Znaczenie jednego listu: Sienkiewicz jako ojciec w oczach Karola Potkańskiego

• Authors: Agnieszka Kuniczuk-Trzcinowicz

Title variants

EN

The Importance of One Letter: Sienkiewicz as a Father in the Eyes of Karol Potkański

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł powstał ze „skrawków”, jakie pozostały w wyniku pracy nad brulionami Henryka Sienkiewicza. Autorka zrobiła rekonesans, ustaliła jak w świetle korespondencji pierwszej żony Henryka Sienkiewicza, Marii, listów samego pisarza i korespondencji Karola Potkańskiego do Jadwigi Janczewskiej można opisać stosunek małżeństwa Sienkiewiczów do syna i córki. Kluczowy w wywodzie stał się list Karola Potkańskiego napisany do Jadwigi Janczewskiej w roku 1893. Historyk, opiekun Henryka Sienkiewicza-juniora w czasie jego nauki w krakowskim gimnazjum, Karol Potkański, nakreślił w nim wizję Sienkiewicza jako ojca nieczułego i nieodpowiedzialnego, a dodatkowo faworyzującego córkę. Praca stanowi przyczynek do szerszych badań, pozwalających ustalić jak stereotypy wpływają na postrzeganie znanych postaci życia literackiego i kulturalnego drugiej połowy XIX wieku oraz nad procesem ich mitologizowania.

EN

The article was written on the basis of “scraps” left as a result of the study of Henryk Sienkiewicz’s draft papers. The author made a reconnaissance and determined how, in the light of the correspondence of Henryk Sienkiewicz’s first wife, Maria, writer’s own letters and Karol Potkański’s correspondence to Jadwiga Janczewska, we can describe the relationship of Sienkiewicz and his wife to their son and daughter. The letter of Karol Potkański, written to Jadwiga Janczewska in 1893, turned out to be crucial in this matter. In his letter, Karol Potkański, a historian, Henryk Sienkiewicz Junior’s guardian during his studies at the Kraków grammar school, presented Sienkiewicz as an insensitive and irresponsible father, who additionally favoured his daughter. The work contributes to wider research that allows to determine how stereotypes affect the perception of well-known literary and cultural figures of the second half of the 19th century and the process of their mythologisation.

Keywords

PL

Sienkiewicz; Karol Potkański; rodzicielstwo; ojciec; korespondencja prywatna; stereotyp; mitologizowanie

EN

Sienkiewicz; Karol Potkański; parenthood; father; private correspondence; stereotype; mythologisation

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Humanistyczne
• Year: 2018
• Volume: 66
• Issue: 1: Literatura polska
• Pages: 23-36

Contributors

author

Agnieszka Kuniczuk-Trzcinowicz

• Uniwersytet WarszawskiWydział, „Artes Liberales”

References

• „Kurier Warszawski” 21 X 1885, nr 291a.
• Adamczyk Zdzisław Jerzy, Manipulacje i tajemnice. Zagadki późnej biografii Stefana Żeromskiego, Warszawa: Czytelnik 2017.
• Koziołek Ryszard, Ciała Sienkiewicza. Studia o płci i przemocy, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2010.
• Kuniczuk-Trzcinowicz Agnieszka, Czytane pod skreśleniem. Sienkiewiczowskie bruliony nowel jako wskazówki do analizy procesu twórczego, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa 2017.
• Listy Karola Potkańskiego do Jadwigi Janczewskiej, zbiory Muzeum Literatury w Warszawie, sygn.
• 442 (inw. 435).
• Potkański Karol, Pisma pośmiertne, oprac. Franciszek Bujak, Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk 2004.
• Sienkiewicz Henryk, Listy, t. II, cz. 1, wstęp i oprac. Maria Bokszczanin, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1996.
• Sienkiewicz Henryk, Listy, t. III, cz. 3, wstęp i oprac. Maria Bokszczanin, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 2007.
• Sienkiewicz Henryk, Listy, t. IV, cz. 3, wstęp i oprac. Maria Bokszczanin, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 2008.
• Sienkiewiczowa z Szetkiewiczów Maria, Listy, wstęp i oprac. Barbara Szargot, Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie 2012.
• Sztachelska Jolanta, Henryk Sienkiewicz. Życie na walizkach, Warszawa: VEDA 2017.

Identifiers

DOI

10.18290/rh.2018.66.1-3