Hlond i Słoweńcy. Misje legata papieskiego kardynała Augusta Hlonda w Lublanie

• Authors: Celary Ireneusz , Olszar Henryk

Title variants

EN

Hlond and Slovenes: The Mission of the Papal Legate in Ljubljana

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Jednym ze znaczących zadań, jakie prymasostwo i Stolica Apostolska wyznaczyła kardynałowi Augustowi Hlondowi, był jego udział w kongresach krajowych i międzynarodowych na trzech kontynentach: afrykańskim, amerykańskim i europejskim. Jako reprezentant Kościoła polskiego za granicą w dniach 7-11 maja 1930 roku Hlond wziął udział w XXX Międzynarodowym Kongresie Eucharystycznym w Kartaginie. Od 22 do 26 czerwca 1932 roku uczestniczył w XXXI Międzynarodowym Kongresie Eucharystycznym w Dublinie (Irlandia). Między 8 a 14 października 1934 roku był delegatem Kościoła w Polsce na XXXII Międzynarodowym Kongresie Eucharystycznym w Buenos Aires (Argentyna). W uznaniu owocnej i niezwykłej gorliwości apostolskiej oraz bezwarunkowej lojalności wobec Biskupa Rzymu kardynał August Hlond otrzymał najwyższy zaszczyt reprezentowania Ojca Świętego na kongresach krajowych i międzynarodowych w roli legata papieskiego a latere. Sługa Boży został mianowany legatem papieskim na Międzynarodowy Kongres Chrystusa Króla w Poznaniu (Polska), który odbył się między 25 a 29 czerwca 1937 roku. Rok później, od 22 do 29 maja, reprezentował Ojca Świętego w Budapeszcie (Węgry) na zorganizowanym tam XXXIV Międzynarodowym Kongresie Eucharystycznym. Po raz pierwszy jednak kardynał August Hlond wystąpił jako przedstawiciel papieża w 1935 roku. Pius XI w piśmie z 9 czerwca tego roku mianował go legatem papieskim na Krajowy Kongres Eucharystyczny w Lublanie w Jugosławii. W tym mieście dostrzegł siłę wiary i oddania narodu słoweńskiego, skupionego wokół Kościoła i władz państwowych. Kardynał August Hlond powrócił 28 lipca 1939 roku znowu do Lublany jako legat papieski, aby uroczyście otworzyć VI Międzynarodowy Kongres Chrystusa Króla w imieniu Piusa XII. 30 lipca odprawił Mszę świętą pontyfikalną na stadionie w stolicy Słoweńców. W wygłoszonym w Lublanie przemówieniu ostrzegał on przed rosnącymi w siłę Trzecią Rzeszą i Związkiem Sowieckim. W stolicy Słoweńców Hlond stał się heroldem zapowiadającym niechybny koniec pewnej epoki i początek odbudowy w świecie zatraconego ładu. Sługa Boży postrzegał swoje zadanie w świecie słowiańskim jako misję kulturową, szanującą tak samo własną tożsamość, jak i odrębność sąsiednich narodów oraz historię. W swoim nauczaniu wskazywał na duchowe zjednoczenie Słowian w ramach wielkiej rodziny narodów. Nieprzypadkowo metropolita gnieźnieński w Lublanie wyraził radość Polaka, Słowianina północnego, mogącego zastępować Ojca chrześcijaństwa. Mówił o zagadnieniach ekonomicznych i kryzysach dręczących i niszczących narody, a także o wieczystych celach człowieka i ludzkości. Sensu historii Słowiańszczyzny dopatrywał się w posłannictwie świętych apostołów Cyryla i Metodego, którzy połączyli wszystkich Słowian braterską spójnią duchową. Uroczystości eucharystyczne i ku czci Chrystusa Króla, obchodzone w Lublanie, traktował jako wielkie święta Słowian. Wieszczył tam wspaniałą przyszłość potomkom Lecha, Czecha i Rusa, których bogactwo duszy w wielkiej mierze było jeszcze nierozbudzone i niewykorzystane. Dlatego nawoływał: Wyjdźmy ze swych katedr łacińskich i wschodnich, jak szedł św. Wojciech i jak szli święci Cyryl i Metody!.

EN

One of the tasks assigned by the Holy See to Cardinal August Hlond, the Primate of Poland, was his participation at the International Eucharistic Congresses on three continents: Africa, America and Europe. Eucharistic congresses were a form of public manifestations of faith in which the cardinal participated; moreover, in Poland, he was their creator and chief architect. He considered this an effective method for the new evangelization and rebirth of man and state. As a representative of the Polish Church, Hlond took part at the International Eucharistic Congresses in Carthage (Tunisia), Dublin (Ireland) and Buenos Aires (Argentina). He represented the Holy Father Pius XI as a papal legate at the International Congress of Christ the King in Poznań (Poland) and the International Eucharistic Congress in Budapest. However, for the first time, Cardinal August Hlond appeared as a representative of the Pope in 1935 at the National Eucharistic Congress in the city of Ljubljana, Yugoslavia. In today’s capital of Slovenia, he saw the strength of faith and dedication of the Slovenian people centred around the Church and state authorities. In 1939 he returned to Ljubljana as a papal legate to solemnly open the VI International Congress of Christ the King. In this unique city, he encouraged ‚beloved Slavic brothers‘ and the faithful from all over the world to ‚remain in the Church‘. The Servant of God, August Hlond, saw his task in the Slavic world as a cultural mission. He was deeply convinced that at the time of decay of the European civilization, an era was coming in which the Slavic culture would play a historical role. The precondition for the success of this idea was to come closer to each other and be acquainted with other Slavs.

Keywords

PL

Ljubljana; Kongres eucharystyczny; Chrystus Król; legat papieski; August Hlond

EN

Ljubljana; Eucharistic Congresses; Christ the King; papal legate,; August Hlond

• Publisher: Wyższe Seminarium Duchowne im. św. Jana Pawła II Diecezji Siedleckiej
• Journal: Teologiczne Studia Siedleckie
• Year: 2021
• Issue: Teologiczne Studia Siedleckie XVIII (2021) 18
• Pages: 137-166

Dates

published

2021-12-21

Contributors

author

Celary Ireneusz

• UŚ Katowice

author

Olszar Henryk

• UŚ Katowice

References

• Acta Hlondiana (1928). T. II, Cz. 2: Przemówienia, A. Hlond, Przemówienie inauguracyjne podczas otwarcia Kongresu Eucharystycznego we Lwowie (15-18 VI 1928), 48.
• Acta Hlondiana (1934). T. II, Cz. 2: Przemówienia, Ks. Kard. August Hlond o Międzynarodowym Kongresie Eucharystycznym w Buenos Aires. Rzym – listopad 1934, 238-239.
• Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie (1925-1939). Zespół: Protektorat Wychodźstwa, Jugosławia 1925-1939, sygn. APPIII-103.
• Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie (1938-1939). Zespół: Archiwum Prymasa Pol-ski, Dział I: Prymas Polski, Międzynarodowy Kongres Chrystusa Króla w Lublanie 1938-1939, sygn. APPP I-93.
• Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie, (1937). Zespół: Archiwum Prymasa Polski, Dział I: Prymas Polski, Kard. A. Hlond. Legacja papieska na Kongres Eucharystyczny w Lublanie 1934-1937, sygn. APPP I-92.
• Augusti Iosephi Hlond (1881-1948). Positio super vita, virtutibus et fama sanctitatis. (2008). Vol. I, Roma: Accademia Polacca delle Scienze.
• Bartnik, Cz. S. (1987). Cele Kongresu Eucharystycznego. W: Cz. Bartnik (red.). Chleb życia. Rozważania dogmatyczne o Eucharystii (12-17). Lublin: Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
• Brzezińska, R. (2004), Ku zwycięstwu. Hlond. Ząbki: Apostolicum.
• Drożdzińska, J. (2009). Eucharystia i kult Najświętszego Serca Pana Jezusa w życiu i nauczaniu Kardynała Augusta Hlonda. W: J. M. Olbert (red.). Ogólnopolski Konkurs. „Pry-mas Polski kard. August Hlond Bogu i Ojczyźnie”, T. I. (88-89). Gdańsk-Rumia: Pomorski Oddział Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”.
• Głombik, Cz. (1998). Kardynał August Hlond wobec idei słowiańskiej. W: J. Śliwiok (red.). Ksiądz Kardynał Dr August Hlond Prymas Polski. Działalność i dzieła. Materiały posesyjne (35-52). Katowice: GTPN im. Walentego Roździeńskiego.
• Hlond, A. (1935). Przemówienie inauguracyjne podczas otwarcia Kongresu Eucharystycznego w Lublanie (29 VI 1935), Miesięcznik Kościelny Archidiecezyj Gnieźnieńskiej i Poznańskiej 7-8, 222-226.
• Hlond, A. (1935). Przemówienie na zakończenie Kongresu Eucharystycznego w Lublanie (30 VI 1935). Miesięcznik Kościelny Archidiecezyj Gnieźnieńskiej i Poznańskiej 7-8, 227-229.
• Hlond, A. (1939). Homilia wygłoszona w trakcie VI Międzynarodowego Kongresu Chrystusa Króla, Słowenia – Lublana, 30 lipca 1939 r. Miesięcznik Kościelny Archidiecezyj Gnieźnieńskiej i Poznańskiej 54 (8), 156-157.
• Hlond, A. (1979). Słowo wstępne do pamiętnika Krajowego Kongresu Eucharystycznego w Lublanie w 1935 roku. W: S. Kosiński (red.). A. Hlond, Daj mi dusze. Wybór pism i przemówień 1897-1948 (149-151). Łódź: Wydawnictwo Salezjańskie.
• Hlond, A. (1999). Na straży sumienia Narodu. Wybór pism i przemówień. Warszawa: Inicjatywa Wydawnicza Ad Astra.
• Il cardinale August J. Hlond, Primate di Polonia (1881-1948). Note sul suo operato apostolico, (1999). S. Zimniak (red.). Las-Roma.
• Janeczek, Z. (2018). August Hlond jako prymas Słowian wobec totalitaryzmu (cz. 1). Śląski Kurier WNET 54 (XII), 7-8.
• Kardynał August Hlond 1881-1948. Pasterz – nauczyciel – świadek, (2010). M. Grygiel (red.). Poznań: Hlondianum.
• Kosiński, S. (1974). Schemat biograficzny kard. Augusta Hlonda, prymasa Polski. Nasza Przeszłość 42, 9-24.
• Kosiński, S. (1989). Kult Eucharystii i Serca Jezusowego w życiu kardynała Augusta Hlonda. Głos Seminarium Zagranicznego 2, 3-6.
• Kowalczyk, M. (2014). „…Lecz aby świat zbawić” (J 12,47). Z teologii rzeczywistości ziemskich. Lublin: Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej „Gaudium”.
• Ks. kard. August Hlond o Międzynarodowym Kongresie Eucharystycznym w Buenos Aires. (1934). Przewodnik Katolicki 40 (47), 740-741.
• Kubina, T. (1938). Wśród Polskiego Wychodźstwa w Ameryce Południowej. Potulice: Wydawnictwo Potulice.
• Nasza Przeszłość (1974), 42 (Tom poświęcony Kardynałowi A. Hlondowi w 25 rocznicę zgonu).
• Nawrot, E. (1997). Pierwszy Krajowy Kongres Eucharystyczny w Polsce. Wrocław: Wydawnictwo Papieskiego Fakultetu Teologicznego we Wrocławiu.
• Pius PP. XI, (1935). Ad Emum P. D, Augustum Tit. S. Mariae de Pace S. R. E. Presb. Card. Hlond, Archiepiscopum Gnesnensem et Posnaniensem, quem Legatum mittit ad Conventum Eucharisticum, ex toto Iugoslavorum Regno, Labaci Celebrandum. Acta Apostolice Sedis 27 (13), 438-439.
• Pius PP. XI, (1939). Ad Emum P. D, Augustum Tit. S. Mariae de Pace S. R. E. Presb. Card. Hlond, Archiepiscopum Gnesnensem et Posnaniensem, quem Legatum mittit ad sextum ex omnibus gentibus Conventum in Christi Regis honorem Labaci peragendumConventum Eucharisticum, ex toto Iugoslavorum Regno, Labaci Celebrandum. Acta Apostolice Sedis 31 (12), 390-391.
• Posadzy, I. (1930). Na Międzynarodowy Kongres Eucharystyczny do Kartaginy, Przewodnik Katolicki, 36 (21), 7-9.
• Posadzy, I. (1930). Z Kongresu Eucharystycznego w Kartaginie. Przewodnik Katolicki 36 (22), 8-9.
• Radoński, M. K. (1936). Dni triumfu Eucharystii. Wspomnienia z polskiej pielgrzymki na XXXII Międzynarodowy Kongres Eucharystyczny w Buenos Aires w roku 1934. Poznań.
• Semeraro, C. (2012). Pio XII e il primate August Józef Hlond dati acquisiti e orientamenti. Per ulteriori ricerche. W: L. Kuk, S. Zimniak (red.). Il primate di Polonia card. August Hlond di fronte ai grandi con itti dell’epoka. La Seconda guerra mondiale e la guerra fredda (15-31). Roma: Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne.
• Wilk, S. (2006). Osoba kardynała Augusta Hlonda. W: G. Polok (red). Ks. kardynał August Hlond – społeczny wymiar nauczania (9-26). Katowice: Księgarnia św. Jacka i Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach.
• Zimniak, S. (2003). Dusza wybrana. Salezjański rodowód Kardynała Augusta Hlonda Prymasa Polski. Warszawa-Rzym: Wydawnictwo Salezjańskie.
• Zimniak, S. (2012). La posizione del primate August Hlond nei confronti dei totalitarismi: nazista e sovietico. W: L. Kuk, S. Zimniak (red.). Il primate di Polonia card. August Hlond di fronte ai grandi con itti dell’epoka. La Seconda guerra mondiale e la guerra fredda (81-103). Roma: Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne.
• Zimniak, S. (2015). Prymas Polski Kardynał August Hlond na forum międzynarodowym. W: J. Pietrzykowski, J. Wąsowicz (red.). Kardynał August Hlond (1881-1948). Salezjanin, Prymas Polski i Mąż Stanu, T. V, (119-122). Dębno.

Identifiers

DOI

10.5281/zenodo.6078979