Electoral Rights and Intellectual Disability: Considerations de lege lata

• Authors: Babula Małgorzata
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The Constitution of the Republic of Poland mentions as one of the principles of electoral law its universality. This means that anyone who meets the requirements of law is entitled to vote. The admissibility of exclusions from this principle is also expressly defined by the law. One of the limitations in the exercise of electoral rights is an intellectual disability resulting in the incapacity of the individual. Meanwhile, Poland’s international obligations resulting e.g. from the ratification of the Convention on the Rights of Persons with Disabilities provides with a necessity of a deeper reflection on the present solutions. The ratification by Poland of the UN Convention has stimulated discussion on the political rights of people with intellectual disabilities, extending the field of debate on the legitimacy of the current form of institution of incapacitation. The aim of this article is to reflect on the current solutions in the exercise of electoral rights by people affected by intellectual disability but not being incapacitated.

Keywords

EN

political rights; electoral rights; intellectual disability; individual rights; discrimination; constitution

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Polish Political Science Yearbook
• Year: 2018
• Volume: 4 (47)
• Pages: 642-651

Contributors

author

Babula Małgorzata

• WSPiA University in Rzeszów

References

• Banaszak, B. (2001). Prawo konstytucyjne. C.H. Beck: Warszawa.
• Banaszak, B. (2014). Kodeks wyborczy. Komentarz. C.H. Beck: Warszawa.
• Bodnar, A. (2014). “Międzynarodowe standardy praw człowieka a prawa wyborcze osób z niepełnosprawnościami intelektualnymi lub psychicznymi. In: D. Pudzianowska, (Ed.), Prawa osób z niepełnosprawnością intelektualną lub psychiczną w świetle międzynarodowych instrumentów ochrony praw człowieka, Warszawa: Wolters Kluwer.
• Borski, M. (2016). Czy głosowanie przez pełnomocnika może być antidotum na przymusową absencję wyborczą osób niepełnosprawnych?, Roczniki Administracji i Prawa nr XVI(1), pp. 19 – 29. Retrieved from: https://goo.gl/ZDgTmR.
• Buczkowski, J. (1998). Podstawowe zasady prawa wyborczego. Lublin:Wydawnictwo UMCS.
• Chmaj, M. (2008). Wolności i prawa człowieka w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa: Wolters Kluwer.
• Convention on the Rights of Persons with Disabilities. Retrieved from: https://goo.gl/bHhi6X.
• CRPD/C/10/D/4/2011; Committee on the Rights of Persons with Disabilities: Communication No. 4/2011. Retrieved from: https://goo.gl/TtAjBY.
• Dąbrowski, M. (2010). “Ubezwłasnowolnienie częściowe a prawo wyborcze w świetle standardów eu­ropejskich”, Przegląd Prawa Konstytucyjnego, Nr 2 – 3, p. 262. Retrieved from: https://goo.gl/Agim45.
• Frydrych-Depka, A. (2016). “Prawnoczłowiecze” spojrzenie na czynne prawo wyborcze”, Łódzkie Studia Wyborcze, Tom 21, pp. 33 – 53.
• Fundamental Rights Agency, (2011). Podręcznik europejskiego prawa o niedyskryminacji. Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej.
• Gronowska, B. (2013). “Wolności, prawa i obowiązki człowieka i obywatela”. In: Z. Witkowski, J. Galster, B. Gronowska, A. Bień-Kacała, A. Kustra, M. Rączka, K.M. Witkowska-Chrzczonowicz, I. Wróblewska (Eds.), Prawo Konstytucyjne. Toruń: Wydawnictwo TNOIK Dom Organizatora.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r. (Dz. U. 1997 Nr 78, poz. 483 ze zm.). Retrieved from: https://goo.gl/UXHvwv.
• Radziejowska, M, Mazurczak A. (2014). Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych. Poradnik RPO. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.
• Kurowski, K. (2014). Wolności i prawa człowieka i obywatela z perspektywy osób z niepełnosprawnościami. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.
• Łasak, K. (2016). “Czynne prawo wyborcze osób niepełnosprawnych psychicznie lub umysłowo. Uwagi na tle wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie Alajos Kiss i Komitetu do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych Zsolt Budoso i inni”, Gdańskie Studia Prawnicze, Tom XXXVI. Retrieved from: https://goo.gl/X7ukUV.
• Opinion of the Venice Commission (no. 190 / 2002) on the Code of Good Practice in Election Matters. Retrieved from: https://goo.gl/9Y6NGk.
• Postanowienie SN z dnia 20/7/2010, sygn. akt III SW 74/10. Retrieved from: https://goo.gl/k59GLY.
• Radlińska, I. (2017). “Ochrona podmiotowości prawnej osób niepełnosprawnych intelektualnie w stopniu umiarkowanym w prawie polskim”. Pomeranian Journal of Life Sciences, Vol. 63, Nr 1. Retrieved from: https://goo.gl/R3g3mz.
• Recommendation of the Committee of Ministers of the Council of Europe [No. R(99)4 of 23/02/1999]. Retrieved from: https://goo.gl/1MGecv.
• Recommendations of the Committee of Ministers of the Council of Europe [Rec(2006)5]. Retrieved from: https://www.coe.int/t/dg3/health/recommendations_en.asp.
• Revised interpretative declaration to the Code of good practice in electoral matters on the participation of people with disabilities in elections (19/12/2011). Retrieved from: https://goo.gl/QN6JdQ.
• Rybski, R. (2014). “Zdolność w sferze prawa osób z niepełnosprawnościami intelektualnymi oraz osób z problemami zdrowia psychicznego. Raport Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej z 2013 r.”. In: D. Pudzianowska, (Ed.), Prawa osób z niepełnosprawnością intelektualną lub psychiczną w świetle międzynarodowych instrumentów ochrony praw człowieka. Warszawa: Wolters Kluwer.
• Trociuk, S., et al. (2017). Informacja o działalności Rzecznika Praw obywatelskich w obszarze równego traktowania w roku 2016. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.
• Witwicki, W. (1948). Dusze chore. Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza »Czytelnik«.
• Wyrok ETPC z dnia 20 maja 2010, Alajos Kiss przeciwko Węgrom, skarga nr 38832/06. Retrieved from: https://goo.gl/koxdbQ.
• Zasępa, E. (2016). Osoba z niepełnosprawnością intelektualną. Procesy poznawcze. Kraków: Impuls.
• Zbieranek, R. (2015). Lokale wyborcze dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych w wyborach samorządowych 2014 roku. Raport Rzecznika Praw Obywatelskich z kontroli lokali wyborczych. War­szawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich. Retrieved from: https://goo.gl/5DZhqy.
• Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 sierpnia 1997 r. – Karta Praw Osób Niepełnosprawnych (1997). Retrieved from: https://goo.gl/Y9PLj6.
• Uchwała Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych 2856 (XXVI) z dnia 9 grudnia 1975 r. – Deklaracja praw osób niepełnosprawnych. Retrieved from: https://www.rpo.gov.pl/pl/content/akty-prawne-0.
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. 1964 Nr 16 poz. 93 ze zm). Retrieved from: https://goo.gl/WsTn6r.
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. 1997 Nr 123 poz. 776 ze zm.). Retrieved from: https://goo.gl/ALDdLk.
• Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz. U. 2011 Nr 21 poz. 112 ze zm.). Retrieved from: http://www.sejm.gov.pl/prawo/kodeks/kodeks.htm.