Algorytmy — cyfrowa technologia władzy i jej wpływ na współczesną rzeczywistość edukacyjną

• Authors: Musiał Emilia

Title variants

EN

Algorithms – digital power technology and its impact on contemporary educational reality

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Funkcjonując w społeczeństwie algorytmicznym, w którym coraz bardziej jesteśmy świadomi zależności od wyników sugerowanych przez algorytmy wyszukiwarek i ofert reklamowych, spersonalizowanych systemów oceniających usługi edukacyjne czy algorytmicznych operacji rynkowych wpływających na decyzje polityczne, ważnym problemem staje się udzielenie odpowiedzi na pytanie na czym polega rola algorytmów w naszym życiu – mechanizmów, działających gdzieś w tle poza zasięgiem naszego zainteresowania i wiedzy – które zamiast opisywać zastany świat, kreują nową rzeczywistość w zgodzie z wizją ludzi ich tworzących. Celem artykułu jest analiza wybranych zagadnień dotyczących technologii, jaką są algorytmy – ich realnej funkcji w przestrzeni ludzkiej, w tym możliwości ich wykorzystania w sektorze edukacji. Ponadto krótko odniesiono się do kwestii poczucia świadomości algorytmicznej wśród osób uczących się. Przytoczone wyniki badań m.in. pokazały, że ta technologia jest dla respondentów raczej zjawiskiem odległym od codziennego ich życia, choć deklarują, że wiedzą, czym ona jest. W artykule – na potrzeby realizacji założonego celu badawczego – posłużono się metodą analizy i krytyki zebranej literatury przedmiotu oraz przeprowadzono badania pilotażowe metodą sondażu z wykorzystaniem techniki ankiety.

EN

Functioning in an algorithmic society, in which we are increasingly aware of the dependence on the results suggested by search engine algorithms and advertising offers, personalized systems assessing educational services or algorithmic market operations influencing political decisions, an important problem is to answer the question of what the role of algorithms in our lives is – mechanisms that operate somewhere in the background beyond the scope of our interest and knowledge – which, instead of describing the existing world, create a new reality in accordance with the vision of the people who create them. The purpose of the article is to analyze selected issues concerning the technology of algorithms – their real function in the human space, including the possibility of their use in the education sector. In addition, brief reference is made to the issue of the sense of algorithmic awareness among learners. The cited survey results, among others, showed that this technology is for respondents a rather distant phenomenon from their daily lives, although they declare that they know what it is. In the article – in order to achieve the assumed research goal – the method of analysis and criticism of the collected literature on the subject was used and pilot research was carried out using the survey method.

Keywords

PL

algorytm,; społeczeństwo algorytmiczne,; władza algorytmów,; kompetencje algorytmiczne,; kompetencje cyfrowe,; myślenie algorytmiczne,

EN

algorithm,; algorithmic society,; power of algorithms,; algorithmic competences,; digital competences,; algorithmic thinking,

• Publisher: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Technologii Eksploatacji, Radom
• Journal: Edukacja Ustawiczna Dorosłych
• Year: 2023
• Issue: 4
• Pages: 133-145

Dates

published

2023-12-20

Contributors

author

Musiał Emilia

• Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

References

• Cukier, K., Mayer-Schönberger, W. (2014). Big Data. Rewolucja, która zmieni nasze myślenie, pracę i życie. Warszawa: MT Biznes
• Fazlagić, J. (2022). Rozwój sztucznej inteligencji jako wyzwanie dla systemu edukacji. W: J. Fazlagić (red. nauk.). Sztuczna inteligencja (AI) jako megatrend kształtujący edukację. Jak przygotowywać się na szanse i wyzwania społeczno-gospodarcze związane ze sztuczną inteligencją? Warszawa: IBE.
• Foucault, M. (1993). Nadzorować i karać. Narodziny więzienia. Warszawa: Aletheia.
• Gillespie, T. (2014). The Relevance of Algoritms. W: T. Gillespie, P. J. Boczkowski, K. Foot (eds.). Media technologies: Essays on Comminication, Materiality and Society. Oxford: The MIT Press. Pobrane z: https://www.researchgate.net/publication/281562384_The_Relevance_of_ Algorithms (data dostępu: 10.08. 2023).
• Gillespie, T. (2016). #trendingistrending: When Algorithms Become Culture. W: R. Seyfert, J. Roberge (red.). Algorithmic Cultures: Essayson Meaning, Performance and New Technologies. London: Routledge.
• Gillespie, T. (2017). Algorithmically recognizable: Santorum’s Google problem and Google’s Santorum problem. Information, Communication & Society, 20(1), 63–80
• Krzysztofek, K. (2004b): @lgorytmiczne społeczeństwo – cz. II. Pobrane z: https://www. computerworld.pl/news/lgorytmiczne-spoleczenstwo-cz-II,307549.html (data dostępu: 10.08.2023).
• Mayer-Schonberger, W., Cukier, K. (2014). Big Data. Rewolucja, która zmieni nasze myślenie, pracę i życie. Warszawa: MT Biznes.
• Ptaszek, G. (2019). Edukacja medialna 3.0. Krytyczne rozumienie mediów cyfrowych w dobie Big Data i algorytmizacji. Kraków: WUJ.
• Rybiński, K., Królewski, J. (2023). Aglokracja. Jak i dlaczego sztuczna inteligencja zmienia wszystko? Warszawa: PWN.
• Seaver, N. (2019). Knowing Algorithms. W: J. Vertesi, D. Ribes (eds.). digitalSTS: A Field Guide for Science & Technology Studies. Princeton University Press.
• Steiner, T. (2012). Automate This: How Algoritms Took Over Our Markets, Our Job and the World. London: Penguin.
• Szpunar, M. (2019a). Kultura algorytmów. Kraków – Nowy Targ: Instytut Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wydawnictwo ToC.
• Szpunar, M. (2019b). Kwantyfikacja rzeczywistości. O nieznośnym imperatywie policzalności wszystkiego. Zeszyty Prasoznawcze, t. 62, 3(239), 95–104.
• Walat, A. (2017). O konstrukcjonizmie i ośmiu zasadach skutecznego uczenia się według Seymoura Paperta. Meritum, 4(7), 8–13.
• Wolfram, S. (2002). A New Kind of Science. Wydawca: Wolfram Media. Pobrane z: https:// www.wolframscience.com/nks/ (data dostępu: 10.08.2023)

Identifiers

ISSN

1507-6563

EISSN

2391-8020

DOI

10.34866/fzmm-ta85