LA LETTERATURA RUTENA DELLA RZECZPOSPOLITA OBOJGA NARODÓW NELLA RICEZIONE CRITICA POLACCA

• Authors: Brogi Giovanna

Title variants

EN

Ruthenian Literature of the Polish Commonwealth in Polish Scholarly Perception

• Languages of publication: IT

Abstracts

EN

The interest of Polish scholars in literary works written in Ruthenian or in Polish language in the borderlands of the Commonwealth varied in different periods. By the end of the 19th and the beginning of the 1930s, Poland was rather focused on the construction of her new national state and the accentuation of her civilizational mission towards Eastern Slavic literature. After World War II, the new borders of the Polish state under Communist rule directed the attention of Polish scholars and cultural dealers toward a new national conception, whose goal was to eradicate the memory of the Commonwealth and to canalize the intellectual efforts towards “truly” Polish heritage, anti-German antagonism and politically correct ideologies. However, some groundbreaking works were written in the 1960s. Radical changes appeared after 1989. Publications multiplied exponentially in the 1990s and 2000s. Post-colonial studies emerged. In Polish scholarship and culture, two main trends may be indicated: on the one hand, the need to analyze the cultural, linguistic and literary specificities of the borderlands of Ukraine and Belarus in the Lithuanian Grand principality and in the Crown territories; on the other, the need to consider in a systemic approach all the components (Ruthenian, Polish, Lithuanian, Jewish, German) of society and culture of the Rzeczpospolita. The article focuses on the most interesting trends and publications of the periods indicated above.

Keywords

EN

PLURILINGUISM; POLISH BORDERLANDS; UKRAINIAN LITERATURE; POLISH LITERATURE

• Publisher: Associazione Italiana Polonisti (AIP)
• Journal: pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi
• Year: 2019
• Issue: 10
• Pages: 109-124

Contributors

author

Brogi Giovanna

• Professor Emeritus, University of Milan

References

• T. Chynczewska Hennel, P. Kroll, M. Nagielski (a cura di), 350-lecie unii hadziackiej (1658-2008), Warszawa 2008.
• J. Kaczmarczyk, Rzeczpospolita Trojga narodów: mit czy rzeczywistość: ugoda hadziacka – teoria i praktyka, Kraków 2007.
• A. Brückner, Dzieje literatury polskiej w zarysie, Warszawa 1903.
• A. Brückner, Dzieje kultury polskiej, voll. 1-4, Kraków 1930.
• A. Brückner, O literaturze rosyjskiej i naszym do niej stosunku dziś i lat temu trzysta, Berlin 1905.
• F. Rawita Gawroński, Filip Orlik, nieuznany hetman kozacki, in Id., Studia i szkice historyczne, seria 2, Lwów 1900.
• J. Gierowski, in Polski Słownik Biograficzny, t. 24, 1979, pp. 198-202.
• P. Kroll,
• Postać i działalność Filipa Orlika w polskiej historiografii, in Н. Яковенко (a cura di), Пилип Орлик: життя, політика, тексти, Київ 2011, pp. 143-159.
• М. Трофимук,
• Латиномовна література України: жанри, мотиви, ідеї, Львів 2014.
• H. Rothe, Mazepa und die Literatur, in G. Siedina (a cura di), Mazepa e il suo tempo. Storia, cultura, società, Alessandria 2004, pp. 445-459.
• K. Glowalla, Kommentierte Ausgabe der polnischsprachigen Gedichtbände von Jan Ornowski/Ivan Ornovs’kyj (Diss.), Bonn 2013.
• P. Lewin, Intermedia wschodniosłowiańskie XVI-XVIII wieku, Wrocław 1967.
• P. Lewin, Wykłady poetyki w uczelniach rosyjskich XVIII w. (1722-1744) a tradycje polskie, Wrocław 1972.
• R. Łużny, Pisarze kręgu Akademii Kijowsko-Mohylańskiej a literatura polska; z dziejów związków kulturalnych polskowschodniosłowiańskich w XVII-XVIII w., Kraków 1967.
• P. Buchwald-Pelcowa, Emblematyka na Rusi Kijowskiej w okresie baroku, in Z polskich studiów slawistycznych, seria 6: Literaturoznawstwo…, Prace na IX Międzynarodowy Kongres Slawistów w Kijowie 1983, Warszawa 1983, pp. 45-51.
• P. Buchwald-Pelcowa, Emblemy w drukach polskich i Polski dotyczących XVI–XVIII wieku. Bibliografia, 1981.
• P. Buchwald-Pelcowa, Na pograniczu emblematów i stemmatów, in A. Morawińska (a cura di), Słowo i obraz, Warszawa 1982, pp. 73-95.
• M. Pidłypczak-Majerowicz, Bazylianie w Koronie i na Litwie: szkoły i książki w działalności zakonu, Warszawa, Wrocław 1986.
• M.B. Topolska, Czytelnik i książka w Wielkim Księstwie Litewskim w dobie Renesansu i Baroku, Wrocław 1984.
• W. Witkowski, Język utworów Joannicjusza Galatowskiego na tle piśmiennictwa ukraińskiego XVII wieku, Kraków 1969.
• J. Tazbir, Asymilacja w Rzeczypospolitej: od dobrowolności do przymusu, Warszawa 2010.
• J. Pelc, Obraz – Słowo – Znak, Wrocław etc. 1973.
• B. Zinkiewicz-Tomaszek et al. (a cura di), Ukraina. Między językiem a kulturą, Kraków 2003.
• T. Chynczewska-Hennel, N. Jakowenko (a cura di), Między sobą: szkice historyczne polsko-ukraińskie, Lublin 2000.
• P. Morawski, La Polonia nello specchio ucraino. Note di lettura, in “pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi”, n. 2, 2008, pp. 523-557.
• P. Borek, Arma cosacica, Kraków 2005.
• P. Borek, W służbie Klio. Studia o barokowych pisarzach Minorum Gentium, Kraków 2011.
• F. Małkot, Tureckich i inflanckich wojen sławnej pamięci Janie Karolu Chodkiewiczu głos, a cura di D. Chemperek et al., Warszawa 2016.
• G. Franczak, Atlas Księstwa Połockiego Stanisława Pachołowieckiego z 1580 roku: transkrypcja i przekład, in “Terminus”, n. 19/42, 2017, pp. 61-74.
• G. Franczak, Filologia mapy: Badanie dawnej kartografii metodą krytyki tekstu na przykładzie toponimii mapy Księstwa Połockiego S. Pachołowieckiego z 1580 roku, in “Terminus”, n. 19/42, 2017, pp. 193-252.
• T. Chynczewska-Hennel, La storia del Seicento ucraino: prospettive di collaborazione fra storici polacchi e ucraini, in “pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi”, n. 8, 2017, pp. 185-194.
• E. Thomson, Imperial Knowledge: Russian Literature and Colonialism (Westport, CT and London 2000).
• T. Zarycki, Ideologies of Easterness in Central Eastern Europe, London 2014, pp. 115-252.
• M. Lecke, Westland. Polen und die Ukraine in der russichen Literatur von Puškin bis Babel’, Frankfurt/Main 2015.
• Na pograniczu literatury, Kraków 2012.
• S. Graciotti (a cura di), L’Ucraina del XVII secolo tra Occidente e Oriente d’Europa,
• Kyjiv-Venezia 1996.
• Che cos’è l’Ucraina? – Ščo take Ukrajina?, Padova 1998.
• L. Calvi, G. Giraudo (a cura di), L’Ucraina del XX secolo, Padova 1998.
• M. Ciccarini, K. Żaboklicki (a cura di), Plurilinguismo letterario in Ucraina, Polonia e Russia tra XVI e XVII secolo, Varsavia-Roma 1999.
• G. Siedina (a cura di), Mazepa e il suo tempo. Storia, cultura, società, Alessandria 2004.
• G. Lami (a cura di), Ukraine’s Re-Integration into Europe: A Historical, Historiographical and Politically Urgent Issue, Alessandria 2005.
• L. Marinelli, Fra Oriente europeo e Occidente slavo. Russia e Polonia, Roma 2008.
• H. Rothe, Die Stellung Polen-Litauens in der Kulturgeschichte Europas zwischen Ost und West, in H. Hecker, S. Spieler (a cura di), Nationales Selbstverständnis und politische Ordnung. Abgrenzungen und Zusammenleben in Ost-Mitteleuropa bis zum Zweiten Weltkrieg, Bonn 1991, pp. 9-23.
• P. Bukowski, Dwujęzyczne początki nowoczesnej literatury litewskiej: Rzecz z pogranicza polonistyki, Kraków 2008.
• D. Pociūtė, Nematomos tikrovės šviesa: Reformacijos Lietuvoje asmenybės ir idėjos, Vilnius 2017.