Tworzenie pracowniczych programów emerytalnych w Polsce – zachęty i bariery

• Authors: Petelczyc Janina

Title variants

EN

Incentives and barriers for the creation of occupational pension schemes in Poland

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł przedstawia obecną sytuację pracowniczych programów emerytalnych w Polsce. Celem tekstu jest wskazanie czynników historycznych, prawnych i instytucjonalnych wpływających na kondycję tej formy dodatkowego zabezpieczenia na starość. Autorka prezentuje także ewentualne scenariusze, które mogłyby przyczynić się do zwiększenia zakresu podmiotowego pracowniczych programów emerytalnych, ze szczególnym uwzględnieniem osób o średnich i niższych dochodach. Należy tu wskazać m.in. pojawiające się propozycje automatycznego włączenia do systemu (z możliwością rezygnacji) w momencie podjęcia pracy, degresywnych odpisów od podatków czy dopłat z budżetu do składek, a także przekazywania składek do funduszy pracowniczych za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, co pozwoliłoby pozostać w systemie nawet w przypadku zmiany pracy. W artykule zaprezentowano także działania Unii Europejskiej, które mają prowadzić do zwiększenia mobilności międzynarodowej osób objętych pracowniczymi programami emerytalnymi.

EN

The article presents occupational pension schemes in Poland. It is not therefore limited to the current design of occupational pension schemes but also takes into account their historical, legal and institutional development. The author presents also proposals that could contribute to increase the role of this form of pension security, such as the possibilities of extending the personal scope with particular focus on employees with middle and lower incomes. Among these solutions there are e.g., possible taxation deductions, especially digressive tax deductions, the automatic enrolment of employees into the system (with the possibility of resignation) and state subsidies to contributions. Another proposition is to contribute to employee’s pension schemes through the Social Insurance Institution (ZUS) so that the insured person does not have to resign from the occupational pension scheme in the case of a change in the place of employment. The article presents also the EU’s influence on the development of occupational pension schemes. The freedom of movement of workers is a fundamental principle of the European Union, which is impossible without introducing appropriate provisions allowing for the transfer of rights and benefits, including additional pension systems.

Keywords

PL

pracownicze programy emerytalne; dodatkowe zabezpieczenie na starość; system emerytalny

EN

occupational pension schemes; additional pension schemes; pension system

• Publisher: Zakład Ubezpieczeń Społecznych
• Journal: Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i praktyka
• Year: 2015
• Issue: 3
• Pages: 74-94

Dates

published

2015-11-18

Contributors

author

Petelczyc Janina

• Instytut Polityki Społecznej, Uniwersytet Warszawski

References

• Chen D. H.J., Beetsma R., Mandatory Participation in Occupational Pension Schemes in the Netherlands and Other Countries, CESIFO Working Paper No. 4593, Amsterdam 2013.
• Dodatkowy system emerytalny w Polsce – diagnoza i rekomendacje zmian, red. J. Rutecka, Warszawa 2014.
• European Commission, Adequacy and Sustainability of Pension, European Semester Thematic fiche, http://ec.europa.eu/europe2020/pdf/themes/2015/pensions.pdf
• European Commission, Fiscalité des retraites, http://ec.europa.eu/taxation_customs/taxation/personal_tax/pensions/index_fr.htm.
• Eurostat, Aggregate Replacement Ratio, http://ec.europa.eu/eurostat/tgm/table.do?tab=table&init=1&language=en&pcode=tsdde310&plugin=1.
• Golinowska S., Dodatkowe systemy emerytalne w świecie, Warszawa 1994.
• Góra M., Opinia dotycząca obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Warszawa 2009.
• Góra M., Rutecka J., Elastyczny system emerytalny a obecne i przyszłe potrzeby jego uczestników, „Ekonomista” 2013, nr 6.
• Governance and Administration of Occupational Defined Contribution Trust-based Schemes, http://www.thepensionsregulator.gov.uk/codes/code-governance-administration-occupational-dc-trust-based-schemes.aspx#s10805.
• Guardiancich I., Natali D., The Cross-border Portability of Supplementary Pensions: Lessons from the European Union, „Global Social Policy” 2012, nr 12.
• Haverland M., Another Dutch Miracle? Explaining Dutch and German Pensions Trajectories, „Journal of European Social Policy” 2011, nr 11.
• Herbich M., Diagnoza, analiza i symulacja wariantowa możliwych ubezpieczeniowych form dobrowolnych programów emerytalnych na rynku polskim, Warszawa 2010.
• Kawalec S., Błażuk K., Kurek M., Jak mobilizować dodatkowe oszczędności emerytalne?, Warszawa 2015, http://www.capitalstrategy.pl/wp-content/uploads/2014/12/
• Capital-Strategy-2015-02-17-Dodatkowe-oszczedno%C5%9Bci-emerytalne-Raport-z-listem-przewodnim-EKF-IGTE-CS.pdf.
• Komisja Nadzoru Finansowego, Informacja dotycząca pracowniczych programów emerytalnych w 2014 r., http://www.knf.gov.pl/Images/Info_ppe_2014_tcm75-40500.pdf.
• Komisja Nadzoru Finansowego, Pracownicze Programy Emerytalne w 2013 r., Warszawa 2014, https://www.knf.gov.pl/Images/RAPORT_PPE_w_2013_tcm75-38451.pdf.
• Komisja Nadzoru Finansowego, Pracownicze Programy Emerytalne w 2014 r., Warszawa 2015, https://www.knf.gov.pl/Images/RAPORT_PPE_w_2014_tcm75-41984.pdf.
• Kopeć A., Wojewódka M., Pracownicze programy emerytalne. Komentarz, Warszawa 2005.
• Łyskawa K., Grupowe ubezpieczenia na życie z funduszem kapitałowym w systemie zabezpieczenia emerytalnego w Polsce, Warszawa 2007.
• MPiPS, System emerytalny, https://www.mpips.gov.pl/ubezpieczenia-spoleczne/ubezpieczenie-emerytalne/system-emerytalny.
• Mrozowicki A., Poland: Industrial Relations Profile, The Institute of Public Affairs, Warszawa–Wrocław 2012.
• Petelczyc J., Pracownicze programy emerytalne w krajach Unii Europejskiej. Analiza porównawcza (praca doktorska), Instytut Polityki Społecznej, Uniwersytet Warszawski, maszynopis w druku, Warszawa 2015.
• Pieńkowska-Kamieniecka S., Automatyczne plany emerytalne w systemie dodatkowego zabezpieczenia emerytalnego – przesłanki tworzenia i funkcjonowania, [w:]
• Doubezpieczenie społeczne – idea i kontynuacja, red. M. Kawiński, Warszawa 2015.
• Plak J., Emerytalne systemy ubezpieczeniowe we Włoszech i w Polsce – studium porównawcze, Poznań 2014.
• Reforma systemu emerytalnego w Polsce. Bezpieczeństwo dzięki różnorodności, Rada Strategii Społeczno-Gospodarczej przy Radzie Ministrów, raport nr 24, Warszawa 1997.
• Schonewille P., Disappearing Tax Obstacles, European Commission 2003, http://ec.europa.eu/taxation_customs/resources/documents/occ_pen_article.pdf.
• Szczepański M., Conditions for the Development of Occupational Pension Schemes in Poland, „Wiadomości Ubezpieczeniowe” 2014, nr 4.
• Szczepański M., Stymulatory i bariery rozwoju zakładowych systemów emerytalnych na przykładzie Polski, Poznań 2010.
• Szumlicz T., Ubezpieczenia społeczne. Teoria dla praktyki, Bydgoszcz–Warszawa 2005.
• Wasilewska-Trenkner H., Dodatkowe oszczędzanie na emeryturę – spojrzenie makroekonomiczne, [w:] III filar – recepta na wyższą emeryturę, red. T. Szumlicz, Warszawa 2010.