W poszukiwaniu definicji bezpieczeństwa publicznego

• Authors: Babiński Aleksander

Title variants

EN

In search of the definition of public security

Abstracts

PL

Bezpieczeństwo publiczne jest stanem będącym przedmiotem normatywnym wielu aktów regulujących obszary wymagające szczególnej troski państwa. Pojawia się ono w ich treści już w XVIII w. Mimo to nie doczekało się definicji normatywnej – legalnej. Sytuacja taka powoduje, że zdefiniowanie bezpieczeństwa publicznego stało się przedmiotem uwagi doktryny. Konieczność taka wynikała z potrzeby ujednolicenia jego stosowania przy realizacji norm prawnych je zawierających. W niniejszym opracowaniu autor podjął próbę przedstawienia ewolucji pojęcia bezpieczeństwa warunkowaną zmiennymi okolicznościami społeczno-gospodarczymi państwa. Ich prezentacja stała się podwaliną do zrozumienia współczesnych określeń bezpieczeństwa publicznego, szczególnie tych, które funkcjonują po uchwaleniu Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. Stały się one zasadniczym elementem pozwalającym poszukiwać własnego ujęcia bezpieczeństwa publicznego. Pozwoliło również skonfrontować je z pojęciem porządku publicznego często używanego jako jedna konstrukcja z bezpieczeństwem publicznym. Dały także podstawy odniesienia bezpieczeństwa publicznego do bezpieczeństwa wewnętrznego państwa. Przedstawiony materiał pozwala ocenić zróżnicowanie pojęcia bezpieczeństwa publicznego zależne od kontekstu jego ujęcia. Dokonana w opracowaniu próba poszukiwania ujęcia bezpieczeństwa publicznego została uwieńczona propozycją jego definicji oraz współzależnej definicji porządku publicznego

EN

Public security is a condition of a normative subject, many regulations cover the special concerns of the state. It appears in them as early as in the eighteenth century. Still, its normative (legal) definition has not been coined. As a consequence, the provision of a definition of public security has become a subject of interest for the doctrine. This necessity resulted from the need to unify its application during the process of implementation of the relevant legal norms containing it. In the study, the author attempts to present the process of evolution of the concept of security, conditioned by the changing socio-economic circumstances of the state. Their presentation became the foundation for understanding the contemporary terms of public security, especially those that function after the adoption of the Constitution of the Republic of Poland of April 2, 1997. They have become an essential element that enables us to search for our own definitions of public security. It also allows us to confront it with the notion of public order, which is often used in conjunction with the notion of public security. Apart from that, they constitute the basis for the reference of public security to state internal security. The evidence provided allows us to evaluate the differentiation of the notion of public security depending on the context. The attempt to grasp the essence of public security made in this paper resulted in the provision of its definition as well as the definition of the interdependent notion of public order.

Keywords

bezpieczeństwo; zagrożenie; system,; bezpieczeństwo publiczne

EN

security threat; system; public security; public order

• Publisher: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Witelona w Legnicy
• Journal: Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy
• Year: 2020
• Issue: 2(35)

Dates

published

2020-06-01

Contributors

author

Babiński Aleksander

References

• Administracja bezpieczeństwa. Wybrane Problemy, red. B. Wiśniewski, A. Osierda, A. Babiński, t. 2, Bielsko-Biała 2016. Babiński A., Broń a podmiotowy wymiar bezpieczeństwa publicznego [w:] Administracja bezpieczeństwa. Wybrane Problemy, t. 2, red. B. Wiśniewski, A. Osierda, A. Babiński, Bielsko-Biała 2016. W poszukiwaniu definicji bezpieczeństwa publicznego 106 Babiński A., Ewolucja definicji bezpieczeństwa i porządku publicznego – zarys problemu [w:] Dylematy bezpieczeństwa współczesnego państwa, red. M. Polinceusz, M. Pomykała, Rzeszów 2015. Babiński A., Lubiewski P., Organizacja działań Policji, a proces legislacyjny – wybrane problemy [w:] Racjonalizacja zarządzania jednolitymi formacjami mundurowymi odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo wewnętrzne, tom 1, red. nauk. B. Wiśniewski, Warszawa 2017. Babiński A., Od bezpieczeństwa państwa do bezpieczeństwa publicznego – zarys pojęcia, [w:] Racjonalizacja systemu zarządzania kryzysowego, tom I, red. B. Karczmarczyk, B. Kogut, Wprowadzenie do problematyki prawno-organizacyjnej, Legnica 2015. Babiński A., Paradygmaty systemu bezpieczeństwa publicznego Rzeczypospolitej Polskiej, Pułtusk 2019. Babiński A., Znaczenie definicji pojęć ustawowych dla określania zakresu stosowania ustawy na przykładzie ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych [w:] Przestępczość stadionowa. Etiologia, fenomenologia, przeciwdziałanie zjawisku, red. W. Pływaczewski, J. Kudrelek, Szczytno 2010. Bezpieczeństwo wewnętrzne RP w ujęciu systemowym i zadań administracji publicznej, red. B. Wiśniewski, S. Zalewski, Bielsko-Biała 2006. Bolesta S., Pojęcie porządku publicznego w prawie administracyjnym, „Studia Prawnicze” 1983, nr 1. Brzeziński M., Rodzaje bezpieczeństwa [w:] Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa. Wybrane zagadnienia, red. S. Sulowski, M. Brzeziński, Warszawa 2009. Czapiński W., Bezpieczeństwo, spokój i porządek publiczny w naszym prawie administracyjnym, „Gazeta Administracji i Policji Państwowej” 1929, nr 9. Czupryński A., Wiśniewski B., Zboina J., Nauki o bezpieczeństwie. Wybrane problemy badań, Józefów 2017. Dudek A., Reglamentowana rewolucja. Rozkład dyktatury komunistycznej w Polsce 1988 –1990, Kraków 2004. Fehler W., Bezpieczeństwo wewnętrzne współczesnej Polski. Aspekty teoretyczne i praktyczne, Warszawa 2012. Fehler W., Dziubek I., Bezpieczeństwo Wewnętrzne Państwa. Ekspertyza przygotowana na zlecenie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2010. Filaber J., Pojęcie bezpieczeństwa publicznego w prawie administracyjnym (wybrane uwagi), „Wrocławskie Studia Erazmiańskie. Zeszyty Studenckie, Prace prawnicze, administratywistyczne i historyczne”, Wrocław 2009, nr 3. Grzebieniowski T., Kaznowski A., Słownik angielski, Ożarów Mazowiecki 2014. Gwardyński R., Racjonalizacja działań Policji na poziomie lokalnym [w:] Racjonalizacja zarządzania jednolitymi formacjami umundurowanymi odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo wewnętrzne, tom V, red. B. Wiśniewski, P. Lubiewski, T. Zwęgliński, Warszawa 2020. Instytucje publiczne i prywatne w systemie zarządzania kryzysowego, red. nauk. B. Wiśniewski, J. Prońko, P. Lubiewski, Warszawa 2018. Jurgilewicz M., Rola podmiotów uprawnionych do użycia lub wykorzystania środków Aleksander Babiński 107 przymusu bezpośredniego i broni palnej w ochronie bezpieczeństwa i porządku publicznego, Siedlce 2017. Kasprzak J., Zagadnienia związane z pojęciem broni palnej w świetle nowych regulacji prawnych i orzecznictwa, „Problemy Współczesnej Kryminalistyki” 2005, t. 9. Kasznica S., Polskie prawo administracyjne, Poznań 1946. Kasznica S., Polskie prawo administracyjne. Pojęcia i instytucje zasadnicze, Poznań 1947. Kawka W., Policja w ujęciu historycznym i współczesnym, Wilno 1939. Kitler W., Organizacja bezpieczeństwa narodowego RP w kontekście ochrony ładu wewnętrznego w państwie, „Zeszyty Naukowe AON” 2013, nr 4. Kitler W., Skarbacz A., Bezpieczeństwo ludności cywilnej. Pojęcie, organizacja i zadania w czasie pokoju, kryzysu i wojny, Warszawa 2010. Kuc B., Ścibiorek Z., Zarys metodologii nauk o bezpieczeństwie, Toruń 2018, s. 56. Kulicki M., Kwiatkowska-Darul V., Stępka L., Przyczynek do dyskusji nad definicją broni palnej, gazowej i pneumatycznej, „Przegląd Policyjny” 2002, nr 3 – 4. Leksykon bezpieczeństwa wewnętrznego, red. W. Fehler, J. Piątek, R. Podgórzańska, Szczecin 2017. Leksykon policyjny, red. W. Pływaczewski, G. Kędzierska, Szczytno 2001. Lisiecki M., Jakość w zarządzaniu bezpieczeństwem obywateli, Lublin 2009. Litwin J., Administracja bezpieczeństwa i porządku publicznego [w:] Prawo administracyjne, cz. 4, red. M. Jaroszyński, Warszawa 1953. Longchamps de Bérier F., Współczesne problemy podstawowych pojęć prawa administracyjnego, „Państwo i Prawo” 1966, z. 6. Lubiewski P., Bezpieczeństwo państwa – reminiscencje, „Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy” 2020, nr 34(1). Lubiewski P., Terroryzm, a migracja. Zależności i skutki, Wrocław 2018. Lubiewski P., Dróżdż A., Zagrożenie – rozważania na gruncie teorii, „Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy” 2020, nr 34(1). Majer P., Ustawy polskiej policji (1791–1990). Źródła z komentarzem, Szczytno 2007, s. 241. Mączyński M., Samorząd terytorialny a ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego na szczeblu lokalnym [w:] Funkcjonowanie samorządu terytorialnego – doświadczenia i perspektywy, red. S. Dolata, Opole 1998. Misiuk A., Administracja porządku publicznego i bezpieczeństwa publicznego, Warszawa 2008. Multimedialny słownik angielskiego, https://www.diki.pl/slownik-angielskiego? q=public, dostęp: styczeń 2018 r. Muszyński J., Podstawy nauki o polityce, państwie i prawie, Toruń 2007. Nowicka I., Wykroczenia będące czynami przepołowionymi w ujęciu prawnym i kryminologicznym, Szczytno 2010. Osierda A., Prawne aspekty pojęcia bezpieczeństwa publicznego i porządku publicznego, „Studia Iuridica Lublinensia” 2014, nr 23. Pieprzny S., Administracja bezpieczeństwa i porządku publicznego, Rzeszów 2012. W poszukiwaniu definicji bezpieczeństwa publicznego 108 Pieprzny S., Ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego w prawie administracyjnym, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2007. Pikulski S., Podstawowe zagadnienia bezpieczeństwa publicznego [w:] Prawne i administracyjne aspekty bezpieczeństwa osób i porządku publicznego w okresie transformacji ustrojowo-gospodarczej, red. W. Bednarek, S. Pikulski, Olsztyn 2000. Róg M., Babiński A., Konsekwencje ratyfikacji Europejskiej konwencji o kontroli nabywania i posiadania broni palnej przez osoby fizyczne, „Przegląd Policyjny” 2005, nr 4. Security and Law in the Cognitive and Utilitarian Context, red. G. Sander, B. Wiśniewski, P. Kobes, Hamburg 2015. Słownik języka polskiego, red. M. Bańko, tom 4, Warszawa 2007. Słownik języka polskiego, t. I – XI, red. W. Doroszewski., Warszawa 1958 –1969. Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, red. J. Kaczmarek, W. Łepkowski, B. Zdrodowski, Warszawa 2008. Smoktunowicz E., Status administracyjnoprawny obywatela [w:] System prawa administracyjnego, red. T. Rabska, t. 4, Wrocław 1980. Socha R., Instytucja stanu wyjątkowego w polskim prawodawstwie, „Wojskowy Przegląd Prawniczy” 2003, nr 4. Socha R., The Role of Public Administration in Extraordinary States, „Security Dimensions. International and National Studies” 2014, nr 11. Sprengel B., Ustrój organów administracji bezpieczeństwa i porządku publicznego, Włocławek 2004, s. 13. Sulowski S., W poszukiwaniu definicji bezpieczeństwa wewnętrznego, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego” 2009, nr 1. Szeląg I., Ochrona porządku i bezpieczeństwa publicznego jako zadanie własne samorządu lokalnego, „e-Politikon” 2013, nr 6. Ura E., Bezpieczeństwo i porządek publiczny, Warszawa 1983. Ura E., Prawne zagadnienia bezpieczeństwa państwa, Rzeszów 1988. Widacki J., Konieczny drugi etap reformy policji [w:] Bezpieczny obywatel – bezpieczne państwo, red. J. Widacki, J. Czapska, Lublin 1998. Racjonalizacja zarządzania jednolitymi formacjami mundurowymi odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo wewnętrzne, red. nauk. B. Wiśniewski, tom 1, Warszawa 2017. Wiśniewski B., Bezpieczeństwo publiczne [w:] Bezpieczeństwo wewnętrzne RP w ujęciu systemowym i zadań administracji publicznej, red. B. Wiśniewski, S. Zalewski, Bielsko-Biała 2006. Wiśniewski B., Bezpieczeństwo w teorii i badaniach naukowych, Szczytno 2011. Wiśniewski B., Organizacja przygotowań obronnych administracji publicznej, Warszawa 2009. Wiśniewski B., System bezpieczeństwa państwa. Konteksty teoretyczne i praktyczne, Szczytno 2013. Wiśniewski B., Falecki J., System zarządzania kryzysowego państwa, w tym Sił Zbrojnych RP, Bielsko-Biała 2009. Wiśniewski B., Kowalski R., Kozioł J., Szyłkowska M., Bezpieczeństwo procesów decyzyjnych, Wrocław 2018. Aleksander Babiński 109 Wiśniewski B., Kozioł J., Falecki J., Podejmowanie decyzji w sytuacjach kryzysowych, Szczytno 2017. Wiśniewski B., Piątek Z., Współczesny wymiar funkcjonowania Policji, Warszawa 2009. Wiśniewski B., Zalewski S., Podleś D., Kozłowska K., Bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2004. Witkowski K., Starościc D., System infrastruktury społecznej w gminach, „Studia Lubuskie” 2018, t. 4. Wróblewski B., Langrod J. S., Wachhoc S., Zarys ustroju, postępowania i prawa administracyjnego w Polsce, Warszawa 1939. Zaborowski J., Administracyjnoprawne ujęcie pojęć „bezpieczeństwo publiczne” i „porządek publiczny”, „Zeszyty Naukowe ASW” 1977, nr 41. Zaborowski J., Prawne środki zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego, Warszawa 1977. Zarządzanie ochroną porządku i bezpieczeństwa publicznego w państwie. Wybrane prawno- -organizacyjne aspekty działania Policji, Rzeszów 2005.

Identifiers

ISSN

1896-8333