Aneks do projektowanego katalogu dzieł plastycznych Cypriana Norwida, czyli słów kilka o grafikach ze zbiorów Muzeum Narodowego w Poznaniu

• Authors: Agnieszka Salamon-Radecka

Title variants

EN

Appendix to the Planned Catalogue of Artistic Works of Cyprian Norwid, or a Few Words about the Graphic Works from the Collection of the National Museum in Poznań

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Tekst poświęcony jest odbitkom graficznym Cypriana Norwida w zbiorach Muzeum Narodowego w Poznaniu. Znajduje się tam dziewięć kompozycji artysty, z czego dwie litografie: Solo oraz L ’Écho des Ruines, obecne w znacznej liczbie odbitek (odpowiednio: 26 i 27). Prac z poznańskiego muzeum nie uwzględniał fundamentalny pod względem badań nad spuścizną graficzną Norwida artykuł Hanny Widackiej z 1988 r. Niedawno wspomniano jedynie o nich w kilku opracowaniach dotyczących twórczości artysty, dlatego wydaje się, że te dzieła Norwida zasługują na pogłębioną refleksję. O wysokiej wartości tych grafik świadczą zarówno ich unikatowe cechy (dedykacje, stemple autorskie, papier itp.), jak i ciekawe pochodzenie (kolekcja gołuchowska, kolekcja Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk oraz zakupy dla Muzeum Wielkopolskiego w 1923 r.). Próba odczytania znaczenia tego zespołu litografii Norwida na podstawie badania ich proweniencji w zbiorach Muzeum Narodowego w Poznaniu stanowić może skromny, acz istotny wkład w stan badań nad tym rodzajem twórczości artystycznej Norwida. Interesującą kwestią wydaje się także wyjaśnienie obecności tak dużej liczby odbitek litografii, uchodzących obecnie za unikatowe.

EN

The article is dedicated to THE graphic impressions of Cyprian Norwid from the collection of the National Museum in Poznań. They are there nine compositions of artist, whereof two lithographs: The Solo and The L’Écho des Ruines, of those presence in a lot of impressions (in sequence: 26 and 27). About the graphic works from the Museum in Poznań doesn’t included the fundamental article of Hanna Widacka from 1988, which provided basic researches under the graphical legacy of Norwid. Recently there were only notices about it in a few studies respecting the creation of artist, therefore, how it seems, thes works of Norwid deserving on the deepened reflection. About the high value of thes graphics certifying unique qualities (dedications, author impressions, paper etc.) both, and interested provenance (The Gołuchów collection, collection of the Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, and purchases for the collection of the Museum of Wielkopolska in 1923). An attempt at read the sense of this group the Norwid’s lithographs, being based the research of its provenance in the collection of the National Museum in Poznań, to constitute the modest contribution, but essential in state of the research on this kind of the artistic creation of Norwid. Interesting issue seems also the explication of the presence a lot of impressions of the lithograph, regarded currently as unique.

Keywords

PL

cenzura carska; odbitki graficzne; litografie; L’Écho des Ruines; Scherzo; Solo; Muzeum Narodowe w Poznaniu

EN

Tzarist censorship; graphic impressions; lithographs; L’Écho des Ruines; Scherzo; Solo; National Museum in Poznań

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Kulturoznawcze
• Year: 2014
• Volume: 5
• Issue: 3
• Pages: 67-87

Contributors

author

Agnieszka Salamon-Radecka

• Muzeum Narodowe w Poznaniu

References

• Arbour R.: Dictionnaire des Femmes Libraires en France (1470-1870). Genève: Droz 2003 s. 677.
• Borowiec A.: Grafik-Montażysta. O pracach graficznych Cypriana Norwida. „Studia Norwidiana” 27-28:2009-210 s.194-2003.
• Chlebowska E.: Projekt katalogu dzieł plastycznych Cypriana Norwida. „Studia Norwidiana” 20-21:2002-2003 s. 113-161.
• Chlebowska E.: Echo ruin, Scherzo, Solo – wanitatywny „tryptyk” Norwida. W: Symbol w dziele Cypriana Norwida. Red. W. Rzońca. Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego 2011 s. 233-245.
• Chlebowski P.: O Norwidowskim Solo - trochę inaczej. W: Symbol w dziele Cypriana Norwida. Red. W. Rzońca. Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego 2011 s. 219-232.
• Chompré M.P.: Dictionnaire Abrégé dc la Fable pour l’intelligence des Poctes, des Tableaux & des Statues, dont les sujets sont tires de l’Histoire Poétique. Par... Neuvième Edition. Paris: Chez Desaint & Saillant 1764.
• Chwalcwik E. : Zbiory polskie. Archiwa, biblioteki, gabinety, galerie, muzea i inne zbiory pamiątek przeszłości w ojczyźnie i na obczyźnie...”, T. 1: (A-M). Warszawa-Kraków: Wydawnictwo J. Mortkowicza, Towarzystwo Wydawnicze w Warszawie 1926.
• Cyprian Norwid. Wystawa w 125 rocznicę urodzin. Warszawa: Muzeum Narodowe 1946.
• Fert J.: Norwid wobec towianizmu. „Zeszyty Historyczno-Teologiczne” 6: 2000 nr 6 s. 45-79.
• Fieguth R.: Trzy przedmowy. Reakcje Słowackiego i Norwida na Irydiona Krasińskiego. „Słupskie Prace Filologiczne” Seria Filologia Polska 8:2010 s. 277-292.
• Giller A.: Opisanie Zabajkalskiej krainy w Syberyi. T. 2. Lipsk: F. A. Broekhaus 1867.
• Gomulicki J.W.: Cyprian Norwid. Przewodnik po życiu i twórczości. Warszawa: PIW 1976.
• Gömöri G.: Norwid o Mickiewiczu - spojrzenie poromantyczne. „Studia Norwidiana” 1 :1983 s. 71-80.
• Halkiewicz-Sojak G.: Salvator Rosa - Jeszcze jedna siedemnastowieczna inspiracja Norwida. „Studia Norwidiana” 22-23:2004-2005 s. 49-61.
• Jakimowicz I.: Pięć wieków grafiki polskiej. Warszawa: Muzeum Narodowe 1997.
• Jenike L.: Ze wspomnień. Cz. 1. Warszawa: Druk Ed. Nicz i S-ka Nowy-Świat 70 [b.d.] s. 82.
• Kleiner J.: Słowacki. Wyd. V. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo 1972 s. 111.
• Korpysz T.: O potrzebie uwzględniania kategorii komizmu w badaniach twórczości Cypriana Norwida. „Wschodni Rocznik Humanistyczny” 5:2008 s. 203-218.
• Królikiewicz G.: Terytorium ruin. Ruina jako obraz i temat romantyczny. Kraków: Universitas 1993.
• L.S.: Wystawa obrazów Towarzystwa Sztuk Pięknych w Krakowie. „Tygodnik Ilustrowany” 5: 1862 nr 140 s. 219.
• Marrené-Morzkowska W.: Symbolista z przed pięćdziesięciu laty. Odczyt publiczny na dochód Osad Rolnych. „Wędrowiec” 38:1900 T. 1 nr 15 s. 285; nr 16 s. 307-308; nr 17 s. 333; nr 19 s. 365.
• Melbechowska-Luty A.: Sztukmistrz. Twórczość artystyczna i myśl o sztuce Cypriana Norwida. Warszawa: Neriton 2001.
• Nieznana autobiografia Cypryana Norwida. Oprac. F. Kopera. „Wiadomości Numizmatyczno- Archeologiczne” 3:1897 nr 4 szp. 354-358.
• Norwid - artysta. W 125 rocznicę śmierci poety. Red. K. Trybuś, W. Ratajczak, Z. Dambek. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 2008.
• Norwid C.: O Juliuszu Słowackim w sześciu publicznych posiedzeniach (z dodatkiem rozbioru Balladyny) 1860... Paryż: w drukami L. Martinet 1861.
• Norwid C.: Pisma wszystkie. T. VIII: Listy 1839-1861. Oprac. J.W. Gomulicki. Warszawa: PIW 1971 s. 575.
• Pawliszczew M.: Tygodnie polskiego buntu. T. I: Okres manifestacji 1861-1862. Przekład i oprac. nauk. A. Zawilski. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona 2003.
• Pniewski D.: Między obrazem i słowem. Studia o poglądach estetycznych i twórczości literackiej Norwida. Lublin: TN KUL 2005
• Polski Słownik Biograficzny. T. 7. Red. W. Konopczyński. Kraków: PAU 1948-1958.
• Prokofiewa D.S.: Carska cenzura i literatura polska drugiej połowy XIX - początku XX wieku. „Ruch Literacki” 11:1970 z. 30 s. 195-205.
• Przesmycki Z.: Z Norwidowskiego archiwum (1) opis „Albumu Dybowskiego”. Oprac. E. i P. Chlebowscy. „Studia Norwidiana” 24-25:2006-2007 s. 95-191.
• Rzepczyński S.: Melancholijny liryzm Norwida. Między „Czarną suitą” a litografią Solo. „Studia Norwidiana” 20-21:2002-2003 s. 3-16.
• Salamon-Radecka A.: Grafiki Józefa Pankiewicza w zbiorach Muzeum Narodowego w Poznaniu, czyli o tym czego i z jakich powodów nie kolekcjonowano w Muzeum Wielkopolskim 1919-1939. W: Nowoczesność kolekcji. Red. T.F. de Rosset, A. Kluczewska-Wójcik, K. Lewandowska. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK 2010 s. 45-57.
• Słowacki J.: Anhelli. Wstęp i komentarze S. Makowski. Warszawa: Czytelnik 1987.
• Słowacki J.: Raptularz 1843-1849. Oprac. M. Troszyński. Warszawa: Topos 1996.
• Sudolski Z.: Krasiński. Opowieść biograficzna. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1983.
• Szczeglacka-Pawłowska E.: Żałoba po sobie samym. Anioł ognisty - mój anioł lewy... jako liryk raptularzowy. W: Juliusz Słowacki - interpretacje i reinterpretacje. Red. E. Skalińska, E. Szczeglacka-Pawłowska. Warszawa: Wydawnictwo UKSW 2011 s. 107-132.
• Szornel-Dąbrowska B.: Towarzystwo Miłośników Książki w Krakowie w latach 1922-1939. Kraków: Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa 2001.
• Szymanowski M.: Listy z Wystawy Paryzkiej. Cz. III. „Tygodnik Ilustrowany” 15:1867 nr 398 s. 226.
• Szyndler B.: Dzieje cenzury w Polsce do 1918 roku. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza 1993.
• Świat pod kontrolą. Wybór materiałów z Archiwum Cenzury Rosyjskiej w Warszawie. Wybór, przekład i opracowanie M. Prussak. Warszawa: Krąg 1994.
• Trojanowiczowa Z.: Sybir romantyków. Poznań: W drodze 1993.
• Widacka H.: Grafika Cypriana Norwida. „Studia Norwidiana” 3-4:1985-1986 s. 153-180.