Stereotyp językowy kobiety w przysłowiach francuskich i polskich

• Authors: Pelletier Catherine

Title variants

EN

The linguistic stereotype of a woman in French and Polish proverbs

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem i przedmiotem rozprawy jest skonfrontowanie obrazu kobiety polskiej i francuskiej utrwalonych w przysłowiach. Są to obrazy-stereotypy, które mają charakter wyjątkowo silny i trwały, mimo że często traktuje się je żartobliwie. Przysłowia polskie i francuskie odnoszące się do kobiety skupiają się wokół następujących podstawowych haseł: kobieta/femme, żona/femme, dziewczyna/fille, panna/demoiselle, stara panna/vieille fille, wdowa/veuve. Autorka poprzez zestawienie najistotniejszych cech semantycznych oraz przekonań i symboli ukazuje podstawowe różnice i podobieństwa, jakie zachodzą w funkcjonowaniu pojęcia kobiety w języku polskim i francuskim. Podstawowe różnice dotyczą: (1) leksemów (w języku polskim jest ich siedem, zaś pole leksykalne we francuskim jest uboższe), (2) znaczeń konotacyjnych przypisanych do tych leksemów (cechy konotacyjne kobiety/femme tworzą zbiór bardzo bogaty i można go uporządkować według następujących kategorii: aspekt fizyczny, aspekt psychiczny, aspekt społeczny, aspekt seksualny).

EN

The aim and object of this paper is to confront the image of the Polish woman and the French woman as fossilized in proverbs. These are images-stereotypes that are particularly strong and persistent, despite the fact that they are oftentimes treated jokingly. Polish and French proverbs related to women concentrate on the following words: kobieta/ femme [woman], żona/ femme [wife], dziewczyna/ fille [girl], panna/ demoiselle [maiden/ young lady], stara panna/ vieille fille [spinster], wdowa/ veuve [widow]. Through a comparison of the most important semantic features, beliefs, and symbols, the author shows the most essential differences and similarities in the ways the notion of woman functions in Polish and French. The underlying differences concern: (1) lexemes (in the Polish language there are seven lexemes; the lexical field in French is much less complex), (2) connotational meanings ascribed to these lexemes (the connotational features of kobieta/ femme form a very rich set, which can be organized according to the following categories: ‘physical aspect’, ‘psychological aspect’, ‘social aspect’, and ‘sexual aspect’).

Keywords

PL

stereotyp językowy kobiety; przysłowia francuskie i polskie; kobieta; żona; dziewczyna; panna; stara panna; wdowa

EN

the linguistic stereotype of a woman; French and Polish sayings; woman; wife; girl; maiden; old maid; widow

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
• Year: 1996
• Volume: 8
• Pages: 185–199

Contributors

author

Pelletier Catherine

References

• Bartmiński J., Panasiuk, J., 1993, Stereotyp językowy, [w:] Encyklopedia kultury polskiej XX w., t. 2, Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Wrocław.
• Matthews S. F. G., 1991, Ange ou diablesse. La représentation de la femme au XVIe siècle, Flammarion.
• Mikołajczuk M., 1991, Stereotyp językowy kobiety w przysłowiach polskich, praca pod kierunkiem D. Bartol-Jarosińskiej, UW, (maszynopis).
• Pelletier C., 1994, Stereotyp językowy kobiety w przysłowiach francuskich i polskich, praca pod kierunkiem D. Bartol-Jarosińskiej, Université de Nancy II, (maszynopis).