Zarys współczesnej koncepcji resocjalizacji – metodyka i ogólne zasady

• Authors: Anna Brzezińska-Rybicka

Title variants

Outline of the Contemporary Concept of Resocialization – Methodology and General Principles

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Nie istnieją uniwersalne i bezwzględnie skuteczne metody resocjalizacji zarówno w odniesieniu do dorosłych sprawców przestępstw, przebywających w zakładach karnych, jak i młodych osób sprawiających problemy wychowawcze. Postępowanie resocjalizacyjne powinno mocno akcentować konieczność działań kreacyjnych, związanych z rozwojowym potencjałem jednostki. Metodyka resocjalizacji stanowi zbiór zasad i reguł procesu wychowawczo-korekcyjnego, związany z dorosłymi sprawcami przestępstw, a także dziećmi i młodzieżą niedostosowaną społecznie lub zagrożoną takim niedostosowaniem, w kontekście uwarunkowań osobowościowych i środowiskowych. Metodyka pracy resocjalizacyjnej mocno powiązana jest z wieloma dyscyplinami nauki, takimi jak psychologia, socjologia, medycyna i prawo. Integralną częścią metodycznego podejścia do resocjalizacji jest przestrzeganie fundamentalnych zasad wychowania resocjalizującego.

EN

There are no universal and absolutely effective methods of resocialization, both in relation to adult perpetrators of crimes, staying in prisons, as well as young people who cause educational problems. Social rehabilitation should strongly emphasize the need for creative activities related to the developmental potential of the individual. Methodology of resocialization is a set of principles and rules of the educational-corrective process, associated with adult perpetrators of crimes, as well as children and young people who are socially maladjusted or endangered by such maladjustment, in the context of personality and environmental conditions. Methodology of resocialization work is strongly associated with many fields of science, such as: psychology, sociology, medicine and law. An integral part of the methodological approach to resocialization is the observance of the fundamental principles of resocialization education.

Keywords

PL

resocjalizacja; wychowanie; socjalizacja; niedostosowanie społeczne; metodyka

EN

rehabilitation; education; socialization; social maladjustment; methodology

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Pedagogiczne
• Year: 2019
• Volume: 11(47)
• Issue: Numer specjalny
• Pages: 109-130

Contributors

author

Anna Brzezińska-Rybicka

References

• Aronson, E. (2009). Człowiek – istota społeczna. Tł. J. Radzicki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Bałandynowicz, A. (1996). Probacja. Wychowanie do wolności. Warszawa: Zakład Poligraficzny „Primum”.
• Bałandynowicz, A. (2015). Probacja sprawiedliwość karząca. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer.
• Bańko, M. (red.) (2014). Wielki słownik wyrazów obcych PWN (copyright 2003). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Clarke, D. (2005). Zachowania prospołeczne i antyspołeczne. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Curwen, B., Palmer, S., Ruddell, P. (2006). Poznawczo-behawioralna terapia krótkoterminowa. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Czapów, Cz. (1978). Wychowanie resocjalizujące. Elementy metodyki i diagnostyki. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Czapów, Cz., Jedlewski, S. (1971). Pedagogika resocjalizacyjna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Duraj-Nowakowa, K. (2002). Nauczyciel, kultura – osoba – zawód. Kielce: Akademia Świętokrzyska im. J. Kochanowskiego.
• Goffman, E. (2005). Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości. Tł. A. Dzierżyńska, J. Tokarska-Bakir. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Hołda, Z., Postulski, K. (2005). Kodeks karny wykonawczy. Komentarz. Gdańsk: Wydawnictwo Arche.
• Jaworska, A. (2008). Metody oddziaływań w polskim modelu penitencjarnym. W: A. Jaworska (red.), Kryminologia i kara kryminalna. Wybrane zagadnienia. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Jaworska, A. (2009). Terapia alternatywna w resocjalizacji penitencjarnej. Słupsk: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej.
• Jaworska A. (2010). Prewencja recydywy przestępczej – innowacje w resocjalizacji penitencjarnej. Probacja, 1, 21-35.
• Jaworska, A. (2012a). Metody resocjalizacji. W: A. Jaworska (red.), Leksykon resocjalizacji (s. 123-132). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Jaworska, A. (2012b). Rola religii w resocjalizacji penitencjarnej. W: A. Jaworska (red.), Leksykon resocjalizacji (s. 343-347). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Jaworska, A. (2012c). Rola sztuki w resocjalizacji penitencjarnej. W: A. Jaworska (red.), Leksykon resocjalizacji (s. 353-360). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Jaworska, A. (2012d). Kary i nagrody w resocjalizacji penitencjarnej. W: A. Jaworska (red.), Leksykon resocjalizacji (s. 83-87). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Jaworska, A. (2012e). Rola edukacji w resocjalizacji instytucjonalnej. W: A. Jaworska (red.), Leksykon resocjalizacji (s. 323-326). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Jaworska, A. (2012f). Rola kultury fizycznej w resocjalizacji. W: A. Jaworska (red.), Leksykon resocjalizacji (s. 327-335). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Kalinowski, M. (2008). Resocjalizacja w ujęciu pedagogicznym. Struktura procesu resocjalizacji. W: B. Urban, J.M. Stanik (red.), Resocjalizacja. Teoria i praktyka pedagogiczna (t. 1, s. 234-236). Warszawa: Pedagogium, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Kapuściński, A. (2003). Konferencja kapelanów. Forum Penitencjarne, 4.
• Karłyk-Ćwik, A. (2009). Kompetencje zawodowe pedagogów w pracy z nieletnimi agresorami. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”.
• Konopczyński, M. (2008). Współczesne nurty w resocjalizacji. Cztery koncepcje resocjalizacji. W: B. Urban, J.M. Stanik (red.), Resocjalizacja. Teoria i praktyka pedagogiczna (t. 1, s. 205-208). Warszawa: Pedagogium, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Konopczyński, M. (2010). Metody twórczej resocjalizacji. Teoria i praktyka wychowawcza. (copyright 2006). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Konopczyński, M. (2015). Pedagogika resocjalizacyjna. W stronę działań kreujących. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Kowalczyk-Jamnicka, M. Szykut, M. (red.) (2016). Demoralizacja, resocjalizacja i readaptacja. Aktualne problemy, wyzwania i możliwości. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne
• „Akapit”.
• Kwieciński, Z., Śliwerski, B. (red.) (2003). Pedagogika, podręcznik akademicki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Machel, H. (1994). Wprowadzenie do pedagogiki penitencjarnej. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• Machel, H. (2003). Więzienie jako instytucja karna i resocjalizacyjna. Gdańsk: Wydawnictwo Arche.
• Milewska, E. (1986). Diagnoza psychologiczna w procesie karnym. W: K. Ostrowska, E. Milewska (red.), Diagnozowanie psychologiczne w kryminologii. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Teologii Katolickiej.
• Millon, T., Davis, R. (red.) (2005). Zaburzenia osobowości we współczesnym świecie. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
• Mudrecka, I. (2004). Z zagadnień pedagogiki resocjalizacyjnej. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Niewiadomska, I. (2016). Polski model resocjalizacji penitencjarnej. Teka Komisji Prawniczej (OL PAN, Lublin), 100-122.
• Olubiński, A. (1990). Rola społeczna a procesy socjalizacji i wychowania. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 52 (2), 267-284.
• Opora, R. (2009). Ewolucja niedostosowania społecznego jako rezultat zmian w zakresie odporności psychicznej i zniekształceń poznawczych. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• Opora, R. (2010). Resocjalizacja. Wychowanie i psychokorekcja nieletnich niedostosowanych społecznie. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Pawela, S. (2003). Prawo karne wykonawcze. Zarys Wykładu. Kraków: Kantor Wydawniczy „Zakamycze”.
• Pierzchała, K. (2013). Kapelan więzienny w procesie resocjalizacji penitencjarnej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Pierzchała, K. (2016). Destygmatyzacja przestępców w świetle Magisterium Kościoła oraz poglądów na resocjalizację. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Pierzchała, K. (2017). Wina – prawo – kara. Prawne i psychopedagogiczne aspekty resocjalizacji penitencjarnej [Fault – Law − Penalty. Legal and Psycho and Pedagogical Aspects of Penitentiary Rehabilitation]. Probacja, 2, 91-117.
• Pospiszyl, K. (1998). Resocjalizacja. Teoretyczne podstawy oraz przykłady programów oddziaływań. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
• Pospiszyl, K. (2008). Współczesne prądy w naukach społecznych a teoria i praktyka resocjalizacyjna. Psychologiczne podstawy resocjalizacji. W: B. Urban, J.M. Stanik (red.), Resocjalizacja. Teoria i praktyka pedagogiczna (t. 1, s. 77-94). Warszawa: Pedagogium, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Pytka, L. (2005). Pedagogika resocjalizacyjna. Wybrane zagadnienia teoretyczne, diagnostyczne i metodyczne. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej.
• Pytka, L., Zacharuk, T. (1995). Zaburzenia przystosowania społecznego dzieci i młodzieży. Aspekty diagnostyczne i terapeutyczne. Siedlce: WSPR.
• Richmond, M. (1917). Social Diagnosis. New York: Russell Sage Foundation.
• Senat RP (2015). Resocjalizacja – zarys problematyki. Warszawa: Biuro Analiz i Dokumentacji.
• Sikorski, J. (1994). Duszpasterstwo więzienne. Spojrzenie wstecz – rzeczywistość – perspektywy. W: M. Chmielewski (red.), Kościół w Polsce wobec potrzebujących. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
• Sikorski, W. (2009). Werbalne i niewerbalne oddziaływania w psychoterapii. Warszawa: Wydawnictwo Difin.
• Strzelecka, A. (1987). Korygowanie zaburzeń rozwoju społecznego w klasie szkolnej. Katowice: Dział Wydawnictw i Poligrafii IKN-ODN.
• Szczepaniak, P. (2005). Kara pozbawienia wolności a wychowanie. Przegląd Więziennictwa Polskiego, 49.
• Świtka, J., Kuć, M. (red.) (2007). Duszpasterstwo więzienne w pracy penitencjarnej. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
• Urban, B. (red.) (2001). Dewiacje wśród młodzieży. Uwarunkowania i profilaktyka. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Urban, B. (2005). Zachowania dewiacyjne młodzieży w interakcjach rówieśniczych. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Winiarski, M. (2008). Wykluczenie społeczne dzieci i młodzieży – prorodzinne formy przeciwdziałania. Pedagogika Społeczna, 28(2), 23-24.
• Wysocka, E. (2018) (copyright 2008). Diagnoza w resocjalizacji. Obszary problemowe i modele rozwiązań w ujęciu psychopedagogicznym. Warszawa: Wydawnictwo
• Naukowe PWN.

Identifiers

DOI

10.18290/rped.2019.11s-7