Podział obowiązków i władzy w rodzinie wychowującej dziecko z niepełnosprawnością intelektualną

• Authors: Tomczyszyn Dorota

Title variants

EN

Obligations and Powers in a Family Raising a Child with a Mental Disability

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem badań było poznanie opinii rodziców wychowujących dziecko z niepełnosprawnością intelektualną na temat modelu rodziny, podziału obowiązków i władzy w rodzinie. Wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego, posłużono się autorskim kwestionariuszem ankiety. Przebadano 222 rodziców dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w województwie lubelskim, w tym 111 matek i 111 ojców. W ocenie badanych rodziców w ich rodzinach dominował mieszany model małżeństwa – żona wykonywała większość prac domowych, jednak mąż czasami pomagał żonie w prowadzeniu domu i opiece nad dziećmi. Pomimo znacznych przemian w relacjach międzyludzkich, niewielkie zmiany dokonują się w sytuacji rodzin wychowujących dziecko z niepełnosprawnością.

EN

The purpose of the research has been to get to know the opinions of the parents who are raising a child with a mental or intellectual disability on the family model and the division of obligations and powers in the family. Diagnostic surveys and original questionnaires have been used. The research has comprised 222 parents from the Lublin Voivodeship who are raising children with a mental disability, including 111 mothers and 111 fathers. According to the opinions of the parents the dominant model of marriage in their families was mixed: most of the housework was done by wives, yet they sometimes were assisted by their husbands in the housework and in the upbringing of the children. In spite of signifcant transformations in human relations, the changes in the situation of the families raising children with a mental disability are rather slight.

Keywords

PL

rodzina z dzieckiem z niepełnosprawnością intelektualną; model rodziny; podział obowiązków w rodzinie władza w rodzinie niepełnosprawność intelektualna; matka; ojciec

EN

family with a child with a mental disability; family model; division of duties in the family; who is in power in the family; mental/ intellectual disability; mother; father

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Opuscula Sociologica
• Year: 2018
• Issue: 1(23)
• Pages: 65-82

Contributors

author

Tomczyszyn Dorota

• Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej

References

• Bielan, Z. (2004). Zagrożenia i kryzys współczesnej rodziny. W: W.A. Janke (red.), Pedagogika rodziny na progu XXI wieku. Rozwój, przedmiot, obszary refleksji i badań (s. 246–250). Toruń: Wydawnictwo Akapit.
• Budrowska, B. (2000). Macierzyństwo jako punkt zwrotny w życiu kobiety. Wrocław: Fundacja na rzecz Nauki Polskiej.
• CBOS (2012). Potrzeby prokreacyjne oraz preferowany i realizowany model rodziny. BS/61/2012.
• CBOS (2013). Rodzina – jej współczesne znaczenie i rozumienie. BS/33/2013.
• Doroszewska, J. (1981). Pedagogika Specjalna. T. 2. Wrocław: Ossolineum.
• Duch, D. (1999). Relacje władzy w rodzinie. ASK. Research and Methods, 8, 95–100.
• Duch-Krzystoszek, D. (2007). Kto rządzi w rodzinie. Warszawa: Wydawnictwo PAN.
• Fuszer, M. (2006). Kobiety w polityce. Warszawa: Trio.
• Gałkowski, T. (1967). Zaburzenia w rozwoju dzieci upośledzonych umysłowo. Wybrane problemy z metodyki nauczania dzieci upośledzonych umysłowo, 1, 61–65.
• Giryński, A. (2005). Edukacja seksualna osób niepełnosprawnych intelektualnie w świetle opinii rodziców i nauczycieli. W: J. Głodkowska, A. Giryński (red.), Seksualność osób z niepełnosprawnością intelektualną – uwalnianie od schematów i uprzedzeń (s. 60–70), Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
• GUS (2017a). Mały rocznik statystyczny Polski. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych.
• GUS (2017b). Rocznik demografczny. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych.
• Hunfeld, J.A., Tempels, A., Passchier, J., Hazebroek, F.W., Tibboel, D. (1999). Parental burden and grief one year after the birth of a child with a congenital anomaly. Journal of Pediatric Psychology, 24 (6), 515–520.
• Jaworowska, A. (1986). Doświadczenia wczesnodziecięce a sposób funkcjonowania w rolach
• rodzicielskich. W: M. Ziemska (red.), Społeczne konsekwencje integracji i dezintegracji rodziny.
• T. 1 (s. 70–80). Warszawa: Towarzystwo Wolnej Wszechnicy Polskiej.
• Konieczna, A. (2012). Dążenia rodziców do aktywizacji zawodowej dzieci z niepełnosprawnością – lęk o przyszłość. W: D. Tomczyszyn, W. Romanowicz (red.), Aktywność zawodowa osób z niepełnosprawnością (s. 277–282). Biała Podlaska: Wydawnictwo PSW.
• Kostrzewski, J., Wald, I. (1981). Podstawowe wiadomości o upośledzeniu umysłowym. W: K. Kirejczyk (red.), Upośledzenie umysłowe – pedagogika (s. 52–97). Warszawa: PWN.
• Kościelska, M. (2000). Oblicza upośledzenia. Warszawa: WN PWN.
• Kozubska, A. (2000). Opieka i wychowanie w rodzinie dziecka upośledzonego umysłowo w stopniu lekkim. Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej.
• Matyjas, B. (2008). Dzieciństwo w kryzysie. Etiologia zjawiska. Warszawa: Żak.
• Obuchowska, I. (1999). Dzieci upośledzone umysłowo w stopniu lekkim. W: I. Obuchowska (red.), Dziecko niepełnosprawne w rodzinie (s. 212–251). Warszawa: WSiP.
• Pałęcka, A., Szczodry, H. (2011). Hipermacierzyństwo – na przykładzie matek osób z niepełnosprawnością intelektualną. W: A. Pałęcka, H. Szczodry, M. Warat (red.), Kobiety w społeczeństwie polskim (s. 7–42). Kraków: Wydawnictwo UJ.
• Pisula, E. (1998). Psychologiczne problemy rodziców dzieci z zaburzeniami rozwoju. Wrocław: Wydawnictwo UWr.
• Sękowska, Z. (1998). Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej. Warszawa: Wyższa Szkoła Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej.
• Sikorska, M. (2009a). Nowa matka, nowy ojciec, nowe dziecko. O nowym układzie sił w polskich rodzinach. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne.
• Sikorska, M. (2009b). Matka „chora” zamiast „złej” – o nowych wzorach macierzyństwa. W: M. Sikorska (red.), Być rodzicem we współczesnej Polsce. Nowe wzory w konfrontacji z rzeczywistością. (s. 13–33). Warszawa: Wydawnictwa UW.
• Sołtysiak, T. (2001). Trudności w pełnieniu ról rodzinnych przez młode kobiety (doniesienie z badań). W: J. Żebrowski (red.), Rodzina polska na przełomie wieków (s. 94–103). Gdańsk: Wydawnictwo UG.
• Szlendak, T. (2010). Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie. Warszawa: WN PWN.
• Tomczyszyn, D. (2011). Rodzina z dzieckiem niepełnosprawnym intelektualnie w wymiarze społecznym i ekonomiczny. Biała Podlaska: Wydawnictwo Państwowej Szkoły Wyższej.
• Tomczyszyn, D. (2015). Rola matki i ojca w rodzinie z dzieckiem z niepełnosprawnością intelektualną. Biała Podlaska: Wydawnictwo Państwowej Szkoły Wyższej.
• Tucholska, S. (1998). Percepcja rodziców przez dzieci upośledzone w stopniu lekkim. Szkoła Specjalna, 3, 143–149.
• Twardowski, A. (1999). Sytuacja rodzin dzieci niepełnosprawnych. W: I. Obuchowska (red.), Dziecko niepełnosprawne w rodzinie (s.18–52). Warszawa: WSiP.
• Twardowski, A. (2009). Psychologiczne problemy ojców dzieci niepełnosprawnych. Szkoła Specjalna, 1, 4–17.
• Wojciechowski, F. (1993). Dziecko niepełnosprawne w środowisku wiejskim. Rzeszów: Wydawnictwo WSP w Rzeszowie.
• Wojciechowski, F. (2007). Niepełnosprawność. Rodzina. Dorastanie. Warszawa: Żak.

Identifiers

DOI

10.18276/os.2018.1-06