Problem oceny Unii Brzeskiej na Białorusi

• Authors: Yury Drozd

Title variants

EN

The Problem of Assessment of the Union of Brest in Belarus

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W 2016 r. przypada 420 rocznica ogłoszenia Unii Brzeskiej. W jej wyniku powstał Kościół greckokatolicki, który odegrał znaczącą rolę w duchowych, kulturowych i politycznych dziejach Białorusi. W związku z rocznicą autor rozważa problem, w jaki sposób wydarzenie to jest oceniane przez białoruskich historyków, filozofów, kulturoznawców oraz działaczy kościelnych. Artykuł z jednej strony przedstawia punkt widzenia tych badaczy, którzy uważają, że Kościół greckokatolicki jest narodowym Kościołem Białorusinów, z drugiej zaś strony prezentowane są argumenty przeciwników Unii, którzy sądzą, że nie odpowiada ona Białorusinom i stanowi zagrożenie dla prawosławia. Oczywiste jest, że cywilizacyjny antagonizm między Wschodem a Zachodem wpływa znacząco na stanowiska badaczy. Problem Unii często komplikuje także relacje między Kościołem katolickim a Kościołem prawosławnym. Dlatego też stanowi on wyzwanie dla dialogu ekumenicznego.

EN

In the year 2016 we celebrate the 420th anniversary of the Union of Brest. As a result of its signing there arose Greek Catholic Church which plays an important role in spiritual, cultural and political history of Belarus. In connection with the anniversary, the author wonders how this event is viewed by Belarusian historians, philosophers, culturologists and Church figures. Within the framework of the article, on the one hand, the author provides some points of view of those scientists who consider that Greek Catholic Church is a national church of the Belarusian people. On the other hand, there are some arguments of obvious opponents of the Uniatism who in their turn think that this confession is uncongenial to the Belarusians and provides threat to the Orthodoxy. It becomes obvious that civilization antagonism of the East and West influences the position of scientists greatly. Also the problem of the Uniatism frequently complicates the contacts between the Catholic Church and the Orthodox Church. In a certain sense it is a challenge for ecumenical dialogue.

Keywords

PL

Białoruś; Unia Brzeska; dialog ekumeniczny; Kościół greckokatolicki; uniatyzm; prawosławie; katolicyzm

EN

Belarus; Union of Brest; Ecumenical dialogue; Greek Catholic Church; Uniatism; Orthodoxy; Catholicism

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Teologiczne
• Year: 2016
• Volume: 63
• Issue: 7: Teologia ekumeniczna
• Pages: 161-170

Contributors

author

Yury Drozd

• doktorant w Instytucie Ekumenicznym KUL

References

• Koch Kurt: Perspektywy dialogu ekumenicznego między Kościołem katolickim a Kościołami prawosławnymi, tłum. Marcin Składanowski, w: Ekumenizm dla ewangelizacji, red. Przemysław Kantyka, Sławomir Pawłowski, Lublin: Wydawnictwo KUL 2015, s. 65-88.
• Składanowski Marcin: The Cultural, National and Religious Identity of the Inhabitants of the Polish-Belarusian Borderland: Historical Experiences as a Factor in Shaping the Contemporary Podlasie Region, „Ecumeny and Law” 2 (2014), s. 75-88
• Składanowski Marcin: Współpraca duszpasterska parafii obrządku łacińskiego i wschodniego jako znak skuteczności Unii Brzeskiej. Przykład Bielska Podlaskiego, „Drohiczyński Przegląd Naukowy” 6 (2014), s. 425-437.
• Зноско Константин: Исторический очерк церковной унии: её происхождение и характер, Минск: Белорусский Экзархат 2007.
• Киприанович Г.[ригорий] Я.[ковлевич]: Исторический очерк православия, католичества и унии в Белоруссии и Литве с древнейшего до насоящего времени, Вильна: Типография И. Блюмовича 1895.
• Крот Андрэй: Багаслоўскія і этычныя падставы працэса далучэння да ліку святых (на прыкладзе мітрапаліта Літоўскага Іосіфа Сямашкі), http://news.arche.by/by/page/science/ sacialnyia-navuki/13420 (dostęp: 10.12.2015).
• Лыч Леанід: Уніяцкая царква Беларусі: этнакультурны аспект, Мінск: Кнігазбор 2010.
• Мартос Афанасий: Беларусь в исторической, государственной и церковной жизни, Минск: Белорусский Экзархат Русской Православной Церкви 1990.
• Митрополит Филарет встретился с секретарём Конгрегации Римской курии по делам Восточных Церквей, http://pravoslavie.by/news/mitropolit-filaret-vstretilsja-s-sekretarem-kongregacii- rimskoj-kurii-po-delam-vostochnyh-cerkvej, s. 1 (dostęp: 10.12.2015).
• Мосейчук Иоанна: Тень на плетень, или недетская юстиция от совестливого архиепископа, http://churchby.info/bel/862 (dostęp: 10.12.2015).
• Падокшын Сямён: Унія. Дзяржаўнасць. Культура (Філасофска-гістарычны аналіз), Мінск: Беларуская навука 2000.
• Православие на белорусских землях. Краткий исторический экскурс, http://church.by/ belorusskiy -ekzarhat/istorija-belorusskoj-pravoslavnoj-cerkvi (dostęp: 10.12.2015).
• Рекуц И.Ф.: Униатство и духовная культура Беларуси, Минск: Белорусский государственный университет 1996.
• Рождественское послание Митрополита Минского и Слуцкого Филарета, Патриаршего Экзарха всея Беларуси, http://sobor.by/rozhdestvenskoe_poslanie_mitropolita_ filareta_ 2012.htm (dostęp: 10.12.2015).
• Романчук Александр: Воссоединение униатов и исторические судьбы белорусского народа, http://217.23.115.9/academy/trudy/2/tr2_8.html (dostęp: 10.12.2015).
• Тафт Роберт Ф.: Анамнез – не амнезия. Проблема “униатства” и “исцеление памяти”, Омск: Голованов 2006.
• Теплова Валентина Анатольевна: Брестская церковная уния. Предыстория, причины и следствия, w: Уния в документах, red. Валентина Анатольевна Теплова, Минск: Лучи Софии 1997, s. 26-60.
• Чистович Иларион Алексеевич: Пятидесятилетие (1839 – 1889) воссоединения с Православною Церковью западнорусских униатов, Санкт-Петербург: в Синодальной типографии 1889.
• Чтения памяти Митрополита Иосифа (Семашко) состоялись в Жировичах, http://church.by/ news/chtenija-pamjati-mitropolita-iosifa-semashko-sostojalis-v-zhirovichah (dostęp: 10.12. 2015).

Identifiers

DOI

10.18290/rt.2016.63.7-14