Jakiej sprawiedliwości wolno oczekiwać od lekarza?

• Authors: Olejniczak Marek

Title variants

EN

What Kind of Justice Can We Expect from a Medical Doctor?

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zasadniczym celem artykułu jest ukazanie złożoności problematyki sprawiedliwości w kontekście profesji lekarza. Szczególny nacisk położony został na cnotę sprawiedliwości jako podstawową postawę moralną dobrego lekarza oraz na ideę sprawiedliwości w alokacji dóbr medycznych. Najważniejsza teza artykułu głosi, że nawet jeżeli trzeba zgodzić się z koniecznością stosowania tzw. sprawiedliwości społecznej w publicznym systemie ochrony zdrowia, nie ma ona nic wspólnego z cnotą sprawiedliwości lekarza jako profesjonalisty. Idea sprawiedliwości społecznej (nie dla wszystkich oczywista) jest podstawą publicznego systemu ochrony zdrowia. Obarczanie jednak lekarzy koniecznością podejmowania decyzji dotyczących racjonowania dostępu do świadczeń medycznych nie służy ostatecznie ani ich większej satysfakcji z pracy, ani dobru pacjentów. Dlatego w tej kwestii potrzebny jest wspólny namysł lekarzy, ekonomistów, etyków oraz polityków.

EN

The essential objective of the paper is to demonstrate the complexity of issues related to justice in the medical profession. The author claims that the virtue of justice as the foundation of a good doctor's moral attitude and the concept of justice in allocating medical goods are of primary importance. The most important thesis presented in the paper is that even if the so-called social justice needs to be complied with in the public healthcare system, it has nothing to do with the virtue of justice applicable to the medical profession. The idea of social justice (not equally clear to everyone) is the foundation of the public healthcare system. However, burdening doctors with the necessity to make decisions about rationing access to medical services increases neither their job satisfaction, nor the well-being of patients. Thus, joint efforts of doctors, economists, ethicists and politicians are required in this area.

Keywords

PL

sprawiedliwość; sprawiedliwość społeczna; cnota; lekarz; publiczna ochrona zdrowia; medycyna; etyka; J.F. Drane; E.D. Pellegrino; N. Daniels; M. Kolwitz; K. Szewczyk

EN

justice; social justice; virtue; doctor; public healthcare system medicine; ethics; J.F. Drane; E.D. Pellegrino; N. Daniels; M. Kolwitz; K. Szewczyk

• Publisher: Instytut Filozofii - Uniwersytet Jagielloński
• Journal: Diametros
• Year: 2015
• Issue: Diametros 44
• Pages: 78-88

Dates

published

2015-06

Contributors

author

Olejniczak Marek

• Department of Ethics, Medical University of Gdańsk

References

• G. Almgren, Health Care Politics, Policy, and Services. A Cocial Justice Analysis, Springer Publishing Company, New York 2007.
• Arystoteles, Etyka nikomachejska, tłum. D. Gromska, [w:] Dzieła wszystkie, tom 5: Etyka nikomachejska. Etyka wielka. Etyka eudemejska. O cnotach i wadach, przekłady, wstępy i komentarze D. Gromska, L. Regner, W. Wróblewski, Warszawa 2000.
• Św. Augustyn, O wolnej woli, tłum. A. Trombala, [w:] Św. Augustyn, Dialogi filozoficzne, W. Seńko (oprac.), Znak, Kraków 1999.
• D.E. Beauchamp, Public Health as Social Justice, [w:] M. Donohou (red.), John Wiley & Sons 2013, s. 11–19.
• T. Brzeziński, Etyka lekarska, PZWL, Warszawa 2011.
• N. Daniels, Justice, Health, and Health Care, [w:] Medicine and Social Justice: Essays on the Distribution of Health Care, R. Rhodes, M.P. Battin, A. Silvers (red.), Oxford University Press 2002, s. 6–23.
• J.F. Drane, Becoming a Good Doctor. The Place of Virtue and Character in Medical Ethics, A Sheed & Ward Book, Rowman & Littlefield Publischers Inc., 1995.
• W. Galewicz, Medyczne i ekonomiczne kryteria gwarantowanej opieki zdrowotnej, [w:] Etyka w medycynie – wczoraj i dziś. Wybrane zagadnienia, K. Basińska, J. Halasz (red.), Impuls, Kraków 2013, s. 311–319.
• J. Hartman, Bioetyka dla lekarzy, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2009.
• T.S. Huddle, The limits of social justice as an aspect of medical professionalism, „Journal of Medicine and Philosophy” (38) 2013, s. 369–387.
• Kodeks Etyki Lekarskiej, 2003, dostępne na: http://www.nil.org.pl/__data/assets/pdf_file/0003/4764/Kodeks-Etyki-Lekarskiej.pdf [26.09.2014].
• M. Kolwitz, Solidaryzm społeczny jako etyczna wartość w ochronie zdrowia, [w:] Etyka w medycynie – wczoraj i dziś. Wybrane zagadnienia, K. Basińska, J. Halasz (red.), Impuls, Kraków 2013, s. 331–346.
• M. Olejniczak, Znaczenie etyki cnót we współczesnej etyce medycznej, [w:] Etyka w medycynie – wczoraj i dziś. Wybrane zagadnienia, K. Basińska, J. Halasz (red.), Impuls, Kraków 2013, s. 159–169.
• E.D. Pellegrino, Professionalism, Profession and the Virtues of the Good Physicians, „The Mount Sinai Journal of Medicine” 69 (6) 2002, s. 378–384.
• E.D. Pellegrino, D.C. Thomasma, The Virtues in Medical Practice, Oxford University Press, New York – Oxford 1993.
• J. Rawls, Teoria sprawiedliwości, tłum. M. Panufnik, J. Pasek, A. Romaniuk, PWN, Warszawa 1994.
• K. Szewczyk, Bioetyka, tom 1: Medycyna na granicach życia, PWN, Warszawa 2009.
• K. Szewczyk, Bioetyka, tom 2: Pacjent w systemie opieki zdrowotnej, PWN, Warszawa 2009.
• T. Tołłoczko, Leczenie chorych i liczenie pieniędzy. Równość szans czy większa skuteczność?, [w:] Etyka w medycynie – wczoraj i dziś. Wybrane zagadnienia, K. Basińska, J. Halasz (red.), Impuls, Kraków 2013, s. 321–329.
• M. Waligóra, Etyka mikroalokacji świadczeń zdrowotnych, [w:] Bioetyka, J. Różyńska, W. Chańska (red.), Wolters Kluwer, Warszawa 2013, s. 469–479.

Notes

Special Topic - New medical technologies and basic healthcare

Identifiers

DOI

dx.doi.org/10.13153/diam.44.2015.764