Udo bogini Wenus – o 96. tezie Marcina Lutra

• Authors: Gielata Ireneusz

Title variants

EN

The Loins of the Goddess Venus – on the 96th Thesis by Martin Luther

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł omawia wykładnię protestantyzmu Heinricha Heinego, zaprezentowaną w esejach: Szkoła romantyczna (1833-35) i Z dziejów religii i filozofii w Niemczech. 95 tez Marcina Lutra stało się czymś w rodzaju „teologicznej miny” (H. Schelling), której wybuch przyczynił się m. in. do ogołocenia z obrazów protestanckich kościołów i zastąpienia ich „muzycznym obrazem” – religijną kantatą. Heinrich Heine w sporze o handel opustami doszukał się oznak szerszego procesu: walki chrześcijańskiego spirytualizmu z pogańskim sensualizmem, dowodząc, że ów konflikt odbija również renesansowe malarstwo, które określił mianem „swoistego protestantyzmu”, uznając odmalowane przez Tycjana „uda Wenus” za kolejną tezę Lutra. Heine utożsamia „ducha protestantyzmu” z wolnością, a to każe mu spojrzeć na sztukę renesansu jako na proces emancypacji spod jarzma katolickiego spirytualizmu.

EN

A presentation of a teaching of Protestantism according to Heinrich Heine, contained in the essays: The Romantic School (1833-1835) and The History of Religion and Philosophy in Germany. The Martin Luther 95 theses became a sui generis “theological mine” (H. Schelling), whose explosion contributed to, i.a. the removal of paintings from Protestant churches and replacing them with “a musical canvas” - the religious cantata. In the dispute about the sale of indulgences Henrich Heine sought the signs of a wider process: the battle waged by Christian spiritualism against pagan sensualism, proving that this conflict was also reflected by Renaissance painting, which he defined as Protestantism of sorts while recognising “the loins of Venus” executed by Titian to be a successive thesis by Luther. Heine identified the “spirit of Protestantism” with freedom, and this compelled him to perceive Renaissance art as a process of emancipation from the yoke of Catholic spiritualism.

Keywords

EN

Luther; Protestantism; Heine

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Konteksty - Polska Sztuka Ludowa
• Year: 2018
• Volume: 72
• Issue: 3(322)
• Pages: 192-197

Contributors

author

Gielata Ireneusz