Szkołownia jako kulturowa konceptualizacja Letnich Szkół Młodych Pedagogów

• Authors: Dembiński Mariusz

Title variants

EN

Szkołownia as a cultural conceptualization of Summer Schools of Young Pedagogues

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Istotą tej wypowiedzi jest próba wykazania, iż Letnie Szkoły Młodych Pedagogów w swojej autorskiej formie, realizowanej przez Marię Dudzikową, były ukształcającym (Bildung) fenomenem pedagogicznym, a przy tym polifonicznym zjawiskiem kulturowym. Jako fenomen pedagogiczny, odegrały unifikującą i holistyczną rolę w kształtowaniu myśli pedagogicznej rozwijanej w Polsce od 1993 roku. Natomiast jako zjawisko kulturowe, stały się wykonawczymi (performatywnymi) spektaklami rzeczywistości pedagogicznej, które sprowadzam do pojęcia Szkołowni – polifonicznej formy performatywnych gatunków kulturowych wykonań, stanowiących konceptualne podłożę dla liminalnych przemian świadomości jednostek, jak i samej pedagogiki.

EN

The essence of this statement is the attempt to demonstrate, that Summer Schools of Young Pedagogues in his own (original) form, implemented by Maria Dudzikowa, were ukształcającym (Bildung) phenomenon pedagogical, and at the same, a polyphonic cultural occurrence. As a pedagogical phenomenon, played a unifying and holistic role in shaping the pedagogical thought developed in Poland since 1993. As a cultural occurrence, they became executive (performative) spectacles of pedagogical reality, which I bring to the notion of Szkołownia - polyphonic form of performative genres of cultural executive, constituting a conceptual foundation for liminal changes of consciousness of individuals, as well as pedagogy itself.

Keywords

PL

Letnie Szkoły Młodych Pedagogów; Szkołownia; pedagogika; edukacja; gatunki performatywne; rytuał przejścia; liminalność; communitas; spektakl; gra; karnawał; klaun

EN

Summer Schools of Young Pedagogues; Szkołownia; pedagogical; education; performative genres; the rite of passage; liminal; communitas; spectacle; game; carnival; clown

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
• Journal: Studia z Teorii Wychowania
• Year: 2019
• Issue: 1 (26)
• Pages: 41-66

Contributors

author

Dembiński Mariusz

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• Agier M., Karnawał i tożsamość: uwagi teoretyczne i metodologiczne, tłum. K. Przyłuska-Urbanowicz, w: (red.) W. Dudzik, Karnawał. Studia historyczno-antropologiczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2011.
• Augé M., Pour une anthropologie des mondes contemporains, Paris 1994.
• Babcock B. A., „Poukładaj mnie w nieporządek”: fragmenty i refleksje na temat rytualnego błazeństwa, w: (red.) J. J. McAloon Rytuał, dramat, święto, spektakl. Wstęp do teorii widowiska kulturowego, tłum. K. Przyłuska-Urbanowicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2009.
• Baert P., da Silva C., Teorie społeczne w XX wieku i dzisiaj, tłum. S. Burudziej, NOMOS, Kraków 2013.
• Barhes R., Stopień zero pisania; oraz Nowe eseje, tłum. K. Kot, Aletheia, Warszawa 2009.
• Barth F. (red), Groups and Boundaries: The Social Organization of Culture Difference, Boston 1969.
• Bausinger H., Konteksty uczestnictwa w karnawale, tłum. W. Dudzik, w: (red.) W. Dudzik Karnawał. Studia historyczno-antropologiczne, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2011.
• Boholm Á., Weneckie widowiska karnawałowe w maskach, w: (red.) W. Dudzik Karnawał. Studia historyczno-antropologiczne, Wydawnictwo UniwersytetuWarszawskiego, Warszawa 2011.
• Buchowski M., Magia. Jej funkcje i struktura, Wydawnictwo UAM, Poznań 1986.
• Buchowski M., Burszta J. W., O założeniach interpretacji antropologicznej, Warszawa 1991.
• Caillois R., Ludzie a gry i zabawy, w: tenże, Żywioł i ład, tłum. A. Tatarkiewicz, PIW, Warszawa 1993.
• DaMatta R., Karnawał wszystkich sfer, w: J. J. MacAloon, (red.) Rytuał, dramat, święto, spektakl. Wstęp do teorii widowiska kulturowego, tłum. K. Przyłuska-Urbanowicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2009.
• Dembiński M., Rytualne oblicze lekcji. Studium teoretyczno-empiryczne, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2005.
• Derrida J., Struktura, znak i gra w dyskursie nauk humanistycznych, tłum. W. Kalaga, w: (red.) H. Markiewicz Współczesne teorie badań literackich za granicą, t. 2, Kraków 1992.
• Dudzikowa M., O potrzebie i możliwościach uszlachetniania humoru uczniowskiego, „Nowa Szkoła” 2002nr 6.
• Eliade M., Szamanizm i archaiczne techniki ekstazy, Warszawa [vvl; Tenże, Historia wierzeń i idei religijnych, t. III., Warszawa 1995.
• Elliott A., Współczesne teorie społeczne, tłum. P. Tomanek, PWN, Warszawa 2011.
• Engelking A., Rytuały słowne w kulturze ludowej. Próba klasy5 kacji, w: (red.) J. Bartmiński, R. Grzegorczyk, Język a kultura, cz. 6, Wydawnictwo: Wiedza o kulturze, Wrocław 1991.
• Frye N., Archetypy literatury, tłum. A. Bejska, w: (red.) H. Markiewicz Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, t. II, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1976.
• Geertz C., Religia jako system kulturowy, tłum. D. Lachowska, w: (red.) E. Mokrzycki, Racjonalność i styl myślenia, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 1992.
• Giroux H. A., Theory and Resistance in Education: Towards a Pedagogy for the Opposition Revised and Expanded Edition, Bergin & Garvey Paperback, London 2001.
• Grzybowski P. P., Śmiech w edukacji. Od szkolnej wspólnoty śmiechu po edukację międzykulturową, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2015.
• Hessen S., O sprzecznościach i jedności wychowania. Zagadnienia pedagogiki personalistycznej, Wydawnictwo: Książnica-Atlas, Lwów-Warszawa 1939.
• Hurley M. M., Dennetto D.C., Adams, Jr. R.B., Filozo5 a dowcipu. Humor jako siła napędowa umysłu, tłum. R. Śmietana, Wydawca: Copernicus, Center Press, Kraków 2016.
• Kapferer B., Proces rytualny i problem re: eksywności w egzorcyzmach syngaleskich, w: (red.) J. J. MacAloon, Rytuał, dramat, święto, spektakl. Wstęp do teorii widowiska kulturowego, tłum. K. Przyłuska-Urbanowicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2009.
• MacAloon J. J., Igrzyska olimpijskie a teoria widowisk w społeczeństwach współczesnych, w: (red.) tenże, Rytuał, dramat, święto, spektakl. Wstęp do teorii widowiska kulturowego, tłum. K. Przyłuska-Urbanowicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2009.
• Marciszewski W., Logika współczesna w zastosowaniu do nauk społecznych, Fundacja na rzecz Informatyki, Logiki i Matematyki, Warszawa 2000.
• McKenzie J., Performuj albo … Od dyscypliny do performensu, tłum T. Kubikowski, Universitas, Kraków 2011.
• McLaren P., Schooling as a Ritual Performance. Toward Political Economy of Educational Symbols and Gestures, Third Ed., Rowman & Littlefield Publishers, Inc., Lanham, Boulder, New York-Oxford, 1999.
• Mieletyński E., Poetyka mitu, Warszawa 1981.
• Pacanowsky M. E., O’Donneilo-Trujilo N., Komunikacja organizacyjna jako forma, w: (red.) A. Kapciak, L. Korporowicz, A. Tyszka, Komunikacja międzykulturowa. Zdarzenia i spotkania, Warszawa 1996.
• Słownik Języka Polskiego PWN, Warszawa 2016.
• Turner V., Revelation and Divination in Ndembu Ritual, Ithaca-New York 1975.
• Turner V., Teatr w codzienności, codzienność w teatrze, w: (red.) M. Klecel Teatr w kulturze, cz. 3, Warszawa 1993.
• Turner V., Gry społeczne, pola i metafory. Symboliczne działanie w społeczeństwie, tłum. W. Usakiewicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2005.
• Turner V., Liminalność i gatunki społeczne, w: (red.) J. J. MacAloon, Rytuał, dramat, święto, spektakl. Wstęp do teorii widowiska kulturowego, tłum. K. Przyłuska-Urbanowicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2009.
• Turner V., Proces rytualny. Struktura i antystruktura, tłum. E. Dżurak, PIW, Warszawa 2010.
• Turner V., Karnawał, rytuał i zabawa w Rio de Janeiro, w: (red.) W. Dudzik Karnawał. Studia historyczno-antropologiczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2011.
• van Gennep A., Obrzędy przejścia, tłum. B. Biały, PIW, Warszawa 2006.