Ochrona rodziny w przepisach Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dotyczących zawarcia małżeństwa

• Authors: Mirosław Kosek

Title variants

EN

Family protection in light of the provisions of the Family and Guardianship Code relating to contracting marriage

Abstracts

PL

Przedmiotem refleksji w niniejszym artykule jest sposób i zakres realizacji zasady ochrony rodziny w przepisach Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego odnoszących się do zawarcia małżeństwa. Podstawowym celem jest wyeksponowanie tych obszarów regulacji kodeksowej, w których zasada ochrony rodziny wydaje się wymagać dzisiaj szczególnej troski, zarówno ustawodawcy, jak i podmiotów stosujących prawo, w kontekście obserwowanych zmian społecznych i proponowanych zmian legislacyjnych. Do wspomnianych wyżej „obszarów” należy m.in. przepis art. 12 k.r.o. normujący możliwość zawarcia małżeństwa przez osoby z zaburzeniami psychicznymi, szczególnie w kontekście ratyfikacji przez Polskę Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych. Autor podkreśla, że zmiana prawa, szczególnie w odniesieniu do norm tak newralgicznych, jak normy prawa rodzinnego, powinna być dokonywana szczególnie rozważnie. Nie może być ona prostą funkcją takiej czy innej zmiany społecznej, ale powinna być poprzedzona oceną kierunku zmian, w perspektywie podstawowych wartości, którymi kieruje się dane społeczeństwo.

EN

The aim of this article is to ponder on the manner and the scope of implementation of the rule of family protection stipulated in the provisions of the Family and Guardianship Code pertaining to contracting marriage. The main aim is to highlight the areas of legislation in which, nowadays, the aforementioned rule seems to require special care on the part of the legislator and the entities applying the law, in the context of the observed social changes and proposed changes in the law. One of the provisions belonging to the aforementioned "area" is Article 12 of the Family and Guardianship Code providing for the possibility of contracting marriage by persons with mental disorders, in particular in the context of the ratification of the Convention on the Rights of Persons with Disabilities. The author stresses that changes in the law should be made in a particularly prudent way, especially those regarding such delicate provisions of law as the ones pertaining to family law. It cannot be a simple result of a social change, but it should be primed by assessment of the direction in which the changes are evolving, taking into account the basic values cherished by the society.

Keywords

PL

zawarcie małżeństwa; ochrona rodziny; prawa osób niepełnosprawnych

EN

contracting marriage; family protection; rights of the disabled

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Acta Iuris Stetinensis
• Year: 2014
• Issue: 6

Contributors

author

Mirosław Kosek

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

References

• Domański M., Względne zakazy małżeńskie, Warszawa 2013.
• Goettel M., Okoliczności wyłączające zawarcie małżeństwa (przeszkody małżeńskie) w polskim prawie rodzinnym – aspekty materialnoprawne, w: Zawarcie małżeństwa w różnych systemach prawnych, religiach i kulturach, red. R. Sztychmiler, Olsztyn 2009.
• http://programy.hfhr.pl/monitoringprocesulegislacyjnego/zmiany-w-instytucji-ubezwlasnowolnienia-odpowiedz-ministerstwa-sprawiedliwosci/.
• Kędziora K. (red.), Jeśli nie ubezwłasnowolnienie, to co? Prawne formy wsparcia osób z niepełnosprawnością intelektualną, Warszawa 2012.
• Kleniewska I., Seroczyńska M., Założenia uregulowania w polskim prawie instytucji asystenta prawnego osoby z niepełnosprawnością intelektualną lub psychospołeczną, w: K. Kędziora (red.), Jeśli nie ubezwłasnowolnienie, to co? Prawne formy wsparcia osób z niepełnosprawnością intelektualną, Warszawa 2012.
• Kosek M., w: W. Stojanowska, M. Kosek, Nowelizacja prawa rodzinnego na podstawie ustaw z 6 listopada 2008 r. i 10 czerwca 2010 r. Analiza – wykładnia – komentarz, red. W. Stojanowska, Warszawa 2011.
• Marzec-Holka K., Dezintegracja małżeństwa zawartych za zgoda sądu, Bydgoszcz 1994.
• Mączyński A., Konstytucyjne i międzynarodowe uwarunkowania instytucjonalizacji związków homoseksualnych, w: Związki partnerskie. Debata na temat projektowanych zmian prawnych, red. M. Andrzejewski, Toruń 2013.
• Smyczyński T., Małżeństwo – konkubinat – związek partnerski, w: Związki partnerskie. Debata na temat projektowanych zmian prawnych, red. M. Andrzejewski, Toruń 2013.
• Stojanowska W., Prawne środki zapobiegania pochopnemu zawieraniu małżeństw w świetle badań socjologicznych, „Zeszyty Prawnicze UKSW” 2012, nr 12.3.
• Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy, Dz.U. nr 9, poz. 59, z późn. zm.
• Winiarz J., Zawarcie małżeństwa, w: System prawa rodzinnego i opiekuńczego, red. J.S. Piątowski, Warszawa 1985.
• Wyrok SN z dn. 13.04.2005 r., IV CK 684/04.
• Zima-Parjaszewska M., Równość osób z niepełnosprawnościami wobec prawa – sytuacja prawna osób ubezwłasnowolnionych, w: Najważniejsze wyzwania po ratyfikacji przez Polskę Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, red. A. Błaszczak, Warszawa 2012.
• Zima-Parjaszewska M., Ubezwłasnowolnienie w świetle konstytucji RP oraz Konwencji o prawach osób z niepełnosprawnościami, http://www.ptpa.org.pl/publikacje – Ekspertyza prawna dotycząca ubezwłasnowolnienia.