New Raw Materials from the New World: Transfer of Knowledge to Polish Pharmacies

• Authors: Arabas Iwona
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

Cataloguing of the natural world was started by the 16th–century scholar Ulisses Aldrovandi, who was inspired by overseas expeditions. Collectors of specimens, among whom were many doctors of medicine and pharmacists, noticed the possibilities for using exotic plants and animals in medicine. The first pharmacopoeias, however, contained very few of the previously unknown raw materials and they did not have a great impact on the contemporary therapeutic possibilities. In the Polish territories, the raw materials from the New World had already been recorded in Jan Woyna’s Krakow Pharmacopoeia of 1683, in which five American species were identified. By contrast, in the 18th–century Jesuit pharmacies, 30 such materials were already used, although they were not pharmacopoeial. In the 18th century, in the Polish lands, an important role was played by duchess Anna Jabłonowska (1728–1800), who gathered one of the richest natural history collections in Europe in Siemiatycze in Podlasie. Thanks to her support, the Polish nature literature was enriched with numerous works that were of importance for the development of the natural sciences.

Keywords

EN

cabinets of natural history; exotic plants; exotic raw materials; Podlasie; Anna Jabłonowska

• Publisher: Instytut Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk
• Journal: Organon
• Year: 2020
• Volume: 52
• Pages: 31-46

Contributors

author

Arabas Iwona

• Instytut Historii Nauki imienia Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów Polskiej Akademii Nauk

References

• Anagnostou S., The international transfer of medicinal drugs by the Society of Jesus (sixteenth to eighteenth centuries) and connections with the work of Carolus Clusius, Carolus Clusius in: Towards a cultural history of a Renaissance naturalist, (eds.) F. Egmond, P. Hoftijzer & R. P. W. Visser, Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, Amsterdam 2007, pp. 293–312.
• Anagnostou S., Mission, pharmacy and international drug transfer in colonial times in: E. Moreno Toral & A. Ramos Carillo (eds.), Actas del 38. Congreso Internacional de Historia de la Farmacia. Sevilla, 19–22 Septiembre 2007, Sevilla 2009 [CD–Rom].
• Arabas I., Przyrodnicy, kolekcjonerzy i teoretycy muzealnictwa in: Kwartalnik Historii Nauki i Techniki, 54, 1/2009, pp.115–130.
• Arabas I., A case study of the role of 18th–century natural history cabinets, as vehicles of nowledge transfer to the society in: Ch. Friedrich, W.–D. Müller–Jahncke & S. Anagnostou (eds.), Grenzüberschreitungen in der Pharmazie. Die Vorträge der Pharmaziehistorischen Biennale in Meißen vom 22. bis 24. April 2016 mit einem Anhang: Pharmaziehistorische Reminiszenzen von Dr. Klaus Meyer, Wissenschaftliche Verlagsgesellschaft, Stuttgart 2017, pp. 33–54.
• Bauhin K., Pinax theatri botanici, Sumptibus & typis Ludovici Regis, Basileae Helvet. 1623.
• Bergerówna J., Księżna Pani na Kocku i Siemiatyczach, Nakładem Towarzystwa Naukowego z Zasiłkiem Funduszu Kultury Narodowej, Lwów 1936.
• Bieńkowski T., Polscy przedstawiciele „scientia curiosa” in: Rozprawy z Dziejów Oświaty 30, 1987, pp. 5–34.
• Biniecka M. (ed.), I Maestri del Bisso, della Seta, del Lino, Università Sapienza, Roma 2017.
• Bleichmar D., Books, Bodies, and Fields: Sixteenth–Century Transatlantic Encounters with New World Materia Medica in: L. Schiebinger & C. Swan (eds.), Colonial Botany: Science, Commerce, and Politics, University of Pennsylvania Press, Philadelphia 2005, pp. 83–99.
• Bleichmar D. & Mancall P., Collecting across Cultures: Material Exchanges in the Early Modern Atlantic World, University of Pennsylvania Press, Philadelphia 2011.
• Bradley R., New Improvements of Planting and Gardening both Philosophical and Practical, Printed for A. Bettesworth and C. Hitch, London 1739.
• Bukowiecki H., Farmakopea Krakowska Jana Woyny z roku 1683 [Pharmacopea Cracoviensis by Jan Woyno 1683] in: Acta Societatis Botanicorum Poloniae 17, 2017, pp. 13–20.
• Brzęk G., Krzysztof Kluk, Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1977.
• Cermenati M., Ulisse Aldrovandi e l’America, con frammenti inediti e note esplicative, Tipografia Enrico Voghera, Roma 1906.
• Chesneau R. P. Ch., Thèse: Le Père Yvès Paris et son temps (1590–1678) in: Annales de Bretagne et des pays de l’Ouest 54, 1/1947, pp. 179–190.
• Cieślik E. & Gębusia A., Charakterystyka właściwości prozdrowotnych owoców roślin egzotycznych in: Postępy Fitoterapii 2/2012, pp. 93–100.
• Czerzeniewska J., Zbieractwo jako krytyka kultury. Przypadek Rousseau in: Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria 21, 4/2012, pp. 241–257.
• Daston L. & Park K., Wonders and the Order of Nature (1150–1750), Zone Books, New York 1998.
• Daszkiewicz P. & Bauer A., Specimens from the second collection of Albertus Seba in Poland: the natural history cabinet of Anna Jablonowska (1728–1800) in: Bibliotheca Herpetologica 6, 2/2006, pp. 16–20.
• Daszkiewicz P., Polacy odwiedzający gabinet historii naturalnej Jeana Hermanna (1738–1800) w Strasburgu in: Echa Przeszłości 13, 2012, pp. 133–142.
• Dezallier dʼArgenville A. J., La Conchyliologie, ou histoire naturelle des coquilles de mer, dʼeau douce, terrestres et fossils; avec un Traité de la Zoomorphose; ou, représentation des Animaux qui les habitent: Ouvrage dans lequel on trouve une nouvelle Méthode de les diviser, vol. 1–3, Guillaume de Bure fils aîné, Paris 1780.
• Elbanowski A., Nowy Świat w polskich dykcjonarzach od XVI do początku XIX wieku in: Lingwistyka Stosowana 7, 2013, pp. 7–32.
• Elbanowski A., Obraz Nowego Świata w staropolskiej literaturze botanicznej i przyrodniczo–lekarskiej in: Acta Botanica Silesiaca 10, 2014, pp. 207–234.
• Encyclopédie, ou dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers par une société de gens de lettres mis en ordre et publié par m. Diderot et m. D’Alembert, vol. 1–28, André François Le Breton, Michel–Antoine David, Laurent Durand & Antoine–Claude Briasson, Paris 1751–1772.
• Exposé sommaire de l’état actuel du cabinet d’histoire naturelle formé à Siemiatycze en Podlasie par J. A. la feue Princesse Donairière Jabłonowska Palatine de Bracław. Née P. Sapieha. D’après le relevé qui en été fait en mois Août 1801, manuscript, St. Petersburg Branch of the Archives of the Russian Academy of Sciences, P. IV. Op. 1. D 148. c. 13.
• Findlen P., Possessing Nature: Museums, Collecting and Scientific Culture in Early Modern Italy, University of California Press, Berkeley 1994.
• Ganger S., World Trade in Medicinal Plants from Spanish America, 1717–1815 in: Medical History 59, 1/2015, pp. 44–62.
• Griffin C., Disentangling commodity histories: pauame and sassafras in the early modern global world in: Journal of Global History 15, 2020, pp. 1–18.
• Harrington M. J., Masic A., Holten–Andersen N., Waite J. H. & Fratzl P., Iron–clad fibers: a metal–based biological strategy for hard flexible coatings in: Science, March 4th, 2010, pp. 216–220.
• Huguet–Termes T., New World Materia Medica in Spanish Renaissance Medicine in: Medical History 45, 2001, pp. 359–376.
• Impey O. & MacGregor A. (eds.), The Origins of Museums: The Cabinet of Curiosities in the Sixteenth– and Seventeenth–Century Europe, Clarendon Press, Oxford 1985.
• Jabłonowska A., Porządek robót miesięcznych ogrodnika na cały rok wypisany y na miesiące podzielony, w drukarni pokojowey Siemiatyckiey, Warszawa 1787.
• Jagodzińska K., Czas muzeów w Europie Środkowej. Muzea i centra sztuki współczesnej (1989–2014), Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków 2014, pp. 26–39.
• Kinghorn A. D., Pharmacognosy in the 21st Century in: Journal of Pharmacy and Pharmacology 53, 2001, pp.135–148.
• Klein W., New Drugs for the Dutch Republic. The Commodification of Fever Remedies in the Netherlands (c. 1650–1800), The Freudenthal Institute, Utrecht University, Utrecht 2018 [PhD thesis].
• Kluk K., Zwierząt domowych i dzikich osobliwie krajowych historii naturalney początki i gospodarstwo, vol. 1–4, XX. Scholarum Piarum, Warszawa 1779–1780.
• Kluk K., Dykcjonarz roślinny, w którym podług układu Linneusza są opisane rośliny nie tylko krajowe, dzikie, pożyteczne albo szkodliwe: na roli, w ogrodach, oranżeriach utrzymywane: ale oraz i cudzoziemskie, które by w kraju pożyteczne być mogły albo z których mamy lekarstwa, korzenie, farby etc., albo które jakową nadzwyczajność w sobie mają: ich zdatności lekarskie, ekonomiczne, dla ludzi, koni, bydła, owiec, pszczół etc. utrzymywanie, z poprzedzającym wykładem słów botanicznych i kilkorakim na końcu regestrem, vol. 1–3, XX. Scholarum Piarum, Warszawa 1786–1788.
• Kołodziejczyk J., X. Ładowski i jego Historia Naturalna, przez alfabet ułożona in: Ziemia. Dwutygodnik Krajoznawczy Ilustrowany 12, 1927, pp. 370–372.
• Koning J. De, Uffelen Van G., Zemanek A. & Zemanek B., Drawn after nature: the complete botanical watercolours of the 16th–century Libri picturati, KNNV Publishing, Zeist 2008.
• Lebek K., Osobliwości natury a metoda: filozofia naturalna wobec wyjątku siedemnastowiecznej Anglii in: ER(R)GO. Teoria–Literatura–Kultura 1/2014, pp. 49–60.
• Lorentz S., Filozofia muzeów in: Przeszłość przyszłości ... Księga pamiątkowa ku czci Profesora Stanisława Lorentza w setną rocznicę urodzin, Warszawa 1999, pp. 9–23.
• Ładowski R., Historia naturalna Królestwa Polskiego, czyli zbiór krótki przez alfabet ułożony zwierząt, roślin i minerałów, znajdujących się w Polszcze, Litwie i prowincjach odpadłych. Zebrana z pisarzów godnych wiary, rękopisów i świadków oczywistych, W drukarni uprzywilejowaney Ignacego Grebla, Kraków 1783.
• Ładowski R. & Leclerc de Montlinot Ch.–A.–J., Dykcyonarz służący do poznania historyi naturalney y różnych osobliwszych starożytności, które ciekawi w gabinetach znaydują. Dzieło wielce użyteczne y ciekawe z francuskiego przełożone przez X.
• Ładowskiego Piara, vol. 1–2, W drukarni Ignacego Grebla, Kraków 1783.
• Marcin z Urzędowa, Herbarz Polski, w Drukarni Łazarzowey, Kraków 1595.
• Matthioli P. A., Commentarii, in libros sex Pedacii Dioscoridis Anazarbei, de medica materia, ex Officina Valgrisiana, Venetiis 1554.
• Oszajca P. & Bela Z., Ulisses Aldrovandi, jego kolekcja przyrodnicza oraz związki z polskimi uczonymi in: Opuscula Musealia 21, 2013, pp. 169–179.
• Pharmacopoeia Regni Poloniæ auctoritate Ministerii Administrationis Rerum Internarum et Disciplinæ Publicæ edita a Consilio Supremo Sanitatis, Typographia Juxta Novolipium Nro 646, Warszawa 1817.
• Pomian K., Zbieracze i osobliwości. Paryż – Wenecja: XVI–XVIII wiek, transl. A. Pieńkos, PIW, Warszawa 1996.
• Raven Ch. E., John Ray, Naturalist: His Life and Works, Cambridge University Press, Cambridge 1942.
• Rostafiński J., Księżna wojewodzina Bracławska jako przyrodniczka in: Księga pamiątkowa ku czci Bolesława Orzechowicza, vol. 2, Tow. dla Popierania Nauki Polskiej, Lwów 1916, pp. 280–303.
• Rousseau J. J., The Reveries of the Solitary Walker. Translated, with preface, notes and an interpretative essay by Charles E. Butterworth, New York University Press, New York 1979.
• Sadurska–Duffy E., Botanika jako źródło naukowej i osobistej refleksji in: Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria 21, 4/2012, pp. 260–271.
• Simili E. R., Il teatro della natura di Ulisse Aldrovandi, Compositori, Bologna 2001.
• Skrzypek M., Filozofia Diderota, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 1996, pp. 22–52.
• Swan C., Collecting Naturalia in the Shadow of Early Modern Dutch Trade in: L. Schiebinger & C. Swan (eds.), Colonial Botany: Science, Commerce, and Politics, University of Pennsylvania Press, Philadelphia 2005, pp. 223–236.
• Theophrastus, De historia et causis plantarum, Bartholomaeus Confalonerius, Treviso 1483.
• Topol O., Deliss. Płaszczyzny percepcji in: Muzeum sztuki. Antologia, (ed.) M. Popczyk, Universitas, Kraków 2005, pp. 401–410.
• Ubrizsy–Savoia A., The influence of new species on the botany of the 16th century in: Asclepio 48, 2/1996, pp. 163–172.
• Waźbiński Z., Ut Ars Natura, Ut Natura Ars, Studium z problematyki medycejskiego kolekcjonerstwa drugiej połowy XVI wieku, Wyd. UMK, Toruń 2000.
• Woyno J., Pharmacopea Cracoviensis, Impensis Johannis Justi Erythropyli, typis Joh. Andreae, Francofurti 1683.
• Wójcik Z., Aleksander Sapieha i warszawskie środowiska przyrodnicze końca XVIII i początku XIX w., Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1970.
• Wójcik Z., Ksiądz Jan Krzysztof – pisarz i uczony, Muzeum Rolnictwa im. ks. K. Kluka, Ciechanowiec 2012.
• Yves de Paris, La théologie naturelle, vol. 2: De l’immortalité de l’âme, des anges et des démons, N. Buon, Paris 1642.
• Zemanek A., Botanika Renesansu w świetle współczesnej nauki in: Wiadomości Botaniczne 41, 1/1997, pp. 7–19.
• Zemanek A., Renaissance botany and modern science in: Z. Mirek & A. Zemanek (eds.), Studies in Renaissance botany. Polish Botanical Studies,
• Guidebook Series 20, Polish Academy of Sciences, W. Szafer Institute of Botany, Kraków 1998, pp. 9–47.
• Zemanek A., Ubrizsy–Savoia A. & Zemanek B., The beginnings of ecological thought in the Renaissance: an account based on the Libri picturati A. 18–30 collection of water–colours in: Archives of Natural History 34, 1/2007, pp. 87–108.

Notes

DOI 10.4467/00786500.ORG.20.002.12928