THINKING THE FAMILY: INSTITUTIONALISM VERSUS GLOBALISM. THEORETICAL CLARITY, STRANGE DEVELOPMENTS & HUGE PROBLEMS

• Authors: Wladika Michael

Title variants

PL

Myślenie o rodzinie: instytucjonalizm kontra globalizm. Teoretyczna jasność, dziwny rozwój i ogromne problemy

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

This text intends to show: First: There is no theoretical unclarity surrounding the notion of the family. Taken together, its definition in Aristotle and St. Augustine is, as it were: perfect, intellec­-tually completely satisfying. One could even go so far as to say that this is a truth universally acknow­ledged among those familiar with the subject. This is recapitulated with a special stress on theoretical stringency. However, there seem to be many cultured despisers of the family. The force of the zeitgeist runs strong here, and it will not simply go away. Strange developments lead to huge problems surro-unding and resulting from social atomism, anti-institutionalistic and globalistic concepts. This is deve­loped ex negativo, against the background of robust institutionalism. Jürgen Habermas` destructive universalism e.g. can be understood via a concentration on Arnold Gehlen`s institution-theory. The text tries to lead to insight into this syllogism: Man is institutionalist by nature. Globalism or internationalism is intrinsically anti-institutionalist. Globalism or internationalism therefore directly leads to the abolition of man. But, finally: Of course all this can be overcome. The way to transcend the zeitgeist- tendencies is the only necessary institution, the family. The family liberates practically, and it clarifies theoretically.

PL

W niniejszym tekście starano się ukazać, że nie ma teoretycznej niejasności wokół pojęcia rodziny. Podkreślają to zarówno Arystoteles, jak i Augustyn. Można nawet posunąć się do stwierdzenia, że jest to prawda powszechnie uznawana wśród tych, którzy wiedzą, o czym mówią. Jest to rekapitulacja ze szczególnym naciskiem na teoretyczną surowość. A dalej: wydaje się, że jest wiele kulturowej pogardy dla rodziny. Duch czasu działa tu silnie i tak po prostu nie zniknie. Dziwne wydarzenia prowadzą do ogromnych problemów, które wynikają z atomizmu społecznego, koncepcji antyinstytucjonalistycznych i globalistycznych oraz skupiają się na nich. Rozwija się to ex negativo na tle solidnego instytucjonalizmu. Na przykład destrukcyjny uniwersalizm Jürgena Habermasa można zrozumieć poprzez skoncentrowane się na teorii instytucji Arnolda Gehlena. Autor stara się doprowadzić do wglądu w następujący sylogizm: Człowiek jest z natury insty­tucjonalistyczny. Globalizm lub internacjonalizm jest wewnętrznie antyinstytucjonalny. Globalizm lub internacjonalizm prowadzi zatem bezpośrednio do likwidacji człowieka. I na koniec: wszystko to można przezwyciężyć. Sposobem na przełamanie tendencji ducha czasu jest jedyna niezbędna instytucja – rodzina. Rodzina wyzwala się praktycznie, a wyjaśnia teoretycznie.

Keywords

EN

institutionalism; globalism; family; natural law; Aristotle; St. Augustine; Arnold Gehlen; Jürgen Habermas

• Publisher: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
• Journal: Forum Teologiczne
• Year: 2022
• Volume: 23
• Pages: 169-180

Dates

published

2022-11-30

Contributors

author

Wladika Michael

• ITI Catholic University, Trumau (Austria) and University of Vienna (Austria)

References

• Arendt Hannah, 1991, Elemente und Ursprünge totaler Herrschaft, Piper, Berlin. Aristotle, 1957, De anima (On the Soul), transl. W.S. Hett, Harvard University Press, Cambridge (Massachusetts) & London. Aristotle, 1936, Metaphysics, transl. H. Tredennick, Harvard University Press, Cambridge (Massa­chusetts) & London. Aristotle, 1982, Nicomachean Ethics, transl. H. Rackham, Harvard University Press, Cambridge (Massachusetts) & London. Aristotle, 1999, Poetics, transl. St. Halliwell, Harvard University Press, Cambridge (Massachusetts) & London. Aristotle, 1944, Politics, transl. H. Rackham, Harvard University Press, Cambridge (Massachusetts) & London. St. Augustine, 2001, De bono coniugali. De sancta virginitate, transl. P.G. Walsh, Clarendon Press, Oxford. St. Augustine, 1957–1972, De civitate Dei, transl. G.E. McCracken, W.M. Green, et al., Harvard University Press, Cambridge (Massachusetts) & London. Benedict XVIth, 2006, Glaube und Vernunft. Die Regensburger Vorlesung, Herder, Freiburg im Bre­isgau. Davies Brian OP, 1992, The Thought of Thomas Aquinas, Clarendon, Oxford. Gehlen Arnold, 1940, Der Mensch, seine Natur und seine Stellung in der Welt, Junker & Dünnhaupt, Berlin. Gehlen Arnold, 1969, Moral und Hypermoral, Athenäum, Frankfurt am Main. Gehlen Arnold, 2004, Urmensch und Spätkultur, 6th ed., Klostermann, Frankfurt am Main. Habermas Jürgen, 1998a, Der Zerfall der Institutionen, in: Philosophisch-politische Profile, 3rd ed., Suhrkamp, Frankfurt am Main, p. 101–106. Habermas Jürgen, 1998b, Nachgeahmte Substantialität, in: Philosophisch-politische Profile, 3rd ed., Suhrkamp, Frankfurt am Main, p. 107–126. Hume David, 1740, A Treatise of Human Nature: Being an Attempt to Introduce the Experimental Method of Reasoning into Moral Subjects, Thomas Longman, London. McCabe Herbert OP, 2008, On Aquinas, Burns & Oates, London / New York. Moore George Edward, 1903, Principia Ethica, Cambridge University Press, Cambridge. Plato, 1927, Alcibiades, transl. W.R.M. Lamb, Harvard University Press, Cambridge (Massachu­setts) & London. Plato, 1925, Gorgias, transl. W.R.M. Lamb, Harvard University Press, Cambridge (Massachusetts) & London. Plato, 2013, Republic, transl. Chr. Emlyn-Jones & W. Preddy, Harvard University Press, Cambridge (Massachusetts) & London. Ross David, 1995, Aristotle, 6th ed., Routledge, London / New York. Schluchter Wolfgang, 1996, Individuelle Freiheit und soziale Bindung. Vom Nutzen und Nachteil der Institutionen für den Menschen, in: Unversöhnte Moderne, Suhrkamp, Frankfurt am Main. Schnädelbach Herbert, 1986, Nachwort, in: Arnold Gehlen, Anthropologische und sozialpsycholo­gische Untersuchungen, Rowohlt, Reinbek bei Hamburg. Spaemann Robert, 1989, Glück und Wohlwollen, Klett-Cotta, Stuttgart. Wladika Michael, 2008, Moralische Weltordnung, Selbstvernichtung und Bildwerden, seeliges Le­ben, Königshausen & Neumann, Würzburg. Wladika Michael, 2013, Arnold Gehlen und die Suche nach dem Kontakt mit der Wirklichkeit, in: Daniel Führing (ed.), Gegen die Krise der Zeit. Konservative Denker im Portrait, Ares, Graz. Wladika Michael, 2015, Das Naturrecht: Philosophische Grundlagen und Offenheit für das Übernatürliche, in: Christian Machek, Herbert Pribyl (eds.), Das Naturrecht. Quellen und Be­deutung für die Gegenwart, Be&Be, Heiligenkreuz, p. 31–49. Wladika Michael, 2019, Virtues. The Aristotelian-Thomistic Line of Thinking, in: Elisa Grimi (ed.), Virtue Ethics: Retrospect and Prospect, Springer, Cham, p. 27–42.