Rola i znaczenie edukacji psychologicznej nauczycieli w kontekście zmian społeczno-kulturowych w Polsce

• Authors: Słowik Piotr

Title variants

EN

The role and meaning of psychological education of teachers in the context of socio-cultural changes in Poland

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article presents an analysis of the socio-cultural changes in Poland after 1989 in the context of changes of the identity of young people and new educational forms resulting from it. For several years there are observable changes taking place in educational systems in Poland, which causes a discussion and polemic on the issue of introducing changes. There are voices of satisfaction, but there are also a lot of critical ones, which encourage to seek further for educational solutions. There are also many negative phenomena which can be observed at schools, such as the increasing level of aggression of students, hyperactivity problems, and also addiction problems of many kinds. When analyzing the socio-cultural changes connected with the educational changes, one can clearly see in students a lower level of independent and creative thinking and an attitude towards the ad hoc, often mercantile goals. The teachers, on the other hand, often find themselves in new situations which confront them with new challenges, which requires them to use a special approach to a student and an appropriate range of interpersonal and communicative skills. That is why teachers are offered to study psychological education which can be conducted in a form of specialized training, workshop or even interpersonal training.

Keywords

EN

psychological education; teacher; psychological skills; youth identity; sociocultural changes

• Publisher: Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
• Year: 2014
• Issue: 6 "Edukacja kulturowa. Ujęcie monograficzne"
• Pages: 183-201

Contributors

author

Słowik Piotr

• Uniwersytet Jagielloński, Instytut Psychologii Stosowanej, Zakład Interwencji Kryzysowej i Psychoterapii

References

• Chymuk M. (1998), Przestępczość i patologie społeczne wśród młodzieży, [w:] Agresja i przemoc we współczesnym świecie, red. J. Kuźma, Z. Szarota, t. 1, Kraków.
• Doroszewicz K., Zwoliński M. (1980), O możliwościach wykorzystania niektórych właściwości treningu interpersonalnego w kształceniu psychologicznym nauczycieli, Psychologia wychowawcza, 1.
• Eicher J. (1995), Sztuka komunikowania się, Łódź.
• Fatyga B. (1998), Ekspertyza. Zapobieganie i Przeciwdziałanie Przemocy Rówieśniczej w szkołach i środowiskach lokalnych. Rozwiązania modelowe, Portal Psychologiczny.
• Fromm E., (1994), Niech się stanie człowiek, Warszawa.
• Gasiul H. (1996), Refleksje nad mechanizmami i formami oddziaływań wiedzy psychologicznej na umysłowość oraz zachowanie człowieka, [w:] Dziecko-Społeczeństwo-Edukacja: Dylematy Psychologiczne, red. W. Pilecka, J. Kossewska, Kraków.
• Goleman D. (1997), Inteligencja emocjonalna, Poznań.
• Gruszczyńska B., (1998), Przestępczość w Polsce w okresie transformacji w świetle danych statystycznych, [w:] Bezpieczny obywatel, bezpieczne państwo, red. J. Widacki, J. Czapska, Lublin.
• Grzegołowska-Klarkowska H. (1991), Samoobrona przez samooszukiwanie się, [w:] Złudzenia, które pozwalają żyć, red. M. Kofta, T. Szustrowa, Warszawa.
• Grzegorzewska K. (2007), Stres w zawodzie nauczyciela, Kraków.
• Janicki M., Władyka W. (2003), Raport, Strachy na lachy, „Polityka”, 12(2404), 1–16.
• Jedliński K. (1993), Sztuka słuchania, [w:] Rezonans i dialog, ABC psychologicznej pomocy, red. J. Santorski, Warszawa.
• Jedliński K. (2000), Trening interpersonalny, Warszawa.
• Johnson D.W. (1992), Podaj dłoń, Warszawa.
• Kępiński A. (2002), Poznanie chorego, Kraków.
• Król-Fijewska, M. (1993), Trening asertywności, Warszawa.
• Kuźma J. (1997), Dziecko w systemie współczesnej edukacji – nadzieje i zagrożenia, [w:] Funkcje psychologii w dobie przemian społeczno-kulturowych w Polsce, red. W. Pilecka, M. Kliś, Kraków.
• Kwaśnica R. (2004), Wprowadzenie do myślenia o nauczycielu, [w:] Pedagogika 2. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski,Warszawa.
• Kwieciński Z. (1991), Konteksty pytań o zmiany w kształceniu nauczycieli, [w:] Edukacja nauczycielska wobec zmiany społecznej, red. H. Kwiatkowska, Warszawa.
• Kwieciński Z. (2013), Przyszłość kształcenia w Polsce, „Academia”, 1(33).
• Łaguna M. (1996), Program kształcenia nauczycieli z zastosowaniem metod aktywizujących: założenia, realizacja oraz doświadczenia i opinie studentów, [w:] Dziecko – Społeczeństwo – Edukacja: dylematy psychologiczne, red. W. Pilecka, J. Kossewska, Kraków.
• Mazurkiewicz M. (1996), Wrażliwość kliniczna jako główny cel psychologicznej edukacji nauczyciela, [w:] Dziecko – Społeczeństwo – Edukacja: dylematy psychologiczne, red. W. Pilecka, J. Kossewska, Kraków.
• Mead M. (1979), Kultura i tożsamość. Studium dystansu międzypokoleniowego, Warszawa.
• Meller M., Flankowska J. (1998), Pokolenie Frugo, „Polityka”, 14(2135).
• Meller M. (2003), Kres bezstresu, „Polityka”, 12(2404).
• Merton R.K. (1982), Teoria socjologiczna i struktura społeczna, Warszawa.
• Mirski A. (1996), Empatia jako proces komunikacyjny, [w:] Dziecko – Społeczeństwo – Edukacja: dylematy psychologiczne, red. W. Pilecka, J. Kossewska, Kraków.
• Neidhardt E.J., Weinstein M.S., Conry R.F. (1996), Jak opanować stres, Skuteczne metody dla każdego, Lublin.
• Nęcki Z. (1992), Komunikowanie interpersonalne, Wrocław–Warszawa–Kraków
• Oleszkowicz A., Bąk O. (1997), Bunt młodzieży – reakcja na kryzys społeczny czy konieczność rozwojowa, red. W. Pilecka, W. Czajkowski, „Prace Psychologiczne, Rocznik Naukowo-Dydaktyczny”, 180.
• Passowicz P., Słowik P. (2013), Psychospołeczny i środowiskowy kontekst zmian edukacyjnych w Polsce. Szanse i zagrożenia, [w:] Zagrożenia Środowiskowe, red. A. Borzęcki, Lublin, 470–481.
• Pilecka W. (1997), Pedagogika a psychologia – implikacje dla kształcenia nauczycieli, [w:] Funkcje psychologii w dobie przemian społeczno-kulturowych w Polsce, red. W. Pilecka, M. Kliś, Kraków.
• Quick J.C., Quick J.D. (1984), Organizational stress and preventive management, New York.
• Rees S., Graham R. (1995), Bądź sobą. Trening asertywności, Warszawa.
• Siek S. (1990), Treningi relaksacyjne, Warszawa.
• Słowik P. (1996), Wykorzystanie metod i technik psychoterapeutycznych dla rozwoju i samorozwoju człowieka, [w:] Dziecko – Społeczeństwo – Edukacja: dylematy psychologiczne, red. W. Pilecka, J. Kossewska, Kraków.
• Słowik P., Passowicz P., Wysocka-Pleczyk M. (1997), Nowe systemy edukacyjne w Polsce – nadzieje czy obawy, [w:] Funkcje psychologii w dobie przemian społeczno-kulturowych w Polsce, red. W. Pilecka, M. Kliś, Kraków.
• Słowik P., Passowicz P. (1998), Psychospołeczne uwarunkowania wzrostu przestępczości wśród młodzieży w Polsce, [w:] Agresja i przemoc we współczesnym świecie, red. J. Kuźma, Z. Szarota, t. 1, Kraków.
• Słowik P., Passowicz P. (2004), Przestępczość wśród młodzieży w Polsce – determinanty psychospołeczne, [w:] Przemoc i marginalizacja. Patologie społecznego dyskursu, red. P. Piotrowski, Warszawa.
• Słowik P., Passowicz P. (2006), Juvenile Delinquency in Poland: Psycho-Social Conditions, [w:] Understanding Problems of Social Pathology, red. P. Piotrowski, Amsterdam–New York.
• Wallen R.W. (1964), Psychologia kliniczna, Warszawa.
• Witkowski L. (1989), Rozwój i tożsamość w cyklu życia, Toruń.
• Zaborowski Z. (1997), Trening interpersonalny, Warszawa.