Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2011 | 2/2011 | 91-107

Article title

Resocjalizacja penitencjarna – trzy uwarunkowania procesu

Authors

Content

Title variants

EN
Penitentiary Resocialization – three conditionings of the process

Languages of publication

PL

Abstracts

PL
Resocjalizacja penitencjarna, jej postać, treść, organizacja i efektywność zależy od wielu uwarunkowań. Wśród najważniejszych znajdują się: system penitencjarny, który decyduje o niej w sposób generalny, warunki charakterystyczne dla instytucji więzienia, łącznie z warunkami społecznymi tej instytucji, oraz materiał ludzki ( społeczność skazanych), który jako podmiot staje się przedmiotem zainteresowania i oddziaływania penitencjarystów. Celem tego oddziaływania jest uzyskanie oczekiwanej efektywności resocjalizacyjnej. Stąd system penitencjarny, który jest najważniejszy, by uzyskać oczekiwany efekt, musi w swojej konstrukcji uwzględnić wiele uwarunkowań, ale przede wszystkim czynniki charakterystyczne dla instytucji więziennej oraz materiał ludzki (społeczność więźniów) będący przedmiotem oddziaływania penitencjarnego. Jak wskazują rozmaite badania, natura więzienia nie sprzyja procesowi resocjalizacyjnemu. Zarówno interakcja konfliktu, jak i podkultura więzienna oraz inne czynniki, w tym dolegliwość płynąca z izolacji więziennej, częste zaburzenia w relacjach więźniowie – ich rodziny i osoby bliskie przyczyniają się do redukowania wpływów resocjalizacyjnych. Kolejnym ważnym z trzech opisanych tu uwarunkowań obszarem hamującym ten proces są niektóre kategorie więźniów. Idzie o skazanych uzależnionych od alkoholu i uzależnionych od narkotyków, posiadających niepsychotyczne zaburzenia osobowości, psychopatów oraz związanych z przestępczością grup zorganizowanych, sprawców porwania dla okupu, zabójców na zlecenie i zawodowych oraz skazanych za terroryzm. Odrębną kategorię skazanych odbywających karę pozbawienia wolności, trudną w procesie resocjalizacji penitencjarnej stanowią przestępcy seksualni, w tym pedofile. Jak dotąd, nie wykreowano, szczególnie wobec pedofilów, skutecznych metod psychokorekcyjnych. Trudności w ocenie postępów resocjalizacyjnych występują także, gdy idzie o skazanych długoterminowych: odbywających kary 25 lat pozbawienia wolności i dożywotniego pozbawienia wolności – niekiedy nie wiadomo, czy ulegli oni resocjalizacji czy prizonizacji?
EN
Penitentiary resocialization, its form, content, organization and effectiveness depends on many conditionings. Among the most important are: the penitentiary system which makes the general decisions, conditions characteristic for the particular penitentiary, including social conditions of the prison and the human material (convicts’ community) which as a subject are both within the scope of interest of those conducting the resocialization and are included in the penitentiary treatment. The goal of this treatment is to yield the expected effectiveness of resocialization. That is why the penitentiary system which is the most important to produce the expected effect has to take many conditionings under consideration and, foremost, factors characteristic for the particular penitentiary and the human material (convicts’ community) which is the subject of penitentiary treatment. As many research show the nature of the penitentiary doesn’t work in favour of the process of resocialization. The interaction of conflict, the subculture of the penitentiary and other factors, including troubles of penitentiary isolation, often occurring disorders between the prisoner and his family or his close relatives amount to the reduction in the influence of the resocialization. Another of the three important conditionings described here that stymie the process are certain categories of prisoners. The subject in question are the ones addicted to alcohol and drugs, showing non-psychotic personality disorders, psychopaths and those connected with organized crime, kidnappers, assassins and hit-men and terrorists. Separate category of convicts who are hard to resocialize are those convicted of sexual offences, including paedophiles. So far no effective psycho-correction methods have been formed, especially for paedophiles. Certain difficulties are also experienced when dealing with long-term convicts: sentenced for 25 years or lifetime – sometimes it is not clear whether they succumbed to resocialization or prisonization?

Keywords

Year

Issue

Pages

91-107

Physical description

Dates

published
2011-12-31

Contributors

author
  • Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna

References

  • Bałandynowicz A. Wielopasmowa teoria resocjalizacji z udziałem społeczeństwa. W: Pytka L., Konopczynski M., Zacharuk T. (red.), „Resocjalizacja Polska”. Rocznik, nr 1/2010. Wyd. PEDAGOGIUM. Wyższa Szkoła Pedagogiki Resocjalizacyjnej.
  • Beisert M. Terapia sprawców przemocy seksualnej. W: Ambrozik W., Machel H. Stępniak P. (red.), Misja Służby Więziennej a jej zadania wobec aktualnej polityki karnej i oczekiwań społecznych. Poznań-Gdańsk-Warszawa-Kalisz, Wyd. UAM, UG, CZSW, COSSW 2008.
  • Bramska M. Realizacja prawa skazanych do kształcenia. W: Hołyst B., Ambrozik A., Stępniak P. (red.), Więziennictwo. Nowe wyzwania. Warszawa–Poznań–Kalisz, Wyd. UAM, CZSW, COSSW 2001.
  • Bulenda T., Musidłlowski R. Nowe unormowania w praktyce penitencjarnej. W: Bulenda T., Musidłowski R. (red.), System penitencjarny i postpenitencjarny w Polsce. Warszawa, Wyd. Instytut Spraw Publicznych 2003.
  • Ciosek M. Resocjalizacja w zakładach karnych. W: Urban B., Stanik M. J. (red.), Resocjalizacja, t. 1 i 2. Warszawa, Wyd. PEDAGOGIUM Wyższa Szkoła Pedag. Resocjalizacyjnej, Wyd. Naukowe PWN 2007.
  • Ciosek M. Psychologia sądowa i penitencjarna. Warszawa, Wyd. Naukowe PWN 2001.
  • Dubiel K. Osoby uzależnione od narkotyków w systemie penitencjarnym. W: Świtka J., Kuć M., Niewiadomska I. (red.), Osobowość przestępcy a proces resocjalizacji. Lublin, Wyd. Tow. Nauk. KUL 2005.
  • Dybalska I. (red.), Kobieta w więzieniu – polski system penitencjarny wobec kobiet. Warszawa, Wyd. Inst. Rozwoju Służb Społecznych 2009.
  • Gordon M. Pomoc psychologiczna. Maszynopis z dn. 29.08.2006.
  • Górski J. Psychospołeczne zagadnienia wykonywania kary pozbawienia wolności. W: Szymanowski T., Górski J. (red.), Wykonywanie kary pozbawienia wolności w świetle wyników badań.
  • Hołyst B. Oddziaływanie penitencjarne jako sposób zapobiegania przestępczości. W: Ambrozik W., Machel H., Stępniak P. (red.), Misja Służby Więziennej a jej zadania wobec aktualnej polityki karnej i oczekiwań społecznych. Poznań-Gdańsk-Warszawa-Kalisz, Wyd. UAM. UG., CZSW 2008.
  • Kalisz T. Zatrudnienie skazanych odbywających karę pozbawienia wolności. Referat wygłoszony podczas konferencji pt. „Zatrudnienie skazanych w Polsce – podstawowe problemy”. Radom, marzec 2004.
  • Konopczyński M. Nowa resocjalizacyjna szkoła warszawska – twórcza resocjalizacja w kontekście kształcenia akademickiego. W: Pytka L., Konopczyński M., Zacharuk T. (red.), „Resocjalizacja Polska”. Rocznik 1/2010.
  • Kodeks karny, postępowania karnego, wykonawczy, karny skarbowy i wykroczeń. Stan prawny na 1.01.2004. Bielsko Biała. Wyd. STO 2004.
  • Kopaliński W. Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem, nowe wydanie. Warszawa, Wyd. MUZA SA 2001.
  • Kowalski W. Zagrożenia ze strony przestępczości zorganizowanej dla organów ścigania i organów wymiaru sprawiedliwości ze szczególnym uwzględnieniem Służby Więziennej. W: Hołyst B., Ambrozik W., Stępniak P. (red.), Więziennictwo. Nowe wyzwania. Warszawa–Poznań–Kalisz, Wyd. UAM, CZSW, COSSW 2001.
  • Katz D., Kahn R. Społeczna psychologia organizacji. Warszawa, Wyd. PWN 1979.
  • Lasocik Z. Teoria i praktyka penitencjarna a perspektywy systemu więziennego. W: Machel H., Paliwoda M., Spryszyńska M. (red.), Wykonywanie kary pozbawienia wolności w Polsce – poszukiwaniu skuteczności. Gdańsk, Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego 2006.
  • Lelental S. Rządowy projekt nowelizacji Kk i Kkw. Propozycja zmian przepisów o warunkowym zwolnieniu. Prezentacja i ocena. „Przegląd Więziennictwa Polskiego”, nr 32–33. Warszawa 2001.
  • Machel H. Orientacja w funkcjonowaniu podkultury więziennej a skuteczność kierowania zakładem karnym. „Przegląd Więziennictwa Polskiego”, nr 11–13. Warszawa 1985.
  • Machel H. Więzienie jako instytucja karna i resocjalizacyjna. Gdańsk, Wyd. „Arche” 2003.
  • Machel H. Społeczne uwarunkowania pracy resocjalizacyjnej personelu więziennego. Gdańsk, Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego 2001.
  • Machel H. Sens i bezsens resocjalizacji penitencjarnej – casus polski. Studium penitencjarno-pedagogiczne.Kraków, Wyd. „IMPULS” 2006.
  • Pastwa B. Poczucie osamotnienia a sposób funkcjonowania recydywistów w warunkach izolacji więziennej.„Przegląd Penitencjarny i Kryminologiczny”, nr 18. Warszawa 1990–1991.
  • Pastwa-Wojciechowska B. Naruszanie norm prawnych w psychopatii. Analiza kryminologiczno-psychologiczna. Gdańsk, Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego 2004.
  • Przybyliński S. Podkultura więzienna w procesie zmian. W: Machel H., Paliwoda M., Spryszyńska M. (red.), Wykonywanie kary pozbawienia wolności w Polsce – w poszukiwaniu skuteczności. Gdańsk, Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego 2006.
  • Pytka L. Kara, miłosierdzie, resocjalizacja. Sakratyzacja, versus utylizacja „ludzkich odpadów”. W: „Wychowanie. Opieka. Terapia”, nr 1–2 (61–62). Warszawa 2005.
  • Pospiszyl K. Przestępstwa seksualne. Resocjalizacja. Warszawa, Wyd. Naukowe PWN 2005.
  • Rau Z. Przestępczość zorganizowana w Polsce i jej zwalczanie. Kraków, Wyd. „Zakamycze” 2002.
  • Sawa M. Oddziaływanie terapeutyczne wobec przestępców seksualnych. W: Świtka J., Kuć M., Niewiadomska
  • J. (red.), Osobowość przestępcy a proces resocjalizacji. Lublin, Wyd. Tow. Nauk. KUL 2002.
  • Silecka E. Nowe formy i metody pracy penitencjarnej ze szczególnym uwzględnieniem systemu programowego oddziaływania. Poznań 2005. Praca doktorska obroniona na UAM.
  • Szałański J. Wina – Kara – Nadzieja – Przemiana. Łódź–Warszawa–Kalisz, Wyd. Uniwersytet Łódzki, CZSW, COSSW 1998.
  • Szaszkiewicz M. Tajemnice grypserki. Kraków, Wyd. Instytut Ekspertyz Sądowych 1997.
  • Szczygieł G. Przeludnienie zakładów karnych – problem społeczny. W: Pastwa-Wojciechowska B., Marczak M., Błażek M. (red.), Wiedza, doświadczenie, praktyka. Interdyscyplinarne spojrzenie na problemy społeczne. Kraków, Wyd. „Impuls” 2010. Ksiega dedykowana prof. Henrykowi Machelowi.
  • Szczygieł G. Społeczna readaptacja skazanych w Polskim systemie penitencjarnym. Białystok, Wyd. „Temida 2” 2002.
  • Szymanowska A. Więzienie i co dalej? Warszawa, Wyd. Akademickie „Żak” 2003.
  • Szymanowski T. Stosowanie nowych unormowań w systemie penitencjarnym po reformie prawa karnego w Polsce. W: Machel H., Paliwoda M., Spryszyńska M. (red.), Wykonywanie kary pozbawienia wolności w Polsce – w poszukiwaniu skuteczności. Gdańsk, Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego 2006.
  • Szymanowski T. Polityka karna, penitencjarna w Polsce w okresie przemian prawa karnego. Warszawa, Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego 2005.
  • Tumin S. Przestępczość. Prognozy XXI wieku. Warszawa, Wyd. Prószyński i Ska 1998.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

ISSN
2081-3767

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-3833dfef-dfaa-486a-b073-9740b1028523
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.