Przestępczość w kontekście uwarunkowań psychologicznych sprawców

• Authors: Friedrich Wiola

Title variants

EN

Crime in the context of the psychological conditioning of the perpetrators

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zagadnienie przestępczości budzi kontrowersje od wielu lat, a dyskusje na temat etiologii przestępczości toczą się od dawna. Nie budzi wątpliwości fakt, że rozmiary przestępczości kobiet i mężczyzn są różne. Rozbieżność w rozmiarze przestępczości kobiet i mężczyzn to nie jedyne zauważalne odmienności. Różnice płciowe w popełnianiu przestępstw są zauważalne także w jej dynamice, nasileniu, rodzaju, motywacji, okolicznościach, a na gruncie niniejszych rozważań przede wszystkim w charakterystyce psychologicznej sprawców. Powszechnie znaną prawidłowością jest fakt znacznie mniejszego udziału kobiet w przestępczości ogólnej. Autorka próbuje określić czynniki psychologiczne różnicujące sprawców przestępstw (kobiet i mężczyzn) oraz znaleźć charakterystyki, które łączą obie grupy, przy uwzględnieniu, iż przestępczość jest zjawiskiem społecznym, a więc i sprawca powinien być rozpatrywany w kontekście społecznego podłoża.

EN

Crime has been a controversial issue for many years, and discussions about the etiology of crime have been taking place for a long time. There is no doubt that the proportion of crime committed by men and women is unequal. The discrepancy in the amount of crime of crime committed by men and women is not the only noticeable difference. Gender difference in the commission of crime is also noticeable in its dynamics, intensity, type, motivation, circumstances, and - in this research - primarily in the psychological characteristics of the participants. It is known that women commit much less crime than men. The author tries to determine the psychological factors which make female and male offenders dissimilar, but also the variables which make them similar, not forgetting that crime is a social phenomenon and, therefore, the offender shall be considered in the context of their social life.

Keywords

PL

przestępczość; osobowość; temperament; biografia życiowa; różnice i podobieństwa płciowe; sprawcy przestępstw

EN

crime; personality; temperament; life biography; gender differences and similarities; crime offenders

• Publisher: Fundacja Pro Scientia Publica
• Journal: Ogrody Nauk i Sztuk
• Year: 2015
• Issue: 5
• Pages: 84-93

Dates

published

2015

Contributors

author

Friedrich Wiola

• Uniwersytet Śląski w Katowicach Ul. Grażyńskiego 53, 40-126 Katowice

References

• Bibliografia:
• [1] Bee H., Psychologia rozwoju człowieka, Poznań 2004.
• [2] Biel K., Przestępczość dziewcząt. Rodzaje i uwarunkowania, Kraków 2009.
• [3] Cabalski M., Kobiety jako sprawczynie przestępstw i aktów przemocy, „Probacja” 2013, nr 3.
• [4] Dmochowska H. (red.), Kobieta w Polsce, Warszawa 2007.
• [5] Eysenck H. J., The structure of Human Personality, USA 1970.
• [6] Eysenck H. J., Eysenck M., Podpatrywanie umysłu, Gdańsk 2003.
• [7] Hołyst B., Kryminologia, Warszawa 2009.
• [8] Jessel D., Moir A., Zbrodnia rodzi się w mózgu. Zagadka biologicznych uwarunkowań przestępczości, Warszawa 1998.
• [9] Kodeks karny, Warszawa 2013.
• [10] Kuśpit M., Wpływ temperamentu na zaburzenia w zachowaniu dzieci i młodzieży, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin- Polonia”, 2002, vol XV.
• [11] Majchrzyk Z., Zabójczynie i zabójcy, Warszawa 2008.
• [12] Niewiadomska I., Osobowościowe uwarunkowania skuteczności kary pozbawienia wolności, Lublin 2007.
• [13] Plopa M., Kwestionariusz Stylów Przywiązaniowych [KSP]. Podręcznik, Warszawa 2008.
• [14] Pospiszyl K., Psychologiczna analiza wadliwych postaw społecznych młodzieży, Warszawa 1973.
• [15] Rode D, Psychologiczne uwarunkowania przemocy w rodzinie: charakterystyka sprawców, Katowice 2010.
• [16] Siuta J., Inwentarz osobowości NEO- PI-R Paula T. Costy i Roberta R. McCrae. Adaptacja polska, Warszawa 2006.
• [17] Stanik J. M., Psychologia sądowa, Warszawa 2013.
• [18] StatSoft, Elektroniczny Podręcznik Statystyki PL, Kraków 2006, http://www.statsoft.pl/textbook/softhome.html, 19.12.2014.
• [19] Steffensmeier D., Allan E., Gender and crime: Toward a Gendered Theory of Female Offending, „Annu. Rev. Sociol.”, 1996, No 22.
• [20] Strelau J., Rola temperamentu w rozwoju psychicznym, Warszawa 1990.
• [21] Strelau J., Temperament jako regulator zachowania z perspektywy półwiecza badań, Gdańsk 2006.
• [22] Strelau J., Zawadzki B., FCZ-KT - Formalna Charakterystyka Zachowania - Kwestionariusz Temperamentu- podręcznik, Warszawa 1997.
• [23] Strelau J., Szczepaniak P., Śliwińska M., Zawadzki Z., Polska adaptacja podręcznika do Inwentarza osobowości NEO – FFI Costy i McCrae, Warszawa 1998.
• [24] Widera-Wysoczańska A., Mechanizmy przemocy w rodzinie. Z pokolenia na pokolenie, Warszawa 2010.

Identifiers

ISSN

2299-2014

DOI

10.15503/onis2015.84.93