Grzecznościowe formuły pożegnalne stosowane w sytuacji oficjalnej (na przykładzie e-maili nauczycieli do rodziców)

• Authors: Piechnik Anna

Title variants

Closing politeness formulas used in situations traditionally considered official (the case of e-mails written by teachers to parents)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przedmiotem analizy są grzecznościowe formuły zamykające 560 e-maili kierowanych przez nauczycieli do ogółu rodziców dzieci z danej szkoły lub klasy. Adresat zbiorowy, pisana forma i formalny typ relacji między stronami pozwalałyby uznać sytuację komunikacyjną za oficjalną, jednak stosowane formuły grzecznościowe nie wpisują się w tradycyjną kategorię oficjalności. Nauczyciele najczęściej kończą e-maile pozdrowieniem (53%), znacznie rzadziej formułami znanymi z papierowych listów oficjalnych (15%). Często wiadomości są w ogóle pozbawione grzecznościowych formuł finalnych (19%). Dystans w większości tekstów podlega wyraźnemu skróceniu, a niektórzy nadawcy e-maili poprzez dobór formuł końcowych (takich jak Buziaki, Przyjemnej nocy) nadają relacji wręcz poufały charakter.

The analyzed material consists of closing politeness formulas of 560 emails written by teachers to a collective group of parents whose children attend the same class or school. The collective recipient, written form and the formal style of relationships between the involved parties allow to define the situation in question as formal. Nevertheless, the closing politeness formulas are not consistent with the traditional category of formality. Teachers, most frequently, end their emails with a greeting (53%) and the use of formulas characteristic of a traditional formal letter is less common (15%). In many cases, closing politeness formulas are omitted (19%). The sense of distance is clearly diminished, and the choice of very informal closing formulas, such as Buziaki (‘Kisses’) or Przyjemnej nocy (‘Have a good night’) used by some of the senders set too-familiar a tone for the relationship.

Keywords

PL

list elektroniczny; styl oficjalny; grzeczność językowa; język nauczycieli; przemiany grzeczności językowej

EN

email; official style; linguistic politeness; language of teachers; changes in linguistic politeness

• Publisher: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• Journal: Język Polski
• Year: 2021
• Volume: 101
• Issue: 4
• Pages: 90-99

Contributors

author

Piechnik Anna

• Uniwersytet Jagielloński

References

• Batko-Tokarz B. 2014: Wpływ języka angielskiego na polską ortografię i interpunkcję, [w:] P. Żmigrodzki, S. Przęczek-Kisielak (red.), Bogactwo współczesnej polszczyzny, Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego, Kraków, s. 71–80.
• Całek A. 2019: Nowa teoria listu, Księgarnia Akademicka, Kraków.
• Dąbrowska M. 2000: Język e-maila jako hybryda mowy i pisma, [w:] G. Szpila (red.), Język a komunikacja 1. Język trzeciego tysiąclecia: zbiór referatów z konferencji, Kraków, 2–4 marca 2000, Krakowskie Towarzystwo Popularyzowania Wiedzy o Komunikacji Językowej „Tertium”, Kraków, s. 95–111.
• Dunaj B. 1994: Kategoria oficjalności, [w:] Z. Kurzowa, W. Śliwiński (red.), Współczesna polszczyzna mówiona w odmianie opracowanej (oficjalnej), Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, Kraków, s. 23–31.
• Jezierska B. 2013: Korespondencyjne formuły grzecznościowe w e-mailach, „Kwartalnik Językoznawczy”, z. 2, s. 1–13.
• Kałkowska A. 1982: Struktura składniowa listu, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
• Makarewicz R. 2017: Rozmowa w przestrzeni szkoły. Systemowo-funkcjonalna analiza poszerzonego dyskursu szkolnego, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn.
• Marcjanik M. 2006: Przez grzeczność na skróty. O nonszalancji zachowań młodego pokolenia, [w:] eadem (red.), Retoryka codzienności. Zwyczaje językowe współczesnych Polaków, Wydawnictwo Trio, Warszawa, s. 230–238.
• Marcjanik M. 2010: Jak zacząć mail (online: sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Jak-zaczac-mail;11577.html, dostęp: 13 lutego 2021).
• Marcjanik M. 2013: Grzeczność w komunikacji językowej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Ożóg K. 2001: Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia, Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”, Rzeszów.
• Piechnik A. 2021a: Od dystansu do poufałości: Formuły powitalne w listach elektronicznych kierowanych przez nauczycieli do rodziców, „Slavia Meridionalis” 21, s. 1–15, https://doi.org/10.11649/sm.239.
• Piechnik A. 2021b: Różnorodność aktów mowy w obrębie formuł grzecznościowych listów elektronicznych nauczycieli do rodziców, [w:] E. Horyń, E. Młynarczyk (red.), Dialog z Tradycją, t. IX: Językowe świadectwa przemian społecznych i kulturowych, Wydawnictwo Collegium Columbinum, Kraków, s. 279–287.
• Skudrzykowa A., Warchala J. 2002: „Pani doktor, jak się wyrobię, to wpadnę” – błąd socjolingwistyczny czy nowa norma zachowań językowych, [w:] S. Gajda, K. Rymut, U. Żydek-Bednarczuk (red.), Język w przestrzeni społecznej, Uniwersytet Opolski. Instytut Filologii Polskiej, Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Opole, s. 197–202.

Identifiers

DOI

https://doi.org/10.31286/JP.101.4.7