„Biały jak paulin”, „czarny jak miód prastary” – o konkretyzacji prototypowej barwy białej i czarnej w historii języka polskiego

• Authors: Magdalena Czachorowska

Title variants

EN

“White like a paulin”, “black like the ancien honey” - about prototype concretization white and black coloure in the history of Polish language

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article describes conceptual patterns for blackness and whiteness that were formed as the polish language evolved. The author analyzes constructions, which can be found in the early lexicographic works. She also presents us with stabilizing tendencies, the gain of formation and describes primary – being the essence of the meaning of the colour – and secondary prototype references. Additionally material taken from contemporary vocabularies, providing for comparisons – prototypes is being presented.

Keywords

PL

barwy; porównania; polszczyzna historyczna

EN

colours; comparisons; historical Polish language

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny
• Year: 2009
• Volume: 8
• Pages: 47-58
• Physical description: oryginalny artykuł naukowy

Dates

published

2009

Contributors

author

Magdalena Czachorowska

• Uniwersytet im. Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

References

• Ampel-Rudolf M., Kolory. Z badań leksykalnych i składniowo-semantycznych języka polskiego, Rzeszów 1994.
• Bańko M., Słownik porównań, Warszawa 2004.
• Biedermann H., Leksykon symboli, Warszawa 2001.
• Chenel A.P., Simarro A.S., Słownik symboli, Warszawa 2008.
• Encyklopedia powszechna PWN, Warszawa 1974.
• Ficowski J., Cyganie na polskich drogach, Kraków 1965.
• Handke K., Słownictwo pism Stefana Żeromskiego, t. 5. Świat barw, Kraków 2002.
• Linde S.B., Słownik języka polskiego, t. 1–6, Warszawa 1807–1814 [reprint: Warszawa 1951, Warszawa 1994].
• Mróz L., Dzieje Cyganów – Romów w Rzeczypospolitej XV–XVIII, Warszawa 2001.
• Nowa księga przysłów i wyrażeń przysłowiowych polskich, red. J. Krzyżanowski, Warszawa 1969.
• Ożarowski A., Rumuńska A., Suchorska K., Węglarz Z., Leksykon roślin leczniczych, Warszawa 1990.
• Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych, wyd. 3 poprawione, Poznań–Warszawa 1980.
• Rutkowski L., Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, Warszawa 2006.
• Słownik języka polskiego, red. A. Zdanowicz, t. 1–2, Wilno 1861 [reprint: Warszawa 1986].
• Słownik języka polskiego, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, t. 1–8, Warszawa 1900–1927 [reprint: Warszawa 1952–1953].
• Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, Warszawa 1958–1969.
• Słownik polszczyzny XVI wieku, red. M.R. Mayenowa, Wrocław 1966 i nn. Słownik staropolski, red. S. Urbańczyk, Kraków 1953 i nn.
• Tokarski R., Semantyka barw we współczesnej polszczyźnie, Lublin 2004.
• Wielki słownik frazeologiczny PWN z przysłowiami, oprac. A. Kłosińska, E. Sobol, A. Stankiewicz, Warszawa 2005.
• Wierzbicka A., The Meaning of Colour Terms: Semantics, Culture and Cognition, „Cognitive Linguistics” 1990, 1.
• Zaręba A., Nazwy barw w dialektach i historii języka polskiego, Wrocław 1954.