Geopolityczne znaczenie idei Wielkich Węgier

• Authors: Sima Mark

Title variants

EN

The geopolitical significance of the idea of Great Hungary

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem opracowania jest przedstawienie historii idei Wielkich Węgier jako elementu węgierskiego nacjonalizmu i wskazanie jej geopolitycznego znaczenia. Sformułowano ją w XVI wieku i od tej pory wpływała ona na kształt węgierskiej polityki. Początkowo nie miała ona charakteru nacjonalistycznego, ale zmieniło się to w wieku XIX, a zwłaszcza po traktacie w Trianon, kiedy stała się podbudową węgierskich dążeń niepodległościowych i wyrazem sprzeciwu wobec postanowień tegoż traktatu. W artykule wyjaśniono jak idea Wielkich Węgier przetrwała okres komunizmu i odrodziła się w latach 90-tych ubiegłego wieku. Chociaż nie ma ona już charakteru politycznego, wywiera bardzo duży wpływ na węgierski patriotyzm narodowy i tendencje irredentystyczne. Chociaż nie jest ona elementem programu politycznego, jest głęboko zakorzeniona w zbiorowej świadomości Węgrów, wpływając na postrzeganie Węgier i ich pozycję geopolityczną.

EN

The aim of the study is to present the history of the idea of Great Hungary as an element of Hungarian nationalism, and to indicate its geopolitical significance. It was formulated in the sixteenth century and from that time it influenced the shape of Hungarian politics. Initially, it did not have a nationalist character, but it changed in the nineteenth century, especially after the Treaty of Trianon, when it became the foundation of Hungarian independence aspirations and the expression of opposition to the provisions of this treaty. The article explains how the idea of Great Hungary survived the communist period and was reborn in the 90s of the last century. Although it is no longer political in nature, it has a great influence on Hungarian national patriotism and irredentist tendencies. Although it is not part of the political program, it is deeply rooted in the collective consciousness of Hungarians, affecting the perception of Hungary and their geopolitical position.

Keywords

PL

tożsamość narodowa; traktat w Trianon; Węgry; Wielkie Węgry

EN

Great Hungary; Hungary; national identity; St. Stephen’s Crown; Treaty of Trianon

• Publisher: Polskie Towarzystwo Geopolityczne
• Journal: Przegląd Geopolityczny
• Year: 2019
• Volume: 28
• Pages: 9-30

Contributors

author

Sima Mark

• Uniwersytet Loránda Eötvösa, Budapeszt

References

• Baziur, G., 2015, Idee i czyny: Węgierska Republika Rad 1919 r. jako przykład totalitarnego reżimu rewolucyjnego, Przegląd Geopolityczny, 12, s. 35-58.
• Bukowski, P., 2018, Geopolityczne źródła potencjalnych konfliktów w zachodniej części Bałkanów, Przegląd Geopolityczny, 24, s. 87-100.
• Felczak, W., 1983, Historia Węgier, Zakład im. Ossolińskich, Wrocław.
• Gereben, F., 2005, Olvasáskultúra és identitás: a Kárpát-medence magyarságának kulturális és nemzeti azonosságtudata, Lucidus Kiadó, Budapest.
• Gergely, A., 2005, Magyarország története a 19.században (Historia Węgier w XIX wieku), Osiris, Budapest.
• Hajdu, Z., 2005, Hungary’s changing geopolitical situation during the transitional period, [w:] G. Barta i inni (red.), Hungarian Spaces and Places: Patterns of Transition, Centre for Regional Studies, Hungarian Academy of Sciences, Pecs.
• Ištok, R., Nováková, Š., 2014, Geopolitical Position Analysis of Transcarpathia with Emphasis on Period Between 1918-1939, Przegląd Geopolityczny, 10, s. 7-22.
• Ištok, R., Plavčanová, D., Wilczyński, P. L., 2016, Sytuacja geopolityczna Słowacji, Przegląd Geopolityczny, 16, s. 109-119.
• Jászi, O., 1918 A Monarchia jövője - A dualizmus bukása és a Dunai Egyesült Államok, Új Magyarország Részvénytársaság, Budapest.
• Kantor, Z., 2014, A nemzet intézményesülése a rendszerváltás utáni Magyarországon, Osiris, Budapest.
• Kristó, G., 1993, Die Arpadendynastie. Die Geschichte Ungarns von 895 bis 1301, Corvina, Budapest.
• Kusy, M., 2002, A magyarkérdés Szlovákiában, Kaligram, Bratislava.
• Lendvai, P., 2016, Węgrzy. Tysiąc lat zwycięstw w klęskach, Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków.
• Ottlik, L., 1929, Új Hungária és Keleti Svájc”, Magyar Szemle, 10, s. 114.
• Pajkossy, G. (ed.), 2006, Magyarország története a 19. században Szöveggyüjtemény, Osiris, Budapest.
• Palffy, G., 2010, A Magyar Királyság és a Habsburg Monarchis a 16. században, História, Budapest.
• Réthey, F., 1880, A Magyar Sz. Korona országainak ethnographiai térképe, Posner K.L. es FIA, Budapest.
• Romsics, I. (ed.), 1998, Trianon és a magyar politikai gondolkodás 1920-1935, Osiris, Budapest.
• Romsics, I., 2007, From Christian Shield to EU Member. Perception of Hungary’s Situation and Role in Europe, The Hungarian Quarterly, XLVIII, s. 3-27.
• Romsics, I., 2010, Magyarország története a XX. században, rozdział II/5, A trianoni békeszerződés, Osiris, Budapest.
• Sebők, L., 1998, National map of East Central and Southeastern Europe, Teleki László Foundation, Budapest.
• Seton-Watson, H., 1945, Eastern Europe Between the Wars 1918-1941, Cambridge University Press, Cambridge.
• Sima, M., 2017, The idea of Great Hungary in historical perspective, European Journal of Geopolitics, 5, s. 99-128.
• Teleki, P., 1920, Magyarország néprajzi térképe a népsűrűség alapján (Mapa etnograficzna Węgier wykonana przy uwzględnieniu gęstości zaludnienia), Klösz György és Fia Térképészeti Műintézet, Budapest.
• Tóth, J. C., 2001, A Kárpát-medencei magyar kisebbségi kérdés – A harmadik évezred küszöbén, Nógrád megyei ismeretteerjesztő egyesület, Salgótarján.
• Werboczy, I., 1990, Hármaskönyv – Tripartitum – A dicsődéges Magyar Királyság szokásjogának hármaskönyve, Tudománytár Téka, Budapest.
• Zapałowski, A., 2017, Zagrożenia związane z separatyzmem na obszarze Zakarpacia, Przegląd Geopolityczny, 20, s. 9-27.
• Zeidler, M., 2001, A reviziós gondolat, Osiris, Budapest.
• Zeidler, M., 2002, A magyar irredenta kultusz a két világháború között, Teleki László alapítvány, Budapest.
• Zlinszky, J. (ed.), 2013, A XII táblától a 12 ponton át a magánjog új törvénykönyvéig – válogatott tanulmányok, rozdział 16, A Szent-korona eszme és története, Szent István társulat kiadó, Budapest.
• Zupančič, J., Wilczyński, P. L., 2017, Fala imigracji do Europy z perspektywy krajów tranzytowych, Przegląd Geopolityczny, 19, s. 70-83.