Fotografia cyfrowa jako źródło poznania

• Authors: Makowski Mariusz

Title variants

EN

Digital Photography as a Cognition Tool

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W opracowaniu dokonano przeglądu pól aplikacji fotografii cyfrowej pod kątem skutków indywidualnych oraz społecznych. Zwrócono uwagę na specyfikę współczesnych autoportretów określanych jako selfies, na to, jakie funkcje psychologiczne pełni ich wykonywanie i rozpowszechnianie. Przedstawiono również bardziej funkcjonalne wykorzystanie zdobyczy fotografii cyfrowej dla „tradycyjnych” pól jej wykorzystania: terapeutycznego i autoterapeutycznego, takich jak fotoanaliza, „czytanie obrazów” czy fototerapia. Podniesiono też wątek wszechobecności nowoczesnej fotografii w różnorodnych dziedzinach nauki i poznania. Następnie przedstawiono fotografię w kontekście jej podstawowego nośnika, jakim jest Internet, oraz specyfiki Computer Mediated Communication (CMC). Sposób w jaki dziś fotografie są publikowane czy modyfikowane, ma szereg konsekwencji, które mogą być zaskakujące i niepokojące dla tych, którzy je częstokroć beztrosko upubliczniają. Na koniec zwrócono uwagę na zagrożenia dla prywatności związane z wykonywaniem komuś zdjęć oraz manipulatywne posługiwanie się obrazem.

EN

A study reviews digital photography’s fields of application in terms of its individual and social consequences. The Author drew attention to the nature of contemporary selfportraits known as selfies, discussing their psychological functions, reasons for taking them and publishing on-line (uploading). It also presents a more functional use of the achievements of digital photography for “traditional” fields of exploitation, the therapeutic and self- therapeutic uses such as photoanalysis, “reading pictures” or phototherapy. There was also a mention about the ubiquity of modern photography in various fields of science and cognition. Further in the article, a photograph is viewed in the context of its basic media – Internet and the specifics of Computer Mediated Communication (CMC). The way currently photos are published and modified results in a number of consequences which may be surprising as well as disturbing for those who often carelessly publicize them. At the end the attention was drawn to the privacy risks associated with taking pictures of people, as well as manipulative use of the image.

Keywords

PL

fotografia; psychologia; zdjęcie; analiza; poznanie

EN

photography; psychology; picture; analysis; cognition

• Publisher: Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
• Year: 2016
• Issue: 8(2) "Cyfrowa humanistyka"
• Pages: 37-48

Contributors

author

Makowski Mariusz

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

References

• Akeret Robert U. 1973. Photoanalysis. New York: Pocket Book.
• Berne Eric. 1997. W co grają ludzie. Psychologia stosunków międzyludzkich, Paweł Izdebski (przeł.). Warszawa: PWN.
• Fox Jesse, Rooney Margaret C. 2015. „The Dark Triad and trait self-objectification as predictors of men’s use and self-presentation behaviors on social networking sites”. Personality and Individual Differences 76 : 161–165.
• Goffman Erving. 2011. Człowiek w teatrze życia codziennego. Warszawa: Aletheia.
• Lasch Christopher. 2015. Kultura narcyzmu. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Sedno.
• Kocowski Tomasz. 1987. Geneza i funkcje procesów motywacyjnych człowieka. Przegląd Psychologiczny 1 : 91–118.
• Kornacki Maciej. 2015. „Wszędzie pełno planet. Rozmowa Marka Oramusa z prof. Maciejem Kornackim”. Wiedza i Życie 8 (968) : 31.
• Leary Mark. 2001. Wywieranie wrażenia na innych. O sztuce autoprezentacji. Gdańsk: GWP.
• Makowski Mariusz. 2010. Możliwości i ograniczenia wypowiedzi za pośrednictwem obrazu w mediach drukowanych. W Wolność w mediach. Między poprawnością a odpowiedzialnością, Michał Drożdż (red.). Tarnów: Wydawnictwo Biblos.
• Makowski Mariusz. 2010. Tabloidyzacja mediów: dlaczego konsumenci mediów godzą się na przedmiotowe traktowanie bohaterów wydarzeń? Próba analizy psychologicznej. W Wolność w mediach. Między poprawnością a odpowiedzialnością, Michał Drożdż (red.). Tarnów: Wydawnictwo Biblos.
• Morgovsky Joel. 2007. „Photography on the couch: The psychological uses of photography”. General Psychologist 42 (1) : 27−30.
• Neimeyer Robert A. 1999. „Narrative strategies in grief therapy”. Journal of Constructivist Psychology 12.
• Oleś Piotr K. 2012. „Dialogowe funkcje Ja – implikacje dla zdrowia”. Chowanna : 47–65. Dostęp 8 marca 2016. http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Chowanna/Chowanna-r2012-t-Tom_specjalny/Chowanna-r2012-tTom_specjalny-s47-65/Chowanna-r2012-tTom_specjalny-s47-65.pdf
• Pawlak Justyna. 2009. Autokreacja: psychologiczna analiza zjawiska i jego znaczenie dla rozwoju człowieka, Kraków : WAM.
• Smith Marc. 1992. Voices from the Well: The Logic of the Virtual Common, Dostęp 28 października 2014. http://www.sscnet.ucla.edu/soc/csoc/papers/voices/Voices.htm
• Sontag Susan. 1986. O fotografii. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
• Sztuczne Fiołki. https://www.facebook.com/SztuczneFiolki/Tokarska Urszula. 2002. Narracja autobiograficzna w terapii i promocji zdrowia. W Narracja jako sposób rozumienia świata, Trzebiński, J. (red.). Gdańsk: GWP.
• Weiser Judy. 1999. PhotoTherapy Techniques. Exploring the Secrets of Personal Snapshots and Family Albums. Vancouver: PhotoTherapy Center, Publishers.
• Winiarski Ryszard, Janusz Zdebski. 2008. Psychologia turystyki. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.