Wiedza płynąca z doświadczenia choroby psychicznej a możliwość wejścia w inną rolę społeczną. Przykład funkcjonowania grup samopomocowych osób chorujących psychicznie na poziomie psychologicznym i społecznym

• Authors: Zadrożna Alesandra

Title variants

EN

Knowledge from the experience of mental illness as an opportunity to take on a different social role. An example of the psychological and social functioning of self-help groups for people with mental illness

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Teza. Osoba doświadczająca choroby psychicznej posiada wiedzę zdobytą z własnego doświadczenia, które może być zasobem używanym do pomocy innym oraz umocnienia własnej osoby. Omówione koncepcje. Coraz częściej ludzie mają doświadczenia związane z chorobami psychicznymi oraz ich konsekwencjami psychologicznymi i społecznymi. Mimo to społeczeństwo nadal przejawia wiele negatywnych postaw względem osób doświadczających problemów ze zdrowiem psychicznym. Istotnym problemem jest także stygmatyzacja tej grupy oraz jej skutki. Doświadczanie choroby psychicznej wiąże się jednak z nabyciem osobistej wiedzy, która może posłużyć do pomagania np. innym chorującym oraz umożliwiać zmianę postaw społecznych. Taką możliwość daje uczestniczenie w grupach samopomocowych osób chorujących psychicznie, które są ogniwem procesu zdrowienia, umacniają jednostkę i pozwalają na przeciwdziałanie negatywnym skutkom choroby oraz umożliwiają wykorzystanie osobistego potencjału i doświadczenia płynącego z własnego procesu dochodzenia do zdrowia. Wyniki i wnioski. Działania oparte na własnej wiedzy zdobytej podczas doświadczenia choroby dają możliwość wykorzystania trudnej sytuacji choroby. Oryginalność. Choroby psychiczne oraz ich konsekwencje są istotnym problemem, ich skutki dotykają jednostki oraz całe społeczeństwo. Tematyka grup samopomocowych osób chorujących psychicznie dopiero rozwija się na polskim gruncie nauki.

EN

Thesis. A person experiencing a mental illness has knowledge gained from their own experience, which can be used as a resource to help others and strengthen themselves. Concepts discussed. Increasingly, people have experiences related to mental illness and its psychological and social consequences. Nevertheless, society still presents a mostly negative attitude towards people experiencing mental health problems. An important problem is also the stigmatization of this group and its effects. Experiencing mental illness, however, is associated with the acquisition of personal knowledge, which can be used to help, for example, other people who are ill. Such a possibility is provided by participation in self-help groups for mentally ill people. These groups support the recovery process, and they can also empower the individual and allow them to counteract the negative effects of the illness and use the personal potential and experience of their own recovery process. Results and conclusions. Activities based on a person’s own knowledge gained during the mental illness experience make it possible to take advantage of the difficult situation connected with the disease. Originality. Mental illnesses and their consequences are an important problem, their effects affect individuals and the whole of society. The subject of self-help groups of people suffering from mental illness is still developing on the Polish science.

Keywords

PL

grupy samopomocowe osób chorujących psychicznie; stygmatyzacja; umocnienie

EN

self-help groups for people suffering from mental illness; stigmatization; empowerment

• Publisher: Fundacja Pro Scientia Publica
• Journal: Ogrody Nauk i Sztuk
• Year: 2019
• Issue: 9
• Pages: 162-169

Contributors

author

Zadrożna Alesandra

• Akademia Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej ul. Szczęśliwicka 40, 02-353 Warszawa

References

• Abbey, S., Charbonneau, M., Tranulis, C., Moss, P., Baici, W., Dabby, L. i wsp. (2011) Stigma and discrimination. Canadian Journal of Psychiatry; 56 (10), 1–9.
• Bąbska, B. (2005). Samopomoc, Warszawa: CAL.
• Brzezińska, A. I. (2011). Samoorganizacja i samopomoc jako warunki i skutki aktywności społeczności lokalnych. Polityka Społeczna, numer specjalny pt.: Aktywizacja społeczna a rozwój społeczności. Zasoby, kompetencje, partnerstwo, 10-14.
• CBOS (2012). Komunikat z badan. Stosunek do osób chorych psychicznie. Warszawa: Fundacja Centrum Badań Opinii Publicznej. Pobrano z: https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2012/K_147_12.PDF.
• Cechnicki, A., Bielańska, A., Franczyk, J. (2007). Piętno choroby psychicznej: antycypacja i doświadczanie. Postępy Psychiatrii i Neurologii, 16 (2), 113-121.
• Cechnicki, A., Liberadzka, A. (2012). Nowe role osób chorujących psychicznie w procesie leczenia i zdrowienia, Psychiatria Polska, 16 (6), 995-1005.
• Chinman, M., Kloos, B., O’Connell, M., Davidson, L. (2002). Service providers’ views of psychiatric mutual support groups. Journal of Community Psychology, 30, 349-366.
• Corrigan, P. W., Watson, A. C., Barr, L. (2006). The self-stigma of mental illness: implications for self-esteem and self-efficacy. Journal of Social and Clinical Psychology, 25 (9), 875–884.
• Davidson, L., Bellamy, C., Guy, K., Miller, R. (2012). Peer support among persons with severe mental illnesses: a review of evidence and experience. World psychiatry, 11 (2), 123-128.
• Davidson, L., Chinman, M., Sells, D., Rowe, M. (2006). Peer Support Among Adults With Serious Mental Illness: A Report From the Field, Schizophrenia Bulletin, 32 (3), 443–450.
• Happell, B., Roper, C. (2003). The role of a mental Health consumer in the education of postgraduate psychiatric nursing students: The students’ evaluation. Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing, 10 (3), 343–350.
• Jackowska, E. (2009). Stygmatyzacja i wykluczenie społeczne osób chorujących na schizofrenię – przegląd badań i mechanizmy psychologiczne. Psychiatria Polska, 43 (6), 655–670.
• Juros, A. (1999). Psychospołeczne uwarunkowania aktywności samopomocowej: umacnianie osoby, grupy i wspólnoty, Roczniki Psychologiczne, 1 (2), s. 125-148.
• Kasperek-Golimowska, E. (2016). Stan zdrowia psychicznego i samopoczucie Polaków. W: K. Waszyńska, M. Filipiak (red.), Współczesne konteksty psychoterapii i socjoterapii (ss. 165 – 188). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.
• Kondracka-Szala, M. (2015). Wsparcie społeczne osób stygmatyzowanych. Wirtualne grupy samopomocowe. Warszawa: Difin.
• Mroczek, B., Wróblewska, I., Kędzierska, A., Kurpas, D. (2014). Postawy dorosłych Polaków wobec osób chorych psychicznie. Family Medicine & Primary Care Review, (3), 263-265.
• Oyster, C. K. (2002). Grupy Poznań: Zysk i Spółka.
• Pistrang, N., Barker, C., Humphreys, K. (2008). Mutual help groups for mental health problems: A review of effectiveness studies. American journal of community psychology, 42 (1-2), 110-121.
• Pitt, W., Lowe D., Hill, S., Prictor M., Hetrick S. E., Ryan R., Berends L. (2013). Consumer-providers of care for adult clients of statutory mental health services, 3, 1-108. DOI: 10.1002/14651858.CD004807.pub2.
• Świtaj, P. (2009). Rola diagnozy psychiatrycznej w procesie stygmatyzacji osób z zaburzeniami psychicznymi. Postępy psychiatrii i neurologii, 18 (4), 277-386.
• Wood, A. L., Wahl O. F. (2006). Evaluating the eff ectiveness of a consumer-provided mental health recovery education presentation. Psychiatric Rehabilitation Journal, 30 (1), 46–53.