Dwa modele titoizmu. Lingwistyczne badania nad ideologią realnosocjalistycznej Jugosławii

• Authors: Mirocha Piotr

Title variants

EN

Two models of Titoism. Linguistic study of the real-socialist Yugoslavia’s ideology

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Dyskurs polityczny państw zachodnich Bałkanów w latach 1945–1980 można nazwać ideologią titoizmu i przynajmniej po części scharakteryzować dzięki badaniu tekstów przemówień czy artykułów marszałka Josipa Broza-Tity. Uwzględniająca kontekst społeczno-polityczny analiza ilościowa występujących w nich słów kluczowych i kolokacji pozwala natomiast na wykrycie dwóch zasadniczych odmian tej ideologii (wcześniejszego, modelu N, odwołującego się do pojęcia „ludu, narodu” i późniejszego modelu Z, korzystającego z koncepcji „państwa” i „kraju”), których transformacja przebiegała w latach 50. i 60. XX w. Niniejszy artykuł stanowi próbę opisu obu modeli, ich metaforyki i głównych tematów przez pryzmat najczęstszych słów kluczowych i kolokacji.

EN

Political discourse of the Western Balkan countries in the 1945–1980 period can be described as an ideology of Titoism and at least partially characterized by articles or speeches of marshall Josip Broz Tito. A quantitative analysis of its keywords and collocations that takes into account social and political context enables discovering two basic varieties of this ideology (an earlier one, N model, legitimized by the notion of ‘nation, people,’ and a later one, using the concept of ‘state’ and ‘country’), which transformed from one to another in the 1950s and 1960s. This article is an attempt to describe both models, their metaphors and the main topics through the most frequent keywords and collocations.

Keywords

PL

Jugosławia; dyskurs ideologiczny; Josip Broz-Tito; retoryka polityczna

EN

Yugoslavia; ideological discourse; Josip Broz Tito; political rhetoric

• Publisher: Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk
• Journal: Socjolingwistyka
• Year: 2017
• Issue: 31
• Pages: 149–162

Dates

published

2017

Contributors

author

Mirocha Piotr

• Uniwersytet Jagielloński, Kraków

References

• Agić Ž., Ljubešić N., Merkler D. 2013: Lemmatization and Morphosyntactic Tagging of Croatian and Serbian, [w:] Piskorski J., Pivovarova L., Šnajder J., Tanev H., Yangarber R. (red.), Proceedings of the 4th Biennial International Workshop on Balto-Slavic Natural Language Processing (BSNLP 2013), Sofia: Association for Computational Linguistics, 48–57.
• Baker P., Gabrielatos C., Khosravinik M., Krzyżanowski M., McEnery T., Wodak R. 2008: A useful methodological synergy? Combining critical discourse analysis and corpus linguistics to examine discourses of refugees and asylum seekers in the UK press, Discourse and Society 27(3), 273–306.
• Canovan M. 1999: Trust the People! Populism and the Two Faces of Democracy, Political Studies 47(1), 2–16.
• Czerwiński M. 2016: Topografija DRUGOG na hrvatskoj imaginarnoj mapi. Između konceptualizacije i demonizacije u prozi s ratnom tematikom, [w:] Pišković T., Vučković T. (red.), Drugi. Alteritet, identitet, kontakt u hrvatskome jeziku, književnosti i kulturi. Zbornik radova 44. seminara Zagrebačke slavističke škole, Zagreb: Zagrebačka slavistička škola. Hrvatski seminar za slaviste.
• Dijk T.A. van 2002: Political discourse and Ideology, [w:] Lorda C.U., Ribas M. (red.), Anàlisi del discurs polític, Barcelona: IULA, 15–34.
• Felczak W., Wasilewski T. 1985: Historia Jugosławii, Warszawa: Ossolineum.
• Fellbaum Ch. (red.) 1998: WordNet: An Electronic Lexical Database, Cambridge, MA: MIT Press.
• Koren S. 2013: Drugi svjetski rat u govorima i člancima Josipa Broza Tita, [w:] Roksandić D., Cvijović Javorina I. (red.), Intelektualci i rat: 1939–1947. Zbornik radova iz Desničinih susreta 2012. Dio I, Zagreb: FF-press, 197–228.
• Laclau E. 2005: Populism: What’s in a Name?, [w:] Panizza F. (red.), Populism and the Mirror of Democracy, London: Verso.
• Laclau E., Mouffe Ch. 2001: Hegemony and Socialist Strategy: Towards a Radical Democratic Politics, London: Verso.
• Lakoff G. 1987: Women, Fire, and Dangerous Things, Chicago: University of Chicago Press.
• Lakoff G., Johnson M. 1980: Metaphors We Live By, Chicago: University of Chicago Press.
• Lakoff G. 1987: Women, Fire, and Dangerous Things, Chicago: University of Chicago Press.
• Lilly C.S. 2000: Power and Persuasion. Ideology and Rhetoric in Communist Yugoslavia 1944–1953, Boulder: Westview Press.
• Marković S. 1996: Celokupna dela. Knjiga 11, Beograd.
• Perovic J. 2007: The Tito–Stalin split: a reassessment in light of new evidence, Journal of Cold War Studies 9(2), s. 32–63, <http://www.zora.uzh.ch/62735/1/Perovic_Tito.pdf> [15.03.2017].
• Rapacka J. 1997: Leksykon tradycji chorwackich, Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy.
• Wierzbicka A. 1997: Understanding Cultures through Their Key Words: English, Russian, Polish, German, and Japanese, Oxford: Oxford University Press.
• Woodward S. 1995: Socialist Unemployment: The Political Economy of Yugoslavia, 1945–1990, Princeton: Princeton University Press.

Identifiers

DOI

10.17651/SOCJOLING.31.9