Odporność psychiczna dzieci i młodzieży w kontekście rodziny i wychowania

• Authors: Grzegorzewska Wydział Pedagogiki, Socjologii i Nauk o Zdrowiu Uniwersytet Zielonogórski Iwona

Title variants

EN

Resiliency factors predicting psychological adjustment among children and family

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W ostatnich trzech dekadach wzrasta zainteresowanie dynamicznym procesem wzmacniającym pozytywną adaptację dzieci wychowujących się w dysfunkcjonalnych rodzinach. Proces ten, zwany budowaniem odporności psychicznej, oznacza zdolność jednostki do przeciwstawienia się patologicznym czy traumatycznym sytuacjom życiowym. Prezentowany artykuł kładzie nacisk na te czynniki ochronne, które odgrywają szczególną rolę w kontekście rodziny i wychowania. W literaturze podkreśla się, że indywidualny potencjał jednostki w interakcji ze sprzyjającym bliższym i dalszym środowiskiem, jak rodzina, rówieśnicy, nauczyciele i wychowawcy stwarza warunki do pozytywnego wzrostu i rozwoju. Wiedza na temat zjawiska odporności oraz jego rodzinnego kontekstu pozwala na świadome kreowanie środowiska dzieci i młodzieży na bardziej sprzyjające tym, których życie doświadczyło stratą, traumą lub negatywnymi zmianami.

EN

Resilience – the ability to withstand and rebound from disruptive life challenges – has become an important concept in mental health theory and research over the past two decades. It involves dynamic processes fostering positive adaptation within the context of significant adversity. This article presents the protective factors that can influence an individual’s success in family. This approach does not focus on attributes such as ability, but on several alterable factors in parenting and education that have been found to influence resiliency in children.

Keywords

PL

czynniki ochronne; odporność psychiczna; rodzina; wychowanie

EN

family; parenting; protective factors; resilience

• Publisher: Gdańskie Seminarium Duchowne, Kuria Metropolitalna Gdańska
• Journal: Studia Gdańskie
• Year: 2011
• Issue: 28
• Pages: 133-142

Contributors

author

Grzegorzewska Wydział Pedagogiki, Socjologii i Nauk o Zdrowiu Uniwersytet Zielonogórski Iwona

• Wydział Pedagogiki, Socjologii i Nauk o Zdrowiu Uniwersytet Zielonogórski

References

• Brown J. H., Systemic reform concerning resilience in education. Association for Education, “Communications and Technology” 2001, nr 45(4), s. 47‒54.
• Copello A. G., Velleman R. B., Templeton L. J., Family interventions in the treatment of alcohol and drug problems, “Drug and Alcohol Review” 2005, nr 24, s. 369‒385.
• Eaker D. G., Walters L. H., Adolescent Satisfaction in Family Rituals and Psychosocial Development: A Developmental Systems Theory Perspective, “Journal of Family Psychology” 2002, nr 16(4), s. 406‒414.
• Garmezy N., Stress‑resistant children: the search for protective factors, w: Recent research in developmental psychopathology, red. J. Stevenson, New York 1985, s. 213‒234.
• Garmezy N., Masten, A. S., Tellegen A., The study of stress and competence in children: A building block for developmental psychopathology, “Child Development” 1984, nr 55, s. 97‒111;
• Knight C., A resilience framework: perspectives for educators, “Health Education” 2007, nr 107 (6), s. 543‒555.
• Linquanti R., Using community‑wide collaboration to foster resilience in kids: A conceptual framework, San Francisco 1992.
• Lowe G., Foxcroft D. R., Sibley D., Picie młodzieży a style życia, Warszawa 2000.
• Maccoby, E. E., Martin, J. A., Socialization in the context of the family: Parent‑child interaction, w: Handbook of child psychology; t.4: Socialization, personality, and social development, red., E. M. Hetherington , New York 1983, s. 1‒101.
• McCubbin M. A., McCubbin H. I., Typologies of resilient families: Emerging roles of social class and ethnicity, “Family Relations” 1988, nr 37, s. 247‒254;
• McCubbin M. A., Balling K., Possin P., Friedrich S., Bryne B., Family resilience in childhood cancer, „Family Relations” 2002, nr 51(2), s. 103‒112.
• Patterson J., Integrating family resilience and family stress theory, “Journal of Marriage and the Family” 2002, nr 64, s. 349‒360.
• Rollins B. C., Thomas D. L., Parental support, power and control techniques in socialization of children, w: Contemporary Theories about the Family, red., W. R. Burr i in. t. 1., New York 1979, s. 317‒364.
• Rutter M., Protective factors in children’s response to stress and disadvantage, w: Primary prevention of psychopathology, red. M. W. Kent, J. E. Rolf,. t. 3: Social competence in children, Hanover 1979, s. 157‒189.
• Sęk H., Psychologia ryzyka, zdrowie i zachowania zdrowotne w kontekście rozwoju psychoseksualnego człowieka i jego zaburzeń, w: Seksualność w cyklu życia człowieka, red. M. Beisert, Poznań 2004, s. 61‒84.
• Silk K. R., Lee S., Hill E. M, Lohr N. E., Borderline personality disorder symptoms and severity of sexual abuse, “The American Journal of Psychiatry” 1995, nr 152, s. 117.
• Simon J., Murphy J., Smith S., Understanding and fostering family resilience, “The Family Journal” 2005, nr 13, s. 427 –435.
• Staudinger U. M., Marsiske M., Baltes P. B., Resilience and levels of reserve capacity in later adulthood: Perspectives from life‑span theory, “Development and Psycholopathology” 1993, nr 5, s. 541‒566.
• Sue D. W., Arrendondo P. A., McDavis R. J., Multicultural counseling competencies and standards: A call to the profession, “Journal of Counseling and Development” 1992, nr 70, s. 477‒483.
• Turner S., Resilience and social work practice: Three case studies, “Families in Society” 2001, nr 82, s. 441‒448.
• Wallerstein J. S., Kelly J. B., Surviving the breakup: How children and parents cope with the divorce, New York 1980.
• Walsh F., Family resilience: a framework for clinical practice – Theory and Practice, “Family Process” 2003, nr 54(1), s. 43‒52.
• Werner, E. E., Resilient children, “Young Children” 1984, nr 40, s. 68‒72.
• Werner E. E., Smith R. S., Vulnerable but invincible: A longitudinal study of resilient children and youth, New York 1982.
• Wolin S. J., Bennett L. A., Family Rituals, “Family Process” 1984, nr 23, s. 401‒420.