Reprezentacje uchodźców w polskiej literaturze dziecięcej – przykład dyskursu prouchodźczego

• Authors: Pietrusińska Marta Jadwiga

Title variants

EN

Representations of refugees in Polish children’s literature – an example of pro-refugees discourse

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest krytyczna analiza dyskursu (KAD) literatury dziecięcej o tematyce uchodźczej, która ukazała się na polskim rynku wydawniczym w latach 2015–2018. Analiza jedenastu publikacji dla dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym skupia się na głównych toposach, reprezentacjach uchodźców oraz formacjach dyskursywnych, które się w nich pojawiają. Dzięki zastosowaniu metody KAD możliwe było odkrycie niewyartykułowanej wprost w dyskursie prouchodźczym postawy opartej na stereotypizacji uchodźców (figura biednego uchodźcy), asymetryczności relacji czy też neokolonializmie i zakorzenionej w dyskursie „solidarności i współczuciu” czy też dyskursie „bezproblemowej wielokulturowości”. Analiza pozwoliła również na ustalenie relacji pomiędzy dyskursem prouchodźczym a dyskursem antyuchodźczym. Analizowane książki powstały po wybuchu tzw. kryzysu uchodźczego, mają charakter interwencyjny i stanowią odpowiedź na mowę nienawiści i pogardy – kontestują więc dyskurs antyuchodźczy.

EN

The article aims to analyze children’s literature about refugees that has been published in the Polish market between 2015 and 2018 by using critical discourse analysis. The analysis of eleven publications for younger children focuses on the leading topoi, representations of refugees and discursive formations that appear in the books. Thanks to CDA, it was possible to discover an attitude which had not been directly articulated in the pro-refugee discourse based on the stereotypization of refugees (the figure of a poor refugee), asymmetry of relations or neo-colonialism and rooted in the discourse of “solidarity and compassion” or the discourse of “trouble-free multiculturalism”. The analysis also allowed us to establish the relationship between pro-refugee discourse and antirefugee one. The analyzed books were all created after the so-called refugee crisis, and as such are interventionist and refer to hate speech since so they contest the anti-refugee discourse.

Keywords

PL

ANALIZA DYSKURS; UCHODŹCY; LITERATURA DZIECIĘCA; DYSKURS PROUCHODŹCZY

EN

DISCOURSE ANALYSIS; REFUGEES; CHILDREN’S LITERATURE; PRO-REFUGEE DISCOURSE

• Publisher: Wydział Studiów Międzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Polska Akademia Umiejętności
• Journal: Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny
• Year: 2020
• Volume: 46
• Issue: 1 (175)
• Pages: 47–66

Contributors

author

Pietrusińska Marta Jadwiga

• Instytut Socjologii, Uniwersytet Warszawski