksona, Łódź 2009.
• Wojciechowska J., Okres wczesnej dorosłości – zagrożenia rozwoju [w:] Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa, red. A.J. Brzezińska, Gdańsk 2005.
• Zajączkowska M.J., Rola mediacji wśród sposobów rozwiązywania konfliktów małżeńskich i rodzinnych [w:] „Kocha się raz?”: miłość w relacjach partnerskich i rodzinnych, pr. zbior., red.
• W. Muszyński, Toruń 2009.
• Ziółkowski M., Utowarowienie życia społecznego a kapitały społeczne [w:] Kręgi integracji i tożsamości. Polska. Europa. Świat, red. W. Wesołowski, J. Włodarek, Ogólnopolski XII Zjazd
• Socjologiczny, 15–18 września 2004, Warszawa 2005.
• Bańka A., Bezdecyzyjność kariery jako psychospołeczny wzór tranzycji do dorosłości. Konstrukcja i charakterystyka psychometryczna skali decyzyjności kariery, „Czasopismo Psychologiczne
• – Psychological Journal”, Stowarzyszenie Psychologia i Architektura, Poznań, http://www.
• czasopismopsychologiczne.pl/files/articles/2014_PDF_2/14-KA-BANKA_str_305-318.pdf
• buziak.pl/pl/singiel-w-statystykach
• Lubelska K., Życie singla, „Polityka” 21 X 2006, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/spoleczenstwo/1503432,1,zycie-singla.read
• Ochnik D., Psychospołeczne konsekwencje bycia singlem u kobiet i mężczyzn, rozprawa doktorska pod kierunkiem naukowym prof. zw. dr hab. Eugenii Mandel, Uniwersytet Śląski, Wydział
• Pedagogiczny i Psychologiczny, Instytut Psychologii, Katowice 2016, http://www.sbc.org.pl/Content/233560/doktorat3714.pdf
• Seksualność Polaków 2017, wyniki raportu prof. Z. Izdebskiego, https://dimedic.eu/pl/wiedza/seksualnosc-polakow-2017-wyniki-raportu
• Seksualność Polaków 2017 – nadal jesteśmy grzeczni i powściągliwi, raport (pełne wyniki), https://mediarun.com/pl/marketing/seksualnosc-polakow-2017-nadal-jestesmy-grzeczni-powsciagliwi-
• -pelne-wyniki.html
• Singielki mają gorzej od singli. Taka jest prawda, wywiad K. Lubinieckiej z psychologiem Tomaszem Grzybem, Wyborcza.pl, 15 marzec 2011, http://wroclaw.wyborcza.pl/wroclaw/1,35771,9252375,Singielki_maja_gorzej_od_singli__Taka_jest_prawda.html
• Skware W. (red. Bankier.pl), raport na podstawie danych statystycznych GUS: 9 wykresów o ślubach, rozwodach Polaków, które warto zobaczyć, https://www.bankier.pl/wiadomosc/9-wykresow-o-
• -slubach-i-rozwodach-Polakow-7716897.html
• Sowa A., Młodzi Polacy podliczają państwo i głośno mówią „nie”, „Polityka”, 21 listopad 2017,
• https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/1728302,1,mlodzi-polacy-podliczaja-panstwo--i-glosno-mowia-nie.read
• Stępień M., Topolewska E., Style tożsamości w ujęciu Berzonsky’ego a prokrastynacja [w:] Młoda psychologia, red. E. Topolewska, E. Skinina, E. Skrzek, t. 2, Warszawa 2014, https://bon.edu.
• pl/media/book/pdf/Style_tozsamosci_w_ujeciu-MS-ET.pdf
• Szwarc A., Zmiany stanu cywilnego we współczesnej Europie. Kierunek przemian oraz jej determinanty, „Rozprawy Społeczne” 2017, t. 11, nr 3, http://rozprawy-spoleczne.pswbp.pl/pdf/
• rs_3_2017__art__2.pdf
• Wilk E., Polska epidemia samotności, „Polityka”, 8 luty 2019, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/1549069,1,polska-epidemia-samotnosci.read
• Wyniki badań „Pokolenie wyżu” przeprowadzanych przez dziennik „Metro” w 2008 r., buziak.pl/pl/singiel-w-statystykach
• Żurek A., Single – kategoria społeczna i styl życia, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica”, 51/2014, http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:3yYhScm6_PoJ:cejsh.icm.
• edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.hdl_11089_8697/c/039_054_

Identifiers

ISSN

2300-9888

EISSN

2544-1205

ISBN

978-83-7996-775-9

DOI

10.15584/kpe.2019.7.6