Bezpieczeństwo Polski u progu XXI w. w odniesieniu do wojskowych służb specjalnych

• Authors: Winogrodzki Grzegorz

Title variants

EN

Polish security in the 21st century with regard to military special services

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Poniższy artykuł zawiera krótką analizę i drogę powstania Wojskowych Służb Informacyjnych (WSI) oraz towarzyszącą temu sytuację geopolityczną. Bezpieczeństwo państwa uzależnione jest od ,,narzędzi”, jakimi się ono posługuje. Wraz z postępem życia społeczno-kulturowego, politycznego i gospodarczo-militarnego, wymagany jest ciągły i skuteczny ich rozwój (adaptacja) do panujących realiów. Jednym z tych ,,narzędzi” są wojskowe służby specjalne, którym we współczesnej historii Polski wielokrotnie towarzyszył kryzys. Wojskowe Służby Wewnętrzne (WSW), przekształcone w 1957 r. z Informacji Wojskowej, pełnią rolę kontrwywiadu i żandarmerii wojskowej, a w istocie wojskowej policji politycznej. W 1990 r. rozformowano WSW, z której pion dochodzeniowo-porządkowy stanowił podstawę organizacji żandarmerii wojskowej (ŻW), natomiast Zarząd III (Kontrwywiadu) włączono do Zarządu II Sztabu Generalnego. Tak powstały organizm nazwano jesienią 1991 r. Wojskowymi Służbami Informacyjnymi (WSI), które rozformowano w 2006 r. Powstały wówczas oddzielne struktury Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Służby Wywiadu Wojskowego – zgodnie z ustawą z dnia 9 czerwca 2006 r. Wymienione służby są podległe Ministrowi Obrony Narodowej (ON). W 2015 r. powstał ponownie problem ze służbami specjalnymi, które obecnie stają się narzędziami w rękach państwa. Niniejsze opracowanie zawiera m.in. następujące zagadnienia: organizacja centralnego aparatu WSI 1991 r., przepisy prawne, pierwsze oficjalne kontakty z NATO.

EN

The following article contains a brief analysis of the way of the creation of the Military Information Services (WSI) and the attendant geopolitical situation. National security is dependent on the ‘tools’ which that country uses. With the progress of socio-cultural, political, economic and military life it is required to continuously and effectively develop (adapt) these tools to the prevailing realities. One of these tools are the military special forces, which in modern Polish history frequently are accompanied by a crisis. Military Internal Service – WSW, were transformed in 1957 from Military Information. Military Information was acted as a counter-intelligence and military police but in fact it was the political police formation. Military Internal Service was disbanded in 1990 and from its second wing for investigate and safety task’s the Military Gendarmerie was created. Also the Third Directorate (Counterintelligence) were included to Second Directorate of Polish General Staff. In 1991 that new body was called the Military Information Services (WSI), which was disbanded in 2006. Under the Act of 9 June 2006 there were created separate structure of the Military Counterintelligence Service and the Military Intelligence Service. These services are subordinate to the Minister of National Defence. However, in 2015 the problem arose again with the special services. This article includes the following topics: Organization of the central apparatus WSI 1991; the legal provisions; the first official contacts with NATO

Keywords

PL

bezpieczeństwo; służby specjalne; wywiad, kontrwywiad; NATO; kryzys

EN

safety; special forces; intelligence; counterintelligence; NATO crisis

• Publisher: Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie
• Journal: Journal of Modern Science
• Year: 2016
• Issue: 1(28)
• Pages: 389-410

Dates

issued

2016

Contributors

author

Winogrodzki Grzegorz

• Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie

References

• Beetham, D. (1991). The Legitymation of Power. Basingstoke Macmillan, London.
• Ciborowski, L. (1995). Ocena Zagrożenia Bezpieczeństwa RP. Wydawnictwo AON, Warszawa.
• Kukułka, J. (2000). Teoria stosunków międzynarodowych. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Trejnis, Z. (1997). Siły zbrojne w państwie demokratycznym i autorytarnym. Wydawnictwo Adam Marszałek, Warszawa
• Bethatn, D., Lord, Ch. (1998). Legitymacy and the Europen Union. W: Political The ory and the European Union. Legitymacy, constytucjonal choice and citizenship. Basingstoke Macmillan, London.
• Frazik, W., Kopka, B. i Majchrzak, G. (2004). Dzieje aparatu represji w PRL 1944–1989. Stan badań. Wydawnictwo IPN, Warszawa.
• Jędrzejko, M., Paszkowski, M. i Krogulski, M. (2002). Generałowie i admirałowie III Rzeczypospolitej. MON, Warszawa.
• Parzymiesa, S. i Zięba, R. (2004). Instytucjonalizacja wielostronnej współpracy międzynarodowej w Europie. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Keohane, R.O. (1989). Neoliberal Institutiooalism: A Perspectiweon Word Politics. W: idem (red.), International Institutions and Stale Power: Essays in International Relations Theory, Boulder.
• Izydorczyk, B. (2012), online: http://pl. wikipedia. org/wiki/ Boles %C5%82aw_Izydorczyk [dostęp: 21.01.2012].
• Jędrzejko, M., Paszkowski, M. i Krogulski, M. (2002). Generałowie i admirałowie III Rzeczypospolitej (1989–2002), Warszawa, MON, online: https://pl.wikipedia. org/wiki/Admira%C5%82owie_polscy [dostęp: 25.10.2011].
• Poprawka Browna. (2016), online: http://archiwum.rp.pl/artykul/31869-Prezydent- USA-podpisal-poprawke-Browna.html [dostęp: 11.01.2016].
• Rozkaz nr Pf-59/Org., gen. Floriana Siwickiego z dnia 22.08.1991 r., online: http:// www. sww.wp.mil. pl/pl/ 20.html [dostęp: 22.11.2011].
• Skubiszewski, K.J., online: http://pl. wikipedia. org/wiki/ Krzysztof Skubiszewski [dostęp: 02.02.2016].
• Wörner, M. H. (2016), online: https:// de.wikipedia. org/wiki/ Manfred_W %C3%B6rner [dostęp: 02.02.2016].
• Żukowski, J. (2012), online: http:// pl.wikipedia. org/wiki/ Jan_% C5% BBukowski_ (genera%C5%82) [dostęp: 17.02.2012].
• Krasner, S.D. (1982). Structural Causes and Regime Consequences. Regimes as Intervening Variabies, International Organizations, t. XXXVI, nr. 2, s. 3.
• Rozkaz nr Pf-59/Org. gen. Floriana Siwickiego z dnia 22.08.1991 r., online: http:// www. sww.wp.mil.pl/pl/20.html [dostęp: 18.01.2012].
• Marszałek, A. (1999). Państwo w państwie, ,,Rzeczpospolita”, 1.02.1999.
• Żukowski, J. (2012), online: http://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_%C5%B.Bukowski_ (genera%C5%82) [dostęp: 17.02.2012].
• Protokół ustaleń nr 32/91 posiedzenia Rady Ministrów z dnia 9 lipca 1991 r.
• Raport o działaniach żołnierzy i pracowników WSI oraz wojskowych jednostek organizacyjnych realizujących zadania w zakresie wywiadu i kontrwywiadu wojskowego przed wejściem w życie ustawy z dnia 9 lipca 2003 r. o Wojskowych służbach Informacyjnych w zakresie określonym w art. 67. ust. 1 pkt 1–10 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. ,,Przepisy wprowadzające ustawę o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego” oraz o innych działaniach wykraczających poza sprawy obronności państwa i bezpieczeństwa sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2007.

Identifiers

ISSN

1734-2031