Poczucie sensu życia a samoocena osób z niepełnosprawnością ruchową – doniesienie wstępne

• Authors: Zdzisław Kroplewski , Joanna Mikuć , Małgorzata Szcześniak

Title variants

EN

The meaning of life and self-esteem of the physically disabled – preliminary report

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Celem badania była weryfikacja poziomu poczucia sensu życia i samooceny u osób z niepełnosprawnością ruchową; ocena zależności między wymienionymi zmiennymi; sprawdzenie, czy i w jakim stopniu wybrane zmienne demograficzne (płeć, miejsce zamieszkania, wiek, przyczyna i okres nabycia niepełnosprawności), różnicują poziom sensu życia i samooceny w grupie badanych osób. W tym calu wykorzystano Test Sensu Życia (Purpose in Life Test, PIL), opracowany przez J.C. Crumbaugha i L.T. Maholicka oraz Skalę Samooceny (Self-Esteem Scale, SES) M. Rosenberga. Wynik globalny poczucia sensu życia i samooceny u osób z niepełnosprawnością ruchową są zbliżone do rezultatów uznanych za normę wśród osób pełnosprawnych. Wraz ze wzrostem samooceny wśród badanych rosną również: cel, sens i afirmacja życia, ocena siebie, ocena własnego życia, wolność i odpowiedzialność oraz ogólne poczucie sensu życia. Kobiety nie różnią się od mężczyzn pod względem poczucia sensu życia i poziomu samooceny. Osoby mieszkające w miastach mają wyższy poziom poczucia sensu życia niż w mniejszych miejscowościach. Osoby z niepełnosprawnością z powodu choroby wykazują wyższy wynikiem w zakresie stosunku do śmierci i samobójstwa niż osoby z niepełnosprawnością z powodu wady wrodzonej. Okres nabycia niepełnosprawności nie ma związku ani z poczuciem sensu życia, ani z samooceną. Wyższy poziom samooceny charakteryzuje badanych aktywnych niż osoby nieaktywne. W celach prewencyjnych i terapeutycznych, istotne dla harmonijnego życia w kontekście niepełnosprawności ruchowej jest rozwijanie osobistych zasobów człowieka, zwłaszcza poczucia sensu życia i własnej wartości.

EN

The purpose of this research was to look at how people with physical disability describe the meaning of life and their self-esteem. We also evaluated the relationship between above-mentioned concepts; verified whether and to what extent selected demographic variables (gender, place of residence, cause and duration of disability) influenced the meaning of life and self-esteem in the group of disabled participants. To achieve these goals the Purpose in Life Test, PIL, developed by J.C. Crumbaugh and L.T. Maholick, and the Self-Esteem Scale (SES) by M. Rosenberg were used. The global perception of the meaning of life and self-esteem in physically disabled was similar to the normalized results for healthy people. With an increase of self-esteem among the respondents, the following criteria were also higher: purpose, meaning and affirmation of life, self-evaluation, life assessment, freedom and responsibility, and a general feeling of the meaning in life. Women did not differ from men in terms of the meaning of life and the level of self-esteem. People living in cities had a higher scorings on the meaning of life than those living in small towns. People with acquired physical disabilities had higher scorings in their attitude to death and suicide than those with congenital disability. The time of disability acquisition had connection neither with the meaning of life nor self-esteem. A higher level of self-assessment characterized more active than inactive persons. For preventive and therapeutic purposes, it is important to build up individual’s personal resources, especially the meaning of life and self-esteem, for a harmonious life in the context of physical disability.

Keywords

PL

poczucie sensu życi; samoocena; niepełnosprawność ruchowa

EN

meaning of life; self-esteem; physical disability

• Publisher: Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
• Journal: Człowiek - Niepełnosprawność - Społeczeństwo
• Year: 2018
• Issue: 1(39)
• Pages: 47-63

Contributors

author

Zdzisław Kroplewski

• Uniwersytet Szczeciński, ul. Krakowska 69, 71-017 Szczecin; tel. [phone]

author

Joanna Mikuć

• Uniwersytet Szczeciński, ul. Krakowska 69, 71-017 Szczecin; tel. [phone]

author

Małgorzata Szcześniak

• Uniwersytet Szczeciński, ul. Krakowska 69, 71-017 Szczecin; tel. [phone]

References

• Ali, A., King, M., Strydom, A., Hassiotis, A. (2016). Self-reported stigma and its association with socio-demographic factors and physical disability in people with intellectual disabilities: Results from cross-sectional study in England. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 51(3), 465–474. DOI: 10.1007/s00127-015-1133-z.
• Alschuler, K.N., Kratz, A.L., Ehde, D.M. (2016). Resilience and vulnerability in individuals with chronic pain and physical disability. Rehabilitation Psychology, 61(1), 7–18. DOI: 10.1037/ rep0000055.
• Anderson, M.L., Najavits, L.M. (2014). Does seeking safety reduce PTSD symptoms in women receiving physical disability compensation? Rehabilitation Psychology, 59(3), 349–353. DOI: 10.1037/a0036869.
• Barg, C.J., Armstrong, B.D., Hetz, S.P., Latimer, A.E. (2010). Physical disability, stigma, and physical activity in children. International Journal of Disability, Development and Education, 57(4), 371–382. DOI: 10.1080/1034912X.2010.524417.
• Baumeister, R.F., Campbell, J.D., Krueger, J.I., Vohs, K.D. (2003). Does high self-esteem cause better performance, interpersonal success, happiness, or healthier lifestyles? Psychological Science in the Public Interest, 4(1), 1–44. DOI: 10.1111/1529-1006.01431.
• Biel-Ziółek, K. (2016). Wieloaspektowa rehabilitacja jako szansa poprawy jakości życia osób niepełnosprawnych ruchowo. Człowiek – Niepełnosprawność – Społeczeństwo, 1(31), 65–83. DOI: 10.5604/17345537.1209247.
• Bloch, J.H., Farrell, J.E., Hook, J.N., Van Tongeren, D.R., Penberthy, J.K. (2017). The effectiveness of a meditation course on mindfulness and meaning in life. Spirituality in Clinical Practice, 4(2), 100–112.
• Byra, S. (2015). Nadzieja podstawowa a reakcje przystosowawcze I satysfakcja z życia u osób z uszkodzeniem rdzenia kręgowego. Człowiek – Niepełnosprawność – Społeczeństwo, 3(29), 53–68. DOI: 10.5604/17345537.1177795.
• Byra, S. (2017a). Pozytywne zmiany w percepcji kobiet z nabytą niepełnosprawnością ruchową. Roczniki Pedagogiczne, 9(3), 19–41. DOI: http://dx.doi.org/10.18290/rped.2017.9.3-2
• Byra, S. (2017b). Wielowymiarowa Skala Akceptacji Utraty Sprawności (WSAUS) – Polska adaptacja Multidimensional Acceptance of Loss Scale Jamesa M. Ferrina, Fonga Chana, Julie Chronister I Chung-Yi Chiu. Człowiek – Niepełnosprawność – Społeczeństwo, 1(35), 29–50. DOI: 0.5604/01.3001.0010.0973.
• Cotter, K.A., Lachman, M.E. (2010). Psychosocial and behavioral contributions to health: Agerelated increases in physical disability are reduced by physical fitness? Psychology and Health, 25(7), 805–820. DOI: 10.1080/08870440902883212.
• Czerwińska, K., Kucharczyk, I. (2018). Depresja a nabyta niepełnosprawność wzroku osób w późnej fazie dorosłości – przegląd badań. Hygeia Public Health, 53(2), 149–156.
• Dune, T.M. (2012). Sexuality and physical disability: Exploring the barriers and solutions in healthcare. Sexuality and Disability, 30(2), 247–255.
• Dunn, D.S., Brody, C. (2008). Defining the good life following acquired physical disability. Rehabilitation Psychology, 53(4), 413–425. DOI: 10.1037/a0013749.
• Dunn, D.S., Brody, C. (2008). Defining the good life following acquired physical disability. Rehabilitation Psychology, 53(4), 413–425. DOI: 10.1037/a0013749.
• Duvdevany, I. (2010). Self-esteem and perception of quality of life among Israeli women with and without physical disability. Women & Health, 50(5), 443–458. DOI: 10.1080/03630242.2010.506149.
• Dyczewski, L. (1994). Ludzie starzy i starość w społeczeństwie i kulturze. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
• Fila-Jankowska, A. (2010). W poszukiwaniu samooceny autentycznej. Warszawa: ACADEMICA WYDAWNICTWO SWPS.
• Gayman, M.D., Brown, R.L., Cui, M. (2011). Depressive symptoms and bodily pain: The role of physical disability and social stress. Stress and Health, 27(1), 52–63. DOI: 10.1002/smi.1319.
• Frankl, V.E. (2009). Człowiek w poszukiwaniu sensu. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.
• Jakubowska-Winecka, A., Włodarczyk, D. (2007). Psychologiczne aspekty choroby i chorowania. W: A. Jakubowska-Winecka, D. Włodarczyk (red.), Psychologia w praktyce medycznej (s. 94–125). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
• Jóźwiak, W., Kwiatkowska, A. (2016). Piętno a obraz siebie osób z niepełnosprawnością ruchową: raport z badań jakościowych. Człowiek – Niepełnosprawność – Społeczeństwo, 4(34), 33–50. DOI: 10.5604/17345537.1233876.
• Kelley-Moore, J.A., Schumacher, J.G., Kahana, E., Kahana, B. (2006). When do older adults become “disabled”? Social and health antecedents of perceived disability in a panel study of the oldest old. Journal of Health and Social Behavior, 47(2), 126–141.
• Khazem, L.R., Jahn, D.R., Cukrowicz, K.C., Anestis, M.D. (2015). Physical disability and the Interpersonal Theory of Suicide. Death Studies, 39(10), 641–646. DOI: 10.1080/07481187.2015.1047061.
• Konieczna, E.J. (2010). Poczucie sensu życia osób niepełnosprawnych ruchowo. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Livneh, H, Antonak, R.F. (2005). Psychosocial adaptation to chronic illness and disability: A primer for counselors. Journal of Counseling & Development, 83(1), 12–20. DOI: https:// doi.org/10.1002/j.1556-6678.2005.tb00575.x.
• Łaguna, M., Lachowicz-Tabaczek, K., Dzwonkowska, I. (2007). Skala samooceny SES Morrisa Rosenberga – polska adaptacja metody. Psychologia Społeczna, 2(2), 164–176.
• Manachiewicz, P. (2016). Sens życia osób starszych – analiza empiryczna. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, 29(1), 149–161. DOI: 10.17951/j.2016.29.1.149.
• Mrug, S., Wallander, J.L. (2002). Self-concept of young people with physical disabilities: Does integration play a role? International Journal of Disability, Development and Education, 49(3), 267–280. DOI: https://doi.org/10.1080/1034912022000007289.
• Murray, S.L., Holmes, J.G., Collins, N.L. (2006). Optimizing assurance: The risk regulation system in relationships. Psychological Bulletin, 132, 641–666. DOI: 10.1037/0033-2909.132.5.641
• Nadler, A., Mayseless, O. (1983). Recipient self-esteem and reactions to help. W: J.D. Fisher, A. Nadler, B.M. DePaulo (red.), New Directions in Helping (s. 167–186). New York, NY: Academic Press.
• Nosek, M.A., Hughes, R.B., Swedlund, N., Taylor, H.B., Swank, P. (2003). Self-esteem and women with disabilities. Social Science & Medicine, 56(8), 1737–1747.
• Olszak-Krzyżanowska, B. (2005). Świat wartości i sensu życia niepełnosprawnych studentów zielonogórskich. W: H. Ochoczenko, G. Miłkowska (red.), Osoba niepełnosprawna w społeczności akademickiej (s. 53–61). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Pawłowska-Cyprysiak, K., Konarska, M. (2015). Aktywność zawodowa kobiet niepełnosprawnych ruchowo a poziom ich samooceny, radzenie sobie ze stresem oraz kompetencje społeczne. Polityka Społeczna, 8, 20–25.
• Pilecka, B. (1986). Osobowościowe i środowiskowe korelaty poczucia sensu życia. Rzeszów: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie.
• Popielski, K. (2008). Psychologia egzystencji. Wartości w życiu. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Psarra, E., Kleftaras, G. (2013). Adaptation to physical disabilities: The role of meaning in life and depression. The European Journal of Counselling Psychology, 2(1), 79–99. DOI: 10.5964/ ejcop.v2i1.7.
• Russell, D. (2009). Living arrangements, social integration, and loneliness in later life: The case of physical disability. Journal of Health and Social Behavior, 50(4), 460–475. DOI: 10.1177/002214650905000406.
• Schembri, E., Abela, A. (2016). Not broken but strengthened: Stories of resilience by persons with acquired physical disability and their families. Australian and New Zealand Journal of Family Therapy, 37(3), 400–417. DOI: https://doi.org/10.1002/anzf.1156.
• Steger, M.F. (2009). Meaning in life. W: S.J. Lopez, C.R. Snyder (red.), Oxford Handbook of Positive Psychology (s. 679–687). New York, NY: Oxford University Press.
• Szabała, B. (2017). Zasoby osobiste a niepełnosprawność sensoryczna. Studia Edukacyjne, 43, 223–245. DOI: 10.14746/se.2017.43.
• Tedeschi, R.G., Calhoun, L.G. (2004). Posttraumatic growth: Conceptual foundations and empirical evidence. Psychological Inquiry, 15(1), 1–18. DOI: http://dx.doi.org/10.1207/s15327965 pli1501_01.
• Wong, P.T.P. (2000). Meaning of life and meaning of death in successful aging. W: A. Tomer (red.), Death Attitudes and the Older Adult. Theories, Concepts, and Applications (s. 23–35). Philadelphia, PA: Brunner-Routledge.
• Wyrzykowska, D., Kirenko J. (1999). Samoocena a poczucie sensu życia osób niepełnosprawnych zajmujących się twórczością. Szkoła Specjalna, 4, 204–213.
• Życińska, J., Januszek, M. (2011). Test Sensu Życia (Purpose in Life Test, PIL) J.C. Crumbaugha i L.T. Maholicka: analiza psychometryczna. Czasopismo Psychologiczne, 17(1), 133–142.

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0012.2391