Podejmowanie decyzji o dobrowolnej bezdzietności w kontekście jakości relacji małżeńskiej

• Authors: Garncarek Emilia

Title variants

EN

Decision-making concerning voluntary childlessness and quality of marital relationship

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autorka podejmuje problematykę przyczyn zjawiska dobrowolnej bezdzietności w Polsce z perspektywy genderowej. Przedstawia wyniki badań własnych stanowiących część szerszych analiz dotyczących zagadnienia intencjonalnej bezdzietności. Problematyka relacjonowanej w niniejszym tekście części badań koncentruje się na mikrospołecznych przyczynach pozostawania bezdzietnym. Skupiono się tu na uwarunkowaniach podejmowania decyzji o bezdzietności badanych w kontekście współczesnych przemian wzorów kobiecości i męskości oraz relacji pomiędzy kobietami i mężczyznami będącymi w związkach małżeńskich. Część pierwsza tekstu obejmuje analizę społeczno-kulturowego kontekstu w badaniach nad intencjonalną bezdzietnością. Część druga zawiera prezentację wyników badań jakościowych, realizowanych techniką wywiadu grupowego i indywidualnego z osobami bezdzietnymi.

EN

The author of this paper discusses causes of voluntary childlessness in Poland from a gender perspective. The author presents results of her own research carried out as a part of a wider study analysiss of intentional childlessness. The issue covered in this article focuses on the micro-social causes of childlessness, that is the determinants of childlessness in the context of contemporarily changing, both, patterns of femininity and masculinity and the relationships between women and men. The first part of the article includes an analysis of the socio-cultural context in studies on intentional childlessness. The latter part of the paper presents key findings from focus group interviews and in-depth interviews conducted with childless people (married men and women).

Keywords

PL

przemiany współczesnej rodziny; relacje między kobietami i mężczyznami; dobrowolna bezdzietność; badania jakościowe

EN

transformation of the modern family; relationships between men and women; voluntary childlessness; qualitative research

• Publisher: Zielona Góra University Press
• Journal: Dyskursy Młodych Andragogów / Adult Education Discourses
• Year: 2017
• Volume: 18
• Pages: 373-387

Dates

published

2017

Contributors

author

Garncarek Emilia

• Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Instytut Socjologii

References

• Arcimowicz K. (2003), Obraz mężczyzny w polskich mediach. Prawda. Fałsz. Stereotyp, Wydawnictwo GWP, Gdańsk.
• Arcimowicz K. (2008), Przemiany męskości w kulturze, w: Nowi mężczyźni? Zmieniające się modele męskości we współczesnej Polsce, M. Fuszara (red.), Warszawa, s. 21-60.
• Arcimowicz K. (2010), Obraz mężczyzny w polskich przekazach medialnych na przełomie stuleci, w: M. Dąbrowska, A. Radomski (red.), Męskość jako kategoria kulturowa. Praktyki męskości, Wydawnictwo Portalu Wiedza i Edukacja, Lublin, s. 10-25.
• Arcimowicz K. (2013), Dyskursy o płci i rodzinie w polskich telesagach, Wydawnictwo Akademicke Żak, Warszawa.
• Babbie E. (2008), Podstawy badań społecznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Badinter E. (1998), Historia miłości macierzyńskiej, Oficyna Wydawnicza Wolumen, Warszawa.
• Badinter E. (2013), Konflikt. Kobieta i matka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Bauman Z. (2006a), Praca, konsumpcjonizm i nowi ubodzy, Wydawnictwo WAM, Kraków.
• Bauman Z. (2006b), Płynna nowoczesność, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
• Bauman Z. (2008), Zindywidualizowane społeczeństwo, GWP, Gdańsk.
• Bauman Z. (2009), Konsumowanie życia, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Beck U. (2004), Społeczeństwo ryzyka, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Beck U., Beck-Gernsheim E. (2002), Individualization. Institutionalized Individualism and its Social and Political Consequences, Sage Publications Ltd., London.
• Bem S.L. (2000), Męskość, kobiecość. O różnicach wynikających z płci, GWP, Gdańsk.
• Bourdieu P. (2004), Męska dominacja, Oficyna Naukowa, Warszawa.
• Budrowska B. (1997), Macierzyństwo: instytucja totalna?, w: Od kobiety do mężczyzny i z powrotem. Rozważania o płci w kulturze, J. Brach-Czaina (red.), Trans Humana, Białystok, s. 297-308.
• Budrowska B. (2000), Macierzyństwo jako punkt zwrotny w życiu kobiety, Wydawnictwo Funna, Wrocław.
• Budrowska B. (2001), Regulamin i improwizacje, czyli o kulturowym skrypcie bycia matką, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 2, s. 105-120.
• Budrowska B. (2003), Znikoma reprezentacja kobiet w elitach – próby wyjaśnień, w: Szklany sufit. Bariery i ograniczenia karier kobiet. Monografia zjawiska, A. Titkow (red.), ISP, Warszawa, s. 39-67.
• CBOS (2012), Potrzeby prokreacyjne oraz preferowany i realizowany model rodziny, komunikat nr BS/61/2012, http://cbos.pl/SPISKOM.POL/2012/K_061_12.PDF, 5.01.2017.
• CBOS (2013), Rodzina – jej współczesne znaczenie i rozumienie, komunikat nr BS/33/2013, http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2013/K_033_13.PDF, 5.01.2017.
• Daniłowicz P., Lisek-Michalska J. (2004), Fokus – zogniskowany wywiad grupowy. Zarys metody, w: Zogniskowany wywiad grupowy. Studia nad metodą, J. Lisek-Michalska, P. Daniłowicz (red.), Wydawnictwo UŁ, Łódź, s. 11-32.
• Dzwonkowska-Godula K. (2015), Tradycyjnie czy nowocześnie. Wzory macierzyństwa i ojcostwa w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Giddens A. (2001), Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, PWN, Warszawa.
• Giddens A. (2006), Przemiany intymności. Seksualność, miłość i erotyzm we współczesnych społeczeństwach, PWN, Warszawa.
• Giddens A. (2008), Konsekwencje nowoczesności, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Inglehart R., Norris P. (2009), Wzbierająca fala. Równouprawnienie płci a zmiana kulturowa na świecie, PIW, Warszawa.
• Jasińska-Kania A. (2012), Zmiany wartości Polaków a procesy transformacji, europeizacji i globalizacji, w: Wartości i zmiany. Przemiany postaw Polaków w jednoczącej się Europie, A. Jasińska-Kania (red.), Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa, s. 318-341.
• Kalus A. (2002), Bezdzietność w małżeństwie, Wydawnictwo Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, Opole.
• Kimmel M. (2004), The Gendered Society, Oxford University Press, New York.
• Kluzowa K., Slany K. (2004), Przemiany realizacji funkcji prokreacyjnej w rodzinie, w: Oblicze współczesnej rodziny polskiej, B. Mierzwiński, E. Dybowska (red.), Wydawnictwo WAM, Kraków 2004.
• Kwak A. (2005), Rodzina w dobie przemian. Małżeństwo i kohabitacja, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa.
• Kwak A. (2014), Współczesne związki heteroseksualne: małżeństwa (dobrowolnie bezdzietne), kohabitacja, LAT, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa.
• Malinowska E. (2011), Kapitał ludzki w ujęciu genderowym – koncepcja teoretyczna, „Folia Sociologica”, nr 39, s. 3-16.
• Mandal E. (2000), Podmiotowe i interpersonalne konsekwencje stereotypów związanych z płcią, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
• Mandal E. (2003), Kobiecość i męskość. Popularne opinie a badania naukowe, Wydawnictwo Naukowe Żak, Warszawa.
• Marody M. (2014), Jednostka po nowoczesności, Wydawnictwo Scholar, Warszawa.
• Pankowska D. (2005), Wychowanie a role płciowe, Wydawnictwo GWP, Gdańsk.
• Putnam Tong R. (2002), Myśl feministyczna. Wprowadzenie, PWN, Warszawa.
• Renzetti C.M., Curran D.J. (2005), Kobiety, mężczyźni i społeczeństwo, PWN, Warszawa.
• Rybicki P. (1979), Struktura społecznego świata, Wydawnictwo PWN, Warszawa.
• Santangelo N. (2011), Contemporary studies about fertility changes: common trends or contextual variations?, „Italian Sociologica Review”, nr 1 (1), s. 50-56.
• Sikorska M. (2009), Nowa matka, nowy ojciec, nowe dziecko. O nowym układzie sił w polskich rodzinach, Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne, Warszawa.
• Sikorska M. (2012), Życie rodzinne, w: Współczesne społeczeństwo polskie, Giza A., Sikorska M. (red.), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 185-222.
• Slany K. (2002), Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie, Wydawnictwo Nomos, Kraków.
• Slany K. (2006), Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie, Wydawnictwo Nomos, Kraków.
• Slany K. (2011), Rodzina w refleksji feministyczno-genderowej, w: Gender w społeczeństwie polskim, K. Slany, J. Struzik, K. Wojnicka (red.), Wydawnictwo Nomos, Kraków, s. 225-248.
• Sobotka T. (2004), Postponement of childbearing and low fertility in Europe, Dutch University Press, Amsterdam.
• Szlendak T. (2010), Socjologia rodziny, PWN, Warszawa.
• Sztompka P., Bogunia-Borowska M. (red.) (2008), Socjologia codzienności, Społeczny Instytut Wydawniczy ZNAK, Kraków.
• Szukalski P. (2015), Polska rodzina A.D. 2015, „Civitas Christiana”, nr 1, s. 16-17.
• Ślęczka K. (1999), Feminizm, Wydawnictwo Książnica, Katowice.
• Titkow A. (1998), Feminizm, w: Encyklopedia socjologii, t. 1, W. Kwaśniewicz (red.), Oficyna Naukowa, Warszawa.
• Titkow A. (2007), Tożsamość polskich kobiet. Ciągłość, zmiana, konteksty, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
• Titkow A., Budrowska B., Duch D. (2004a), O konflikcie płci, w: Niepokoje polskie, H. Domański, A. Ostrowska, A. Rychard (red.), Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
• Titkow A., Budrowska B., Duch D. (2004b), Nieodpłatna praca kobiet, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
• Turner J.H. (2004), Struktura teorii socjologicznej, PWN, Warszawa.

Identifiers

ISSN

2084-2740