Świat teatru w jednoaktówce przełomu XIX i XX wieku

• Authors: Anna Sobiecka
• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The aim of the article entitled The world of theatre in the one-act play at the turn of the 19th and 20th centuries was to focus on one of possible aspects concerning one-act plays at the turn of 19th and 20th centuries. On the Polish dramatic grounds, this vastly interesting time of the borderline between two literary periods was a time of emergence of one-act plays, being generally part of positivism, already inevitably passing (positivism understood also in terms of the history of Polish theatre and stage). The time also included emergence of works anticipating changes in drama which came to the fore in the 20th century. The dramatic practice, based on pièce bien faite classical poetics, was gradually becoming a thing of the past, and naturalistic as well as modernist tendencies were gaining more and more popularity. The one-act play was ceasing to be only a play for amateur or light stage, and started becoming a manifestation of the new style of modernist drama. A distinct signal of transformation of one-act plays was the presence of drama issues, especially understood as a distinct signal of metatheatricality and autothematism. By the use of the theatre meas of expression, the world began to speak about itself, thanks to which the stage transmission of one-act plays was becoming both a metatheatrical and autothematic expression.

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe AP
• Journal: Świat Tekstów. Rocznik Słupski
• Year: 2008
• Volume: 6
• Pages: 119-134
• Physical description: Oryginalny artykuł naukowy

Dates

published

2008-12-01

Contributors

author

Anna Sobiecka

• Akademia Pomorska w Słupsku

References

• B. Gorczyński, Parodie miłości. Trzy jednoaktowe lekkie komedie. Lwów 1908
• B. Gorczyński, Sytuacja z dramatu. Warszawa 1905
• A. Marszałek, XIX-wieczna jednoaktówka jako forma dramatyczno-teatralna. W: Teatr małych form – konwencje i zjawiska, red. J. Ciechowicz. Szczecin 2006
• Materiały do Słownika rodzajów literackich. Zagadnienia rodzajów literackich, t. XXI. Łódź 1978, z. 2
• Z. Mellerowa, Muza w kłopotach. W: idem, Komedie i dialogi, przedmowa Cecylia Wa-welska. Kraków 1911
• O dramacie, red. E. Udalska, t. 2, Od Hugo do Witkiewicza. Poetyki. Manifesty. Komen-tarze. Warszawa 1993, s. 371
• P. Pavis, Słownik terminów teatralnych. Przełożył, opracował i uzupełnieniami opatrzył S. Świontek. Wrocław 1998
• A. Potocki, Polska literatura współczesna, cz. 2, Kult jednostki 1890-1910. Warszawa 1912
• Z. Przybylski, Debiutantka, fraszka w 1 akcie. Warszawa 1908, seria Teatr Amatorski, nr 58
• S. Przybyszewski, O dramacie i scenie. W: Polska myśl teatralna i filmowa. Antologia, red. T. Sivert, R. Taborski. Warszawa 1970
• D. Ratajczakowa, Alojzego Żółkowskiego „możebny nieporządek zakulisowy”. W: Dramat i teatr postanisławowski, red. J. Błoński, J. Degler, J. Popiel, D. Ratajczak. Wrocław 1992
• D. Ratajczakowa, Komedia w epoce Młodej Polski. W: Stulecie Młodej Polski. Studia pod red. M. Podrazy-Kwiatkowskiej. Kraków 1995
• D. Ratajczakowa, Świat fredrowskich jednoaktówek. „Pamiętnik Literacki” 1994, z. 1
• D. Ratajczakowa, Szkoła jednoaktówki w teatrze polskim lat 1800-1830. W: Gatunki dramatyczne a typy teatru. „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Scientiae Artium et Litterarum” 1996, t. 6
• D. Ratajczakowa, Szkoła jednoaktówki w teatrze polskim lat 1800-1830. W: Gatunki dramatyczne a typy teatru. „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Scientiae Artium et Litterarum” 1996, t. 6
• H.I. Rogacki, O pożytkach z jednoaktówki w teatrze (wokół 23 premier miniatur scenicznych Adolfa Nowaczyńskiego). W: Gatunki dramatyczne a typy teatru. „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Scientiae Artium et Litterarum” 1996, t. 6
• M. Rusek, Jednoaktówka w Młodej Polsce. Maszynopis rozprawy doktorskiej napisanej pod kierunkiem prof. dr hab. M. Podrazy-Kwiatkowskiej, a obronionej na Uniwersy-tecie Jagiellońskim
• M. Rusek, Miniaturowe światy. Z dziejów jednoaktówki w Młodej Polsce. Kraków 2007
• A. Strindberg, Przedmowa do Panny Julii. W: Wybór dramatów. Wybór, przekład i przypisy
• Z. Łanowski, Wstęp L. Sokół. Wrocław 1977
• P. Szondi, Jednoaktówka. W: idem, Teoria nowoczesnego dramatu 1880-1950, tłum. E. Misiołek. Warszawa 1976
• Z. Szweykowski, Krytyka teatralna w dobie pozytywizmu wobec aktora i reżysera. „Pa-miętnik Teatralny” 1953, z. 1
• S. Świontek, Dialog. Dramat. Metateatr. Z problemów teorii tekstu dramatycznego. Warszawa 1999
• M. Wojdak, Gdy zabrakło happy endu, czyli o jednoaktówce przełomu XIX i XX wieku. W: Stulecie Młodej Polski. Studia pod red. M. Podrazy-Kwiatkowskiej. Kraków 1995

Identifiers

ISSN

1643-4668