Między prezbiterem a kapłanem. Kilka uwag o zmianie słownictwa w teologii kapłaństwa

• Authors: Nawracała Tomasz

Title variants

EN

Between Presbyter and Priest. A Few Comments on Changes of Language in the Theology of Priesthood

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

We współczesnej literaturze teologicznej, szczególnie w tekstach liturgicznych, często pojawia się słowo prezbiter, którym zastępuje się tradycyjne określenie kapłan. Przez słowo to próbuje się oddać ducha pism Nowego Testamentu i powrócić do tego, co było pierwotne w Kościele. Wydaje się jednak, że cały proces powrotu może mieć także i negatywne skutki. Niniejszy artykuł pragnie pokazać, jak szybko dokonała się zmiana w nazewnictwie i przejście od presbyteros-starszy do presbyteros-kapłan (sacerdos) oraz wątpliwości, jakie nasuwa proponowana zmiana w terminologii kapłańskiej.

EN

In modern theological literature, especially in liturgical texts, the word ‘presbyter’ often appears, replacing the traditional term for a priest. Through that word the spirit of the New Testament is conveyed and a return to what was original in the Church is conveyed. It seems, however, that the whole return process can also have negative consequences. This article seeks to show how quick the change in name and the transition from presbyteros - elder to presbyteros - priest (sacerdos) were, as well as doubts raised by the proposed change in the terminology of priesthood.

Keywords

PL

kapłaństwo; posługa; presbyteros; episkope; Kościół

EN

priesthood; ministry; presbyteros; episcope; Church

• Publisher: Gdańskie Seminarium Duchowne, Kuria Metropolitalna Gdańska
• Journal: Studia Gdańskie
• Year: 2016
• Issue: 39
• Pages: 31-47

Contributors

author

Nawracała Tomasz

• Wydział Teologiczny Uniwersytet Adama Mickiewicza Poznań

References

• A Concordance to the Greek Testament, red. W. F. Moulton, A. S. Geden, Edinburgh 1963.
• Auneau, J., Sacerdos, w: Dictionnaire de la Bible. Supplément, Paris 1985, t. 10, kol. 1170-1219.
• Biblia Tysiąclecia, wyd. online za: http://biblia.deon.pl [15.09.2016].
• Bielak, W., Kilka uwag na temat początków urzędu biskupiego w kontekście historycznym, „Vox Patrum” 30 (2010), s. 63-76.
• Cyprian z Kartaginy, Listy (Pisma Starochrześcijańskich Pisarzy; 1), Warszawa 1969.
• Denis, H., Episcopat, presbytérat, diaconat, w: Le ministère et les ministères selon le Nouveau Testament, red. J. Delorme, P. Bony, Paris 1973, s. 470-474.
• Ernourt, A., Meillet, A., Dictionnaire étymologique de la langue latine. Histoire des mots, Paris 2001.
• George, A., Kapłaństwo, w: Słownik teologii biblijnej, red. X. Léon-Dufour, Poznań 1994, s. 362-370.
• Grecko-polski Nowy Testament wydanie interlinearne z kodami gramatycznymi, Warszawa 1994.
• Ignacy z Antiochii, Listy, w: Pierwsi świadkowie (Biblioteka Ojców Kościoła; 10), Kraków 1998, s.104-148.
• Klemens Rzymski, List do Kościoła w Koryncie, w: Pierwsi świadkowie (Biblioteka Ojców Kościoła; 10), Kraków 1998, s. 51-87.
• List do Hebrajczyków. Wstęp-przekład z oryginału-komentarz-ekskursy, red. S. Łach (Biblia KULowska, t. 12) Poznań 1959.
• Marchal, L., Evêques, w: Dictionnaire de la Bible, Supplément, t. 2, Paris 1934, kol. 1297-1333.
• Nauka dwunastu Apostołów (Didache), w: Pierwsi świadkowie (Biblioteka Ojców Kościoła; 10), Kraków 1998, s. 33-44.
• Nawracała, T., Kapłaństwo – sakramentalne początki posługi ministerialnej, „Studia Gdańskie” 37 (2015), s. 99-113.
• Nawracała, T., Wieczne kapłaństwo Chrystusa, w: Iustitiam in caritate. Opuscula G. Troska septuagenario dedicata, Poznań 2012, s. 65-77.
• Orygenes, Homilia o Księdze Jozuego, w: Orygenes, Homilie o Księgach Liczb, Jozuego, Sędziów (Pisma Starochrześcijańskich Pisarzy; 34), Warszawa 1986, s. 3-137.
• Orygenes, Homilia o Księdze Liczb, w: Orygenes, Homilie o Księgach Liczb, Jozuego, Sędziów (Pisma Starochrześcijańskich Pisarzy; 34), Warszawa 1986, s. 31-291.
• Orygenes, Homiliae in librum Jesu Nave, (Patrologiae Cursus Completus, Series Graeca; 12), red. J. P. Migne, Parisiis 1862.
• Orygenes, Komentarz do Ewangelii wg św. Jana (Źródła Myśli Teologicznej; 27), Kraków 2003.
• Paprocki, H., Hipolita rzymskiego Tradycja apostolska: wstęp, przekład, komentarz, „Studia Theologica Varsaviensia” 14/1 (1976), s. 145-169.
• Polikarp ze Smyrny, List do Kościoła Filipensów, w: Pisma Ojców Apostolskich (Pisma Ojców Kościoła; 1), Poznań 1924, s. 249-268.
• Polikarp ze Smyrny, List do Kościoła Filippi, w: Pierwsi świadkowie (Biblioteka Ojców Kościoła; 10), Kraków 1998, s.156-161.
• Sobór Watykański II, Dekret o posłudze i życiu prezbiterów, w: Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 2008, s. 750-805.
• Tertulian, Traité de la prescription contre les heretiques 41 (Sources Chrétiennes; 46), Paris 1957.
• Tertulian, Traité du baptême 17, 1 (Sources Chrétiennes; 35), Paris 1952.
• Torrell, J.-P., Un peuple sacerdotal, Paris 2011.
• Vanhoye, A., L’oblation sacerdotale du Christ dans l’épître aux Hébreux, „Didaskalia” XIV (1984), s. 11-29.
• Vanhoye, A., Le Christ, grand-prêtre selon Héb. 2, 17-18, „Nouvelle Revue Théologique”, 91/5 (1969), s. 449-474.