Miejsce umów międzynarodowych w porządku prawnym Rzeczypospolitej Polskiej

• Authors: Borski Maciej

Title variants

EN

Position of international agreements in the legal order in the Republic of Poland

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Otwarcie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej na prawo międzynarodowe i procesy integracyjne wyraża się przede wszystkim w regulacjach rozdziału I zatytułowanego „Rzeczpospolita”, zawierającego normy dotyczące ustroju i podstawowych instytucji społeczeństwa i państwa. Oczywiście ważne zasady ustrojowe znajdują się również w innych rozdziałach Konstytucji, a także wynikają z interpretacji zawartych w niej przepisów. Właśnie Konstytucja z 1997 r. – po raz pierwszy w historii polskiego konstytucjonalizmu – szerzej podjęła tę problematykę, a w szczególności kwestię obecności prawa międzynarodowego w polskim porządku prawnym. Jest to – jak podkreśla m.in. L. Garlicki – problem o znacznym stopniu sporności na skalę światową. W rozdziale I polskiej Konstytucji, w art. 9, zapisano jedną z zasad o niewątpliwie fundamentalnym znaczeniu ustrojowym w państwie: „Rzeczpospolita Polska przestrzega wiążącego ją prawa międzynarodowego”. Spośród przepisów Konstytucji odnoszących się do prawa międzynarodowego, ten ma najbardziej ogólny charakter. Podkreślono w nim wobec społeczności międzynarodowej, że Polska jest państwem prawa także w stosunkach zewnętrznych. Zastosowano przy tym formułę szerszą niż zasada pacta sunt servanda z Konwencji wiedeńskiej o prawie traktatów z roku 1969, gdyż mowa jest o całym prawie międzynarodowym, obejmującym także powszechnie uznane zasady prawa międzynarodowego oraz prawo zwyczajowe

EN

Openness of Polish Republic Constitution for international law and integration processes is expressed mainly in regulations of the Ist chapter entitled ”the Republic”, including norms concerning the system and basic institutions of society and country. Obviously, important system principles can be found also in other chapters of the Constitution. They also result from interpretations of regulations included in it. The Constitution from 1997, for the first time in Polish constitutionalism, deals with those problematic aspects, and in particular with the issue of international law presence in the Polish legal order. As L. Garlicki emphasizes it is a problem of a considerable debatability on a world scale. In the first chapter of the the Polish Constitution in art. 9 we can find one of the rules that is of fundamental constitutional meaning in the state: “The Republic of Poland shall respect international law binding upon it”. It has the most general character among other rules referring to international law. It has been emphasized in it towards international society that Poland is a legal state also in respect of foreign relations. A clause that is wider in its sense than the principle pacta sunt servanda from Vienna Convention on Treaties Law from 1969, was applied because it covers the whole international law, including also commonly known principles of international law and common law.

Keywords

PL

umowa międzynarodowa; konstytucja; prawo międzynarodowe; prawo krajowe

EN

international agreement; constitution; international law; national law

• Publisher: Wyższa Szkoła Humanitas
• Journal: Roczniki Administracji i Prawa
• Year: 2014
• Volume: 14/2
• Pages: 17-32

Contributors

author

Borski Maciej

• Wyższa Szkoła Humanitas w Sosnowcu

References

• Barcik J., Srogosz T., Prawo międzynarodowe publiczne, Warszawa 2007.
• Biernat S., „Europejskie” orzecznictwo sądów polskich przed przystąpieniem do Unii Europejskiej,[w:] B. Dolnicki (red.), Znaczenie orzecznictwa w systemie źródeł prawa. Prawo Europejskie a prawo krajowe, Bydgoszcz – Katowice 2005.
• Boć J. (red.), Konstytucje Rzeczpospolitej oraz komentarz do Konstytucji RP z 1997 roku, Wrocław 1998.
• Czapliński W., Wyrozumska A., Prawo międzynarodowe publiczne. Zagadnienia systemowe, Warszawa 2004.
• Czapliński W., Wyrozumska A., Sędzia krajowy wobec prawa międzynarodowego, Warszawa 2001.
• Czeszejko-Sochacki Z., Garlicki L., Trzciński J., Komentarz do ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, Bydgoszcz – Katowice 2005.
• Działocha K. (red.), Podstawowe problemy stosowania Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej – raport wstępny, Warszawa 2004.
• Działocha K. i Preisner A. (red.), Prawo, źródła prawa i gwarancje jego zgodności z ustawą zasadniczą w projektach Konstytucji RP, Wrocław 1995.
• Frankowska M., Prawo traktatów, Warszawa 1997.
• Góralczyk W., Sawicki S., Prawo międzynarodowe publiczne w zarysie, Warszawa 2009.
• Kubik M. (red.), Konstytucja III RP w tezach orzeczniczych Trybunału Konstytucyjnego i wybranych sądów. Zbiory Orzecznictwa Becka, Warszawa 2008.
• Kwiecień R., Miejsce umów międzynarodowych w polskim porządku prawnym państwa polskiego, Warszawa 2000.
• Masternak-Kubiak M., Przestrzeganie prawa międzynarodowego w świetle Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, Warszawa 2003.
• Mizerska M., Prawo międzynarodowe publiczne, Warszawa 2006.
• Vedder C., Wprowadzenie: nadrzędność prawa międzynarodowego i jego bezpośrednie stosowanie, [w:] A. Janeralczyk-Sobierajska (red.), Wzajemne relacje prawa międzynarodowego, wspólnotowego oraz prawa krajowego. Hierarchia norm oraz stosowanie prawa przez sądy), Łódź 1998.
• Wasilkowski A., Przestrzeganie prawa międzynarodowego, [w:] K. Wojtowicz (red.), Otwarcie Konstytucji RP na prawo międzynarodowe i procesy integracyjne, Warszawa 2006.
• Winczorek P., Komentarz do Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Warszawa 2008.
• Wierczyńska K., Wierczyński G., Ogłoszenie umów międzynarodowych jako warunek ich bezpośredniego stosowania – kilka uwag na marginesie polskiej praktyki, „Studia Prawnicze” 2009, Zeszyt 3 (181).
• Wyrozumska A., Artykuł 91 ust. 2 Konstytucji – pierwszeństwo stosowania umów ratyfikowanych, [w:] K. Wojtowicz (red.), Otwarcie Konstytucji RP na prawomiędzynarodowe i procesy integracyjne, Warszawa 2006.
• Wyrozumska A., Umowy międzynarodowe: teoria i praktyka, Warszawa 2006.