Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2014 | X (2/2014) | 205-224

Article title

Dlaczego edukacja domowa? Aksjologiczne uzasadnienia edukacji bez szkoły

Content

Title variants

EN
Why Home-Schooling? Axiological Justifications for an Education Outside of the School System

Languages of publication

PL EN

Abstracts

PL
Od lat 90. XX wieku Polacy na nowo odkrywają edukację domową. Kształcenie i wychowanie w rodzinie nie jest nową koncepcją – poprzedzało rozwój instytucjonalnie zorganizowanej edukacji, silnie związane było z klasą społeczną i jej potrzebami. Obecnie, choć raczej w nieuświadomiony sposób, część rodziców powraca do podobnego sposobu nauczania w środowisku rodzinnym, odchodząc jednocześnie od nauczania szkolnego ze wszystkimi jego wadami. Wzorce edukacji domowej to jednak częściej bardziej współczesne modele anglosaskie, gdzie taka forma uczenia formalnego ma wielu zwolenników. Idea edukacji domowej, jak również jej praktyczne formy realizacji są intensywnie wspierane przez sieć szkół chrześcijańskich współpracujących ze Stowarzyszeniem Edukacyjnym Integracja. Początkowo może wydawać się to paradoksem – szkoła, w dodatku niepubliczna, wspierająca nauczanie poza szkołą. Poparcie nauczania domowego spójne jest z rozumieniem dominującej roli rodziny w wychowaniu i kształceniu w szkołach chrześcijańskich. Przede wszystkim podkreślany jest pokoleniowy przekaz wartości chrześcijańskich oraz ukształtowanie na wczesnym etapie życia moralności opartej na tych wartościach. Szkoły te realizują podobną wizję wychowania i stawiają na spójność oddziaływań wychowawczych ze środowiskiem rodzinnym i kościelnym, jednak uznają rodziców za najwyższy autorytet w dziedzinie wychowania i edukacji dzieci. Zgodnie z polskimi rozwiązaniami prawnymi, dyrektor szkoły musi wyrazić zgodę na prowadzenie tego rodzaju edukacji przez konkretnych rodziców, tym samym instytucje otwarte na taką współpracę, a wręcz do nich zachęcające, są dla rodziców ogromną pomocą. W swoim artykule chciałabym wspomnieć też o kontrowersjach wokół edukacji domowej, związanych z rozwojem społecznym dziecka, socjalizacją oraz hermetycznością środowiska wychowawczego, jednak przede wszystkim interesuje mnie kwestia wartości będących centrum chrześcijańskiej edukacji domowej.
EN
Since 1990 Poles have rediscovered home-schooling. Teaching and upbringing within the family is not a new concept – it preceded the development of institutionalised education and was strongly bonded with a social class and its needs. Nowadays, however rather unconsciously, some parents are coming back to a similar way of teaching at the same time wandering away from teaching at school with all its flaws. On the other hand home-schooling models are more often modern, Anglo-Saxon, where this form of teaching has many adherents. The idea of home-schooling, as well as its practical forms, is highly supported by a Christian schools network cooperating with Educational Association Integration. At the beginning this may sound like a paradox – a school, a non-public school, supporting teaching outside a school. The support for home-schooling is coherent with an understanding of the leading role of a family in upbringing and teaching by the Christian schools. A transfer of values between generations and in the shaping of a moral system based on them is mostly underlined. Those schools are introducing a similar vision of an upbringing and stressed the coherence of influences of a school, a family and a church, but recognise parents as the highest authority in their children's education. According to the Polish law, a Principal must give permission for allowing this type of education by the particular parents, so that institutions which are open to cooperation and which encourage home-schooling are of huge help for parents. In my article I would like to mention a controversy around home-schooling, connected with the social development of a child, socialisation and hermetic environment, however I will focus on the values being at the very centre of Christian home-schooling.

Year

Volume

Pages

205-224

Physical description

Dates

published
2014

Contributors

  • Uniwersytet Wrocławski

References

  • Bartosik P., Dlaczego edukacja domowa?, [w:] M. i P. Zakrzewscy (red.), Edukacja domowa w Polsce. Teoria i praktyka, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, Warszawa 2009.
  • Bednarz E., Edukacja Chrześcijańska w Polsce na przykładzie Chrześcijańskiego Przedszkola, Szkoły Podstawowej i Gimnazjum Samuel, Stowarzyszenie Edukacyjne Integracja, Warszawa 2013.
  • Brudka K., Edukacja domowa z perspektywy psychologa – szanse i zagrożenia, [w:] M. i P. Zakrzewscy (red.), Edukacja domowa w Polsce. Teoria i praktyka, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, Warszawa 2009.
  • Budajczak M., Edukacja domowa, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2004.
  • Chłodna I., Homeschooling – szansa czy zagrożenie?, [w:] M. i P. Zakrzewscy (red.), Edukacja domowa w Polsce. Teoria i praktyka, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, Warszawa 2009.
  • Dekret o obowiązku szkolnym z dnia 7 lutego 1919 (Dz. Urz. Min. WRiOP, 1919, nr 2, poz. 2).
  • Dzieciątko M. i J., W drodze do dojrzałości, [w:] M. i P. Zakrzewscy (red.), Edukacja domowa w Polsce. Teoria i praktyka, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, Warszawa 2009.
  • Janicka-Galant A., Galant P., Edukowanie przez podróżowanie, [w:] M. i P. Zakrzewscy (red.), Edukacja domowa w Polsce. Teoria i praktyka, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”,Warszawa 2009.
  • Kamińska K., O miejscach bezpiecznych i edukacji, [w:] K. Kokot i A. Ładyżyński (red.), Dom. Perspektywy i znaczenia, Oficyna Wydawnicza ATUT, Wrocław 2011.
  • Konowrocka D., Dzieci nauczane domowo osiągają znakomite wyniki w nauce, [w:] M. i P. Zakrzewscy (red.), Edukacja domowa w Polsce. Teoria i praktyka, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, Warszawa 2009.
  • Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997.
  • Korab R. i J., Szkoła bez uczniów, czyli homeschooling, [w:] M. i P. Zakrzewscy (red.), Edukacja domowa w Polsce. Teoria i praktyka, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, Warszawa 2009.
  • Nauman I., Domowa edukacja – co na to nauczyciele?, „Nasze Inspiracje”, zima 2011, nr 4.
  • Polaszek A., Edukacja domowa w praktyce, [w:] M. i P. Zakrzewscy (red.), Edukacja domowa w Polsce. Teoria i praktyka, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, Warszawa 2009.
  • Taylor J.V., Self-Concept in Home-Schooling Children, por. źródło: http://www.moorefoundation.com/article/49/about-moore-home-schooling/moore-foundation/articles/self-concept-in-home-schooling-children [dostęp: 10.10.2014].
  • Ustawa o systemie oświaty z dn. 19 marca 2009 o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. 2009 nr 56 poz. 458.).
  • Ustawa z dn. 7 września 1991 r. o systemie oświaty z późn. zm. (Dz.U. 1991 nr 95 poz. 425).
  • Weigl J., Dla Boga dzieci są wyjątkowe, [w:] M. i P. Zakrzewscy (red.), Edukacja domowa w Polsce. Teoria i praktyka, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, Warszawa 2009.
  • Westergard N., Jak to się zaczęło w Ameryce?, „Nasze Inspiracje”, zima 2011, nr 4.
  • Wojtacha Ł. i M., Moje dziecko, moja odpowiedzialność, [w:] M. i P. Zakrzewscy (red.),
  • Edukacja domowa w Polsce. Teoria i praktyka, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, Warszawa 2009.
  • Wywiad Huberta Sajdy z Jarosławem Pietrzakiem, Dobra przestrzeń dla rozwoju dziecka, „Nasze Inspiracje”, wiosna 2013, nr 1.
  • Wywiad Sylwii Tomczyk z Damaris Shaded-Otremba, Homeschooling – kreatywna szkoła życia, „Nasze Inspiracje”, zima 2011, nr 4.
  • Zakrzewscy M. i P., Dzieciństwo bez szkoły, [w:] Ciż (red.), Edukacja domowa w Polsce. Teoria i praktyka, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, Warszawa 2009.
  • Zielińska A., Aspekty prawne nauczania domowego, [w:] M. i P. Zakrzewscy (red.), Edukacja domowa w Polsce. Teoria i praktyka, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, Warszawa 2009.
  • Żarnowiecka E., Czy edukacja domowa ma szansę w polskich rodzinach?, „Nasze Inspiracje”,zima 2011, nr 4.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

ISSN
2082-9019
ISSN
2300-5866
ISBN
978-83-62618-16-3

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-32a5e793-3f67-49e7-9850-c45097ee3a6e
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.