Prawa językowe i dyskryminacja językowa w prawie Unii Europejskiej

• Authors: Węgliński Cezary Henryk

Title variants

Language human rights and linguistic discrimination in European Union law

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Temat artykułu stanowi analiza podstawowych założeń polityki językowej Unii Europejskiej, unijnego prawodawstwa oraz orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE pod kątem fenomenu praw językowych oraz dyskryminacji językowej. Problem ten jest wciąż w niewielkim stopniu rozpoznany w nauce. Tekst skupia się w szczególności na prawach językowych przysługujących jednostkom w ich stosunkach z instytucjami unijnymi na przykładzie postępowań rekrutacyjnych i konkursowych. We wstępie ujęto prawa językowe w perspektywie socjolingwistycznej. Pod uwagę wzięto w szczególności myśl związaną z ruchem Language Human Rights, a także teoretyczne podstawy polityki językowej oraz jej znaczenie w kontekście praw podstawowych. Mimo specyfiki dyskursu i analiz prawniczych przywołanych w pracy obecne w nich ustalenia wydają się istotne z punktu widzenia socjolingwistyki, ze względu na fakt, że to m.in. w ramach tej zinstytucjonalizowanej komunikacji ma miejsce debata o problemach kontaktu języków, funkcjonowania wielojęzyczności, dyrektyw komunikacji językowej wpływających na jej codzienne realizacje w przestrzeni UE .

EN

The topic of basic principles of the linguistic policy of the European Union, European law and the ECJ ’s jurisprudence on language rights of EU citizens and prevention of linguistic discrimination remain still unexploited in scientific literature. The paper focuses on language rights of individuals in their relations with EU institutions in the case-study of recruitment processes. In the introduction the general, sociolinguistic context, related to the Language Human Rights movement and linguistic policy was taken into consideration with regard to fundamental rights issues. Despite the specific, legal character of discourse and reasoning applied in the paper, the conclusions presented on their grounds seem to be important for sociolinguistics since it is within i.a. this institutionalised communication that takes place a debate on the problems of languages in contact, functioning of multilingualism, and some directives concerning linguistic communication that influence its everyday realisations in UE .

Keywords

PL

językowe prawa człowieka dyskryminacja językowa; polityka językowa Unii Europejskiej; prawo i język

EN

language human rights; linguistic discrimination; linguistic policy of the European Union; language and law

• Publisher: Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk
• Journal: Socjolingwistyka
• Year: 2019
• Issue: 33
• Pages: 7-25

Dates

published

2019

Contributors

author

Węgliński Cezary Henryk

• Uniwersytet Warszawski

References

• Agencja Praw Podstawowych UE (APP) 2011: Podręcznik europejskiego prawa o niedyskryminacji, Luksemburg.
• Bednárová-Gibová K. 2016: Towards an Understanding of EU Translation, Preszów: University of Prešov, 21.
• Blanchet Ph. 2016: Discriminations; combattre la glottophobie, Paris: Editions Textuel, 192.
• Calvet L.-J. 2002: Le marché aux langues, Paris: Plon.
• Ciostek A. 2015: Wielojęzyczność w Unii Europejskiej, Języki Obce w Szkole 2, 109–114.
• Coulmas F. 1991: European Integration and the idea of national language, [in:] Coulmas F. (ed.), A language policy for the European Community, Berlin–New York: Walter de Gruyter, 4.
• Hanf D., Muir E. 2010: Droit de l’Union europénne et multilinguisme. Le cas de l’établissement du marché
• intérieur, [w:] Langues et construction européenne, Bruksela: Cahiers du Collège d’Europe, 10, 27–42.
• Hilpold P. 2008: Union citizenship and language rights, [in:] Arzoz X. (ed.), Respecting Linguistic Diversity
• in the European Unions, Amsterdam–Philadelphia: John Benjamins Publishing Company, 109–115.
• Kellner D. 2014: Habermas, the Public Sphere, and Democracy: A Critical Intervention, [in:] Boros D.,
• Glass J. (eds.), Re-Imagining Public Space, New York: Palgrave Macmillan US, 19–43.
• Lacey J. 2017: Centripetal Democracy. Democratic Legitimacy and Political Identity in Belgium, Switzerland and the European Union, Oxford: Oxford University Press, 165–174.
• Łuczak J. 2010: Polityka językowa Unii Europejskiej, Warszawa: Aspra, 35–105.
• Mancini S., Witte B. de 2008: Language Rights as Cultural Rigths — a European perspective, [in:] Francioni F., Scheinin M. (eds.), Cultural human rights, Leiden: Martinus Nijhoff Publishers, 247–248.
• May S. 2010: Uncommon languages. The challenges and possibilities of minority language rights, [in:] Josepch J.E. (ed.), Language and politics, t. 1, 37–43.
• O’Regan F. 2010: The linguistic Regime and Practise of the Institutions of the European Union, [in:] Langues et construction européenne, Bruksela: Cahiers du Collège d’Europe, 10, 115–136.
• Phillipson R., Rannut M., Skutnabb-Kangas T. 1994: Linguistic human rights: overcoming linguistic discrimination, New York: Mouton de Gruyter, 1–24.
• Skutnabb-Kangas T. 2012: Linguistic Rights as Human Rights, [in:] Tiersma P., Solan M. (eds.), The Oxford Handbook of Language and Law, New York: Oxford University Press, 240–241.
• Stoel M. van der 1999: Report on the Linguistic Rights of Persons Belonging to National Minorities in the OSC Area, Haga, 8–9.
• Thiesse A.-M. 2010: Le monolinguisme. Fondement moderne de l’espace public national et entrave à l’espace public européen?, [in:] Hanf D., Malacek K., Muir E. (eds.), Langues et construction européenne,
• Bruxelles: Cahiers du Collège d’Europe, 237–242.
• Trudgill P. 1995: Sociolinguistics: An Introduction to Language and Society, 3rd edition, Harmondsworth: Penguin Books.
• Varennes F. de 2001: Language Rights as an Integral Part of Human Rights, International Journal on Multicultural Societies 3, 16.
• Zawidzka-Łojek A. 2013: Zasady prawa materialnego Unii Europejskiej, [w:] Prawo materialne Unii Europejskiej, Warszawa: Instytut Wydawniczy EuroPrawo, 2–4.

Identifiers

DOI

10.17651/SOCJOLING.33.1