Tatarzy polscy w Gorzowie Wielkopolskim

• Authors: Orłowska Beata A.

Title variants

EN

Polish Tatars in Gorzów Wielkopolski

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest zaprezentowanie obecności Tatarów polskich na Ziemiach Zachodnich. W artykule pokazane są przykłady działalności Tatarów w Gorzowie Wielkopolskim. Zwrócono uwagę na działalność społeczną, lokalną i religijną. Mimo, że mało liczni Tatarzy starali się zaznaczyć swoją obecność w Gorzowie. Działalność i zaangażowanie przedstawicieli tej grupy w budowanie obrazu Gorzowa zapisały się w historii miasta na stałe. Dla wielu mieszkańców Rozalia Aleksandrowicz czy Elżbieta Włodarczyk to postaci, których działalność była widoczna w mieście i pozwoliła lepiej poznać Tatarów, ich kulturę, tradycję czy kuchnię. Obecność w Gorzowie Wielkopolskim tej społeczności wpisała się na stałe w budowanie historii miasta i jego wielokulturowego obrazu. Szkoda, że Tatarzy polscy „znikają” z obrazu miasta, którego są współtwórcami.

EN

The article aims to present the presence of Polish Tatars in the Western Territories and examples of their participation in Gorzów Wielkopolski. Attention was paid to social, local and religious activities. Although their number was small, Tatars tried to mark their presence in Gorzów. The activity and involvement of representatives of this group in creating the image of Gorzów has been permanently recorded in the history of the town. For many dwellers Rozalia Aleksandrowicz or Elżbieta Włodarczyk are figures whose engagements in the town were evident and allowed to know Tatars, their culture, tradition or cuisine better. The complex fate of the commune in Gorzów as well as its various courses were reflected in functioning of their representatives and their activities in the town. The presence of Tatars in Gorzów Wielkopolski has become an inherent part of building the history of the town and its multicultural image. It is a pity that they are “vanishing” from the town image of which they are co-originators.

Keywords

PL

Tatarzy polscy; Gorzów Wielkopolski; Ziemie Zachodnie; wielokulturowość

EN

Polish Tatars; Gorzów Wielkopolski; Regained Territories; multiculturalism

• Publisher: Verbinum / Wydawnictwo Księży Werbistów
• Journal: Nurt SVD
• Year: 2019
• Issue: 2
• Pages: 138-152

Dates

published

2019-12-31

Contributors

author

Orłowska Beata A.

References

• A. Miśkiewicz, J. Kamocki, Tatarzy słowiańszczyzną obłaskawieni, Kraków 2004
• A. Miśkiewicz, Tatarska legenda: Tatarzy Polscy 1945-1990, Białystok 1993
• A. Miśkiewicz, Tatarzy wierni Polsce. Szkice z dziejów Tatarów Polskich w XX wieku, Gdańsk 2017
• APG, Zarząd Miejski w Gorzowie Wielkopolskim 1945-1949, sygn. akt 2612
• Cz. Łapicz, Losy językowe Tatarów litewsko-polskich, „Acta Universitatis Nicolai Copernici Filologia Polska, Nauki Humanistyczno-Społeczne”, z. 160, 1985
• G. Kostkiewicz–Górska, P.J. Krzyżanowski, B.A. Orłowska, Kresowe korzenie gorzowskich Tatarów i ich wkład w rozwój miasta, [w:] P.J. Krzyżanowski, A. Miśkiewicz, B.A. Orłowska (red.), Tatarzy i Karaimi w 100-lecie odzyskania niepodległości, Gorzów Wielkopolski 2019
• G. Kostkiewicz–Górska, Tatarzy w Gorzowie Wielkopolskim, [w:] B.A. Orłowska, P.J. Krzyżanowski (red.), Gorzów miastem wielu kultur, Gorzów Wielkopolski 2014
• GUS, Ludność według deklaracji narodowościowej oraz posiadania obywatelstwa polskiego w 2002 r. [on-line], https://stat.gov.pl/spisy-powszechne/narodowe-spisy-powszechne/narodowy-spis-powszechny-2002/wyniki- narodowegospisu-powszechnego-2002-narodowosci-oraz-jezyka/ [dostęp: 26.02.2014]
• J. Talko-Hryncewicz, Muślimowie, Kraków 1924
• K. Warmińska, Tatarzy Polscy. Tożsamość religijna i etniczna, Kraków 1999
• L. Krawiec, Tatarzy w Polsce, Wilno 1936
• Ludność w województwie lubuskim: stan i struktura demograficzno-społeczna: Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011, Zielona Góra 2013
• M. Hejger, Przekształcenia narodowościowe na Ziemiach Zachodnich i Północnych Polski w latach 1945-1959, Słupsk 2008
• P. Borawski, A. Dubiński, Tatarzy polscy. Dzieje, obrzędy, legendy, tradycje, Warszawa 1986
• P. Borawski, Tatarzy w dawnej Rzeczpospolitej, Warszawa 1986
• P.J. Krzyżanowski, A. Miśkiewicz, Osadnictwo tatarskie w Gorzowie Wielkopolskim, Pieniężno 2017, „Nurt SVD”, nr 2, 2017
• P.J. Krzyżanowski, Działalność Muzułmańskiej Gminy Wyznaniowej w Gorzowie Wielkopolskim w świetle materiałów archiwalnych, [w:] G. Czerwiński, A. Konopacki (red.), Wschód muzułmański w ujęciu interdyscyplinarnym. Ludzie – teksty – historia, Białystok 2017
• P.J. Krzyżanowski, Z Nowogródka do Witnicy, [w:] Z. Czarnuch (opr.), Wspomnienia, relacje, listy i rozmowy Witniczan, Witnica 1994
• S. Kryczyński, Tatarzy litewscy. Próba monografii historyczno-geograficznej, „Rocznik Tatarski”, t. III, Warszawa 1938

Identifiers

ISSN

1233-9717