Smartfon – tryumf Eisensteina

• Authors: Giżycki Marcin

Title variants

EN

Smartphone – The Triumph of Eisenstein

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Smartfony stały się tak powszechne, że niemal wszystko jest nimi rejestrowane. Nawet tak nieoczekiwane wydarzenie, jak eksplozja w Bejrucie, która obróciła w gruzy prawie połowę miasta, została uchwycona przez kilkoro posiadaczy telefonów komórkowych. Większość z tych rejestracji ma jedną cechę wspólną: są zapisane w pionie. Było to już wielokrotnie ośmieszane przez filmowców i satyryków, ale popularność wertykalnych filmów się nie zmniejszyła. Znajdują one nawet coraz więcej obrońców, także w kręgach akademickich. W niniejszym artykule autor podsumowuje te głosy i przypomina, że poziomy kadr nie zawsze był regułą w czasach przed Edisonem oraz w świecie wideo-artu i kina rozszerzonego, a także że jednym z prekursorów pionowego ekranu był Siergiej Eisenstein.

EN

Smartphones have become so popular that almost every event gets recorded. Even such an unexpected occurrence as the explosion in Beirut, which turned nearly half of the city into rubble, was caught on several smartphones. Most of these videos have one characteristic in common – they are vertical. This fact has been ridiculed by filmmakers and satirists many times. Despite this, the popularity of vertical films does not seem to diminish. They even find more and more defenders, also within academic circles. In this article the author sums up these voices and reminds that the landscape orientation of the moving image was not always the rule before Edison nor in the realm of video art and expanded cinema, and that one of the precursors of the vertical screen was Sergei Eisenstein.

Keywords

PL

Siergiej Eisenstein; Zoe Beloff; smartfon; pionowy kadr; wideo-art; kino rozszerzone

EN

Sergei Eisenstein; Zoe Beloff; vertical video; video art; expanded cinema

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2020
• Issue: 112 Polski dokument, polska animacja
• Pages: 232-240

Contributors

author

Giżycki Marcin

• Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych

References

• Beloff, Z. (2019, 4 czerwca). Reimagining Glass House. Journal of Videographic Film & Moving Image Studies. http://mediacommons.org/intransition/reimagining-glass-house
• Bergan, R. (1999). Sergei Eisenstein: A Life in Conflict. Woodstock – New York: The Overlook Press.
• Bordwell, D. (2009, sierpień). Paolo Gioli’s Vertical Cinema. David Bordwell’s Website on Cinema. http://davidbordwell.org/essays/gioli.php
• Caines, J. (2019). The Rise of Vertical Filmmaking. Little Black Book. https://www.lbbonline.com/news/the-rise-of-vertical-filmmaking
• Ceram, C. W. (1965). Archeology of the Cinema. New York: Harcourt, Brace & World, Inc.
• Eisenstein, S. (1982). Film Essays and a Lecture. Princeton: Princeton University Press.
• Giżycki, J. (1960). Film, kino, fotografia. W: Techniczne nowości świata (ss. 137-154). Warszawa: Iskry.
• Giżycki, M. (2001). Kino rozszerzone po trzydziestu latach. Kwartalnik Filmowy, (35-36), ss. 36-40.
• Jewsiewicki, W. (1953). Prehistoria kina. Warszawa: Filmowa Agencja Wydawnicza.
• Kleiman, N. (1979). Steklanyj dom S. M. Eisensteina. Iskusstwo Kino, (3), ss. 94-113.
• Leyda, J., Voynow, Z. (1987). Eisenstein at Work. London: Methuen Publishing Ltd.
• Menotti, G. (2019). Discourses Around Vertical Videos: An Archeology of “Wrong” Aspect Ratios. ARS (São Paulo), 17 (35). https://www.scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1678-53202019000100147
• Youngblood, G. (1970). Expanded Cinema. London: Studio Vista.