WYBRANE TRANSGENERACYJNE UWARUNKOWANIA ZACHOWAŃ ZDROWOTNYCH WE WCZESNEJ DOROSŁOŚCI

• Authors: Agnieszka Rosińska , Dariusz Rosiński

Title variants

EN

TRANSGENERATIONAL CONDITIONS OF YOUNG ADULTS HEALTH BEHAVIOUR – SELECTED ASPECTS

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule uwagę skoncentrowano na uwarunkowaniach zachowań prozdrowotnych młodych dorosłych. Autorzy poszukiwali odpowiedzi na pytanie, czy rodzinne wzory zachowań, a zwłaszcza rytuały związane z ważnymi rolami i wydarzeniami w rodzinie, mają związek z podejmowaniem zachowań prozdrowotnych i doświadczaniem ich konsekwencji w postaci odczuwanego dobrostanu. Autorzy, zajmując się prewencją zdrowotną i promocją zdrowia adresowaną do młodzieży, rodzin i społeczności lokalnych, dostrzegają dynamiczny rozwój badań nad zmianą zachowań zdrowotnych i zarazem ich ograniczony zakres.

EN

Health behaviour and welfare in early adulthood (age 18 to 35) is influenced by various subjective and environmental conditions. The aim of the article is to describe and analyse the data from a research project “Subjective, transgenerational and environmental conditions of health behavior among young adults” run by a team from the Institute of Psychology at the Adam Mickiewicz University of Poznan in 2011–2013. Attention was paid to broaden the perspective of already existing analyzes and theoretical models with extra-subjective transgenarational factors – family rituals, so far treated usually as a transgenerational risk factors of psychopathology. The studies shoved, that some aspects of family rituals – taking a part in rituals, their meaning and importance to the family members and the frequency of ritual behavior were a significant predictors of young adult current pro-healthy behaviour and also of their pro-healthy plans for the future. In conclusion we suggested some general recommendations for educational policy concerned “ritualization” of school as a method of health promotion and risk prevention.

Keywords

PL

młodzi dorośli; dobrostan; zdrowie; zachowania zdrowotne

EN

young adults; welfare; health; health behaviors

• Publisher: Institute of Labor and Social Studies, Warsaw
• Journal: Polityka Społeczna
• Year: 2013
• Volume: 40
• Issue: 2(T) WCZESNA DOROSŁOŚĆ PROBLEMY SPOŁECZNE, RYZYKO I ZASOBY ZDROWOTNE, ZATRUDNIENIE
• Pages: 32-38

Contributors

author

Agnieszka Rosińska

• Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu

author

Dariusz Rosiński

• Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu

References

• Armitage Ch.J., Conner M. (2000), Social cognition models and health behavior: a structured review, „Psychology and Health”, Vol. 15, s. 173–189.
• Brzezińska A. (1996), Podstawowe pojęcia i problemy rozwoju w okresie dorosłości, „Nowości Psychologiczne”, I, s. 77–86.
• Brzezińska A. (2002), Dorosłość szanse i zagrożenia dla rozwoju, w: A. Brzezińska, K. Appelt, J. Wojciechowska (red.), Szanse i zagrożenia rozwoju w okresie dorosłości, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań, s. 11–22.
• Eaker D.G., Walters L.H. (2002), Adolescent satisfaction in family rituals and psychosocial development: a developmental systems theory perspective, „Journal of Family Psychology”, Vol. 16(4), s. 406–414.
• Fiese B.H. (2002), Routines of daily living and rituals family life: a glimpse at stability change during the early child – rising years, „Zero To Three”, February/March, s. 10–13.
• Heszen-Klemens I. (1979), Poznawcze uwarunkowania zachowania się wobec własnej choroby, Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk.
• Heszen-Niejodek I. (2000), Problematyka zdrowia i choroby w badaniach psychologicznych, w: J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki. Jednostka w społeczeństwie i elementy psychologii stosowanej, tom 3, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk, s. 443–464.
• Hobfoll S. (2006), Stres, kultura i społeczność. Psychologia i filozofia stresu, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
• Juczyński Z. (1998), Poczucie własnej skuteczności jako wyznacznik zachowań zdrowotnych, „Promocja Zdrowia. Nauki Społeczne i Medycyna”, r. IV, nr 14, s. 54–63.
• Lowe G., Foxcroft D.R., Sibley D. (2000), Picie młodzieży a style życia w rodzinie, PARPA, Warszawa.
• Łuszczyńska A. (2004), Zmiana zachowań zdrowotnych, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
• Schwarzer R. (1997), Poczucie własnej skuteczności w podejmowaniu i kontynuacji zachowań zdrowotnych. Dotychczasowe podejścia teoretyczne i nowy model, w: I Heszen-Niejodek, H. Sęk. (red.), Psychologia zdrowia, PWN, Warszawa, s. 175–205.
• Sęk H. (2000), Zdrowie behawioralne, w: J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki. Jednostka w społeczeństwie i elementy psychologii stosowanej, tom 3, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk, s. 533–553.
• Świtała J. (2005), Rodzinne uwarunkowania transmisji międzypokoleniowej alkoholizmu u mężczyzn, maszynopis pracy doktorskiej, Instytut Psychologii UAM w Poznaniu.
• Wolin S.J., Bennett L.A. (1984), Family rituals, „Family Process”, Vol. 23, s. 401–420.
• Ziarko M. (2006), Zachowania zdrowotne młodych dorosłych – uwarunkowania psychologiczne, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.