Teoria czy praktyka? Kontrowersje na temat kształcenia nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej

• Authors: Leżańska Wiesława

Title variants

EN

Theory or practice? Controversy around training teachers of pre-school and early school education

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł przedstawia rozważania na temat współczesnych koncepcji kształcenia nauczycieli wczesnej edukacji, czyli nauczycieli przedszkoli oraz nauczycieli wczesnoszkolnych. Główną tezą autorki jest pokazanie miejsca teorii i praktyki w systemie kształcenia tej grupy nauczycieli. Według niej niezbędna jest dzisiaj rewizja obowią- zujących strategii oraz założeń leżących u podstaw edukacji współczesnych nauczycieli, redefinicja pełnionych przez nich funkcji i ról zawodowych. Autorka opowiada się za koncepcją ścisłej interakcji między teorią i praktyką oraz między miejscem odbywania praktyki i instytucją kształcącą. Tylko to może zapewnić studentom korygowanie ich osobistych teorii działania i stworzy realną alternatywę wobec tradycyjnego, techniczno-racjonalnego podejścia do kształcenia nauczycieli. Praktykowanie przyszłych nauczycieli powinno zatem być traktowane jako źródło wiedzy zawodowej, a nie stosowanie zapamiętanych reguł. W budowaniu własnej koncepcji kształcenia nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej autorka wykorzystuje głównie koncepcję refleksyjnej praktyki D.A. Schona oraz koncepcję J.E. Russella. Konkluzją artykułu jest prezentacja podstawowych założeń nowego kierunku studiów, przygotowywanego w Katedrze Pedagogiki Wieku Dziecięcego Uniwersytetu Łódzkiego, o nazwie Pedagogika wieku dziecięcego.

EN

The article presents divagations on the issue of modern approaches to training teachers of young learners, i.e. tutors working in nurseries and the first grades of primary schools. The main thesis advanced by the author is to present the position of theory and practice in the education system aimed at this group of teachers. According to the author, nowadays there is a great need for the revision of binding strategies and assumptions, which are the foundations of the teacher training process, and for the redefinition of their professional functions and roles. The author supports the concept of tight interaction between theory and practice, and between the place where practical training takes place and the educational institution. This is the only approach that renders it possible for students to correct their personal theories of operation and it also allows for a real alternative to the traditional technical and rational approach to teacher training to be developed. Practical training of future teachers should then be perceived as a source of hands-on professional knowledge and not as the application of remembered rules and principles. When developing her own concept of training teachers of early school education, the author mainly applies the conception of reflective practice by Donald A. Schön and the concept offered by J.E. Russell. The article concludes in the presentation of the project of a new major called Childhood Education, prepared by the Department of Nursery and Early-School Education at the University of Lodz.

Keywords

PL

edukacja wczesnoszkolna; nauczyciel przedszkolny; nauczyciel wczesnoszkolny; kształcenie nauczycieli

EN

early-childhood education; preschool teacher; early-school teacher; training of teachers

• Publisher: Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie
• Journal: Journal of Modern Science
• Year: 2016
• Issue: 4(31)
• Pages: 11-26

Dates

published

2016

Contributors

author

Leżańska Wiesława

• Uniwersytet Łódzki Katedra Pedagogiki Wieku Dziecięcego

References

• Bonar, J., Buła, A. (2014). Praktyczne kształcenie nauczyciela wczesnej edukacji. W: J. Bonar, A. Buła, D. Radzikowska (red.), Poznać, Zrozumieć, Doświadczyć. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Delors, J. (1998). Edukacja. Jest w niej ukryty skarb. Warszawa: Stowarzyszenie Oświatowców Polskich: Wydawnictwo UNESCO. ISBN 8388008005.
• Dylak, S. (2011). Kształcenie (się) pedagogicznej wiedzy nauczycielskiej. W: J. Piekarski, D. Urbaniak-Zając, K.J. Szmidt (red.), Metodologiczne problemy tworzenia wiedzy w pedagogice. Oblicza akademickiej praktyki. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls. ISBN 9788375870305.
• Fish, D., Broekman, H.G. (1992). Nowe podejście do kształcenia nauczycieli, „Kwartalnik Pedagogiczny” 1, suplement.
• Gołębniak, B.D. (2006). Nauczanie i uczenie się w klasie. W: Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Pedagogika. Podręcznik akademicki, t. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Habermas, J. (1983). Teoria i praktyka. Wybór pism. Warszawa: PIW. ISBN 8306009169.
• Koć-Seniuch, G. (2001). Kompetencje nauczyciela trzeciego tysiąclecia. W: B. Dymara (red.), Dziecko w świecie współdziałania, t. 1. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls. ISBN 8373080007.
• Kwaśnica, R. (1990). Ku pytaniom o psychopedagogiczne kształcenie nauczycieli, „Kwartalnik Pedagogiczny” 3.
• Kwaśnica, R. (2003). Wprowadzenie do myślenia o nauczycielu. W: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, t. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Leżańska, W. (1998). Kształcenie nauczycieli wychowania przedszkolnego w Polsce. Łódź: Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego. ISBN 8371711840.
• Leżańska, W. (2011). Rozwój zawodowy a poczucie podmiotowości nauczyciela wczesnej edukacji. w: J. Bonar, A. Buła, Poznać – Zrozumieć – Doświadczyć. Teoretyczne podstawy praktycznego kształcenia nauczycieli wczesnej edukacji. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Leżańska, W. (2016). Staż zawodowy nauczyciela wczesnoszkolnego przestrzenią rozwijania kompetencji. W: W. Leżańska, A. Feliniak (red.), Nauczyciel wczesnej edukacji wobec wyzwań społecznych i kulturowych. Łódź: Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego.
• Pachociński, R. (1992). Kształcenie nauczycieli za granicą. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
• Schon, D. (1991) (red.). The reflective turn: case studies in and on educational practice. New York College Teachers Press.

Identifiers

ISSN

1734-2031