Obszar parafii jako czynnik źródłotwórczy rejestracji metrykalnej w dekanacie Kazimierz na przełomie XVIII i XIX wieku

• Authors: Piotr Rachwał , Bogumił Szady

Title variants

EN

The Area of a Parish as a Factor Generating Sources for Registering Certificates in the Deanery (Decanate) of Kazimierz at the Turn of the 18th and 19th Centuries

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article presents the problem of registering certificates of the congregation of the Kazimierz Deanery outside the native parish. According to the accepted hypothesis the scale of the phenomenon depended on the distance between the nearest church and the place of residence. The research has been based on many sources. In total, the author shave examined the certificates from 13 out of 15 parishes making up the deanery of Kazimierz in the 18th century and additionally a few neighbouring parishes. The collected material has been analysed with the use of the GIS instruments. The results suggest that the scale of the phenomenon was not big. In the case of baptisms, the median of the children baptised outside their native parish was at the level of 3.1. No clear correlation between the number of baptisms and the distance has been detected. On the basis of the results it is possible to conclude that the decisive role in the choice of the place of administering sacraments was the so-called parish coercion. In order to obtain more precise data it seems necessary to enlarge the research basis with certificates from other parishes of the Lublin Voivodeship and to take into consideration a bigger number of the variables that influenced the scale of registering outside the native parish in the statistical analysis.

Keywords

EN

(birth/death) certificates; correlation; natural movement; parish archives; parish coercion; regression

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Przeszłość Demograficzna Polski
• Year: 2016
• Volume: 38
• Issue: 2
• Pages: 35-72

Contributors

author

Piotr Rachwał

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Nauk Humanistycznych

author

Bogumił Szady

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Nauk Humanistycznych

References

• Chachaj, Jacek. Bliżej schizmatyków niż Krakowa… Archidiakonat lubelski w XV i XVI wieku. Lublin: Werset, 2012.
• Dunin-Wąsowicz, Anna i in. „State and Ecclesiastical Borders in the End of the 16th Century”. W: Historical Atlas of Poland in the 2nd half of the 16th Voivodeships of Cracow, Sandomierz, Lublin, Sieradz, Łęczyca, Rawa, Płock and Mazovia. Vol. 1: Maps, red. Marek Słoń. Frankfurt am Main: Peter Lang, 2014.
• Encyklopedia Kościelna, red. Michał Nowodworski. T. 14. Warszawa 1881.
• Gieysztorowa, Irena. „Badania demograficzne na podstawie metryk parafialnych”. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, 10 (1962) nr 1–2.
• Gieysztorowa, Irena. „Niebezpieczeństwa metodyczne polskich badań metrykalnych XVII–XVIII wieku”. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, 19 (1971).
• Karbownik, Henryk. Ofiary iura stolae na ziemiach polskich w latach 1285–1918. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL, 1995.
• Kościół i społeczeństwo Małopolski w II połowie XVIII wieku. Materiały źródłowe. T. 1: Ludność i organizacja diecezji krakowskiej, oprac. Bogumił Szady. Lublin: Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, 2010.
• Kowalczyk, Janina. „Wartość źródłowa metryk parafii Serniki (pow. Lubartów) z lat 1697–1865”. Przeszłość Demograficzna Polski, 3 (1969).
• Kowalski, Waldemar. „Schematyzm diecezji krakowskiej z tzw. kopiarza wiślickiego”. Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne, 81 (2004).
• Kuklo, Cezary. „Ocena wartości źródłowej rejestrów metrykalnych parafii św. Krzyża w Warszawie w XVIII wieku”. Przeszłość Demograficzna Polski, 18 (1990).
• Kuklo, Cezary. Demografia Rzeczypospolitej przedrozbiorowej. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2009.
• Kumor, Bolesław. Dzieje diecezji krakowskiej. T. 4. Kraków: Wydawnictwo św. Stanisława BM Archidiecezji Krakowskiej, 2002.
• Kurpas, Józef. „Początki ksiąg metrykalnych”. Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne, 2 (1961).
• Litak, Stanisław. Atlas Kościoła łacińskiego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVIII wieku. Lublin 2006.
• Paradysz, Jan. „Współczesna demografia regionalna i kilka wniosków z niej wypływających dla innych badan w mikroskali”. Przeszłość Demograficzna Polski, 26 (2005).
• Piasecki, Edmund. „Wartości poznawcze rejestrów metrykalnych”. Studia Demograficzne, 100 (1991) nr 2. Przybylak, Rajmund, Gabriel Wójcik, Kazimierz Marciniak, Waldemar Chorążyczewski, Wiesław Nowosad, Piotr Oliński, Krzysztof Syta. „Zmienność warunków termiczno-opadowych w Polsce w okresie 1501–1840 w świetle danych historycznych”. Przegląd Geograficzny, 76 (2004) z. 1.
• Rachwał, Piotr. „Staropolskie księgi metrykalne w archiwach parafialnych archidiecezji lubelskiej”, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, 63 (2015) nr 4.
• „Regestr diecezjów” Franciszka Czaykowskiego, czyli właściciele ziemscy w Koronie 1783–1784, oprac. Krzysztof Chłapowski, Sławomir Górzyński. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2006.
• Rituale Romanum: Pauli V. Pontificis Maximi jussu editum et a Benedicto XIV auctum et castigatum. Romae 1847.
• Rozwałka, Andrzej. Sieć osadnicza w archidiakonacie lubelskim w średniowieczu. Studium archeologiczno-historyczne. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 1999.
• Różański, Mieczysław. „Akta metrykalne w prawodawstwie polskim”. Archiwariusz. Biuletyn Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu, 1 (2005).
• Sułowski, Zygmunt. „Księga zgonów parafii Kijany i Bystrzyca z drugiej połowy XVIII w.”. Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne, 67 (1997).
• Sułowski, Zygmunt. „Ruch naturalny ludności ziemi lubelskiej w latach 1582–1900”. Biuletyn Lubelskiego Towarzystwa Naukowego. Humanistyka, 18 (1976).
• Szafran, Przemysław. Rozwój średniowiecznej sieci parafialnej w Lubelskiem. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1958.
• Wiśniowski, Eugeniusz. Parafie w średniowiecznej Polsce. Struktura i funkcje społeczne. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2004.
• Wnęk Konrad. Dzieje klimatu Galicji w latach 1848–1913. Kraków: Historia Iagellonica, 1999.
• Wojciechowski, Stefan. Województwo lubelskie w drugiej połowie XVI wieku. Warszawa: PWN, 1966.
• Zujko, Leokadia. „Struktura terytorialna parafii dekanatu kazimierskiego od XVI do XIX wieku”. Maszynopis pracy magisterskiej, Katolicki Uniwersytet Lubelski, 1964.

Identifiers

DOI

10.18276/pdp.2016.2.38-02