Szlacheckie kontrakty małżeńskie jako źródła do badań biograficznych i majątkowych na przykładzie intercyzy przedślubnej Antoniny Rzewuskiej i Piotra Miączyńskiego

• Authors: Penkała Anna

Title variants

EN

Marriage contracts of the Polish nobility as a source of biographical and property information on the basis of the prenuptial agreement between Antonina Rzewuska and Piotr Miączyński

• Languages of publication: PL EN FR DE RU

Abstracts

EN

Prenuptial agreements, made before marriage, are interesting source materials that enable to show some important regulations shaping marriages of the nobility. Simultaneously, agreements serve as a verification of the current biographical information, both in relation to the married couple and the other signatories of the act. The analysis of the prenuptial agreement between Antonina Rzewuska and Piotr Miączyński shows that such a source may not only compliment currently available information but also correct the false one. Furthermore, the agreement shows how family relationships and dowry influenced the material conditions of the married couple. Because of its special function and formal form, prenuptial agreements constitute an important source material which provides an insight into the financial situation of the nobility and into the motivation of the signatories

FR

Les contrats de mariage dressés avant des mariages constituent une source intéressante, qui permet de présenter la série des réglementations essentielles qui influencent le caractère des mariages de la noblesse. En même temps, les actes servent à la vérification des découvertes biographiques actuelles, en rapport de nouveaux mariés et les autres signataires de l'acte. L’analyse du contrat de mariage établi avant de mariage de Piotr Miączyński et Antonina Rzewuska indique que l’usage des sources de ce type dans la recherche peut permettre non seulement à compléter les découvertes précédentes concernant les deux fiancés, mais aussi à corriger les fautes biographiques. De plus, les contrats démontrent que les rapports familiaux et le bon état de finances d’une femme avaient une grande influence sur la condition financière des nouveaux époux. Grâce à sa fonction particulière et la forme du remplissage formalisée, les contrats de mariage constituent alors une pièce de source importante permettant de se faire connaître avec la condition financière de la noblesse et les intérêts des parties

DE

Die noch vor Eheschlieβungen unterschriebenen Eheverträge bilden ein interessantes Quellenmaterial, dank dem es möglich ist, eine Menge von wesentlichen Regelungen zu zeigen, die den Charakter von adeligen Ehen prägten. Gleichzeitig sind die Eintragungen der Kontrakte bei Überprüfung der bisherigen biographischen Angaben dienlich, und zwar sowohl in Bezug auf die Jungverheirateten, als auch auf die anderen Unterzeichner. Die Analyse des Ehevertrags zwischen Piotr Miączyński und Antonina Rzewuska deutet darauf hin, dass solche Quellen nicht nur der Ergänzung der vorherigen Informationen über die Verlobten, sondern auch der Berichtigung der falschen biographischen Angaben dienen können. Darüber hinaus zeigen die Bestimmungen des Ehevertrags deutlich, welchen Einfluss auf die Finanzlage des Brautpaars die Familienbeziehungen und entsprechende Einkünfte einer Frau hatten. Die Eheverträge sind dank ihrer besonderen Funktion und der formellen Eintragungsform zum wichtigen Quellenmaterial geworden, das die Beleuchtung der adeligen Finanzlagen und Geschäfte ermöglicht, die für die vertragsschlieβenden Parteien entscheidend waren

RU

Брачный контракт, составленный перед вступлением в брак, -это довольно интересный источнико информации, целью которого является обозначение ряда важных правил, влияющих на то, каким будет брак. Записи, содержащиеся в контракте, могут быть также использованы для проверки существующих биографических данных молодоженов и других лиц, подписавших документ. Анализ брачного контракта Пётра Мёнчинского и Антонины Жевуской показывает, что использование в исследованиях подобных источников позволяет не только дополнить имеющуюся ранее информацию о лицах, вступающих в брак, но и скорректировать неверные биографические данные. Кроме того, данные в контракте свидетельствуют о том, насколько сильно влияли на имущественное положение молодожёнов семейное родство и приданое невесты. Благодаря своей особой функции и формальной форме изложения брачный договор является важным источником информации о финансовом положении аристократической семьи и преимуществах , которые они могли получить при вступлении в брак

Keywords

PL

intercyza ślubna; prawo, szlachta; XVIII wiek; Piotr Miączyński; Antonina Rzewuska

• Publisher: Lublin Genealogical Society, Lublin, Poland
• Journal: Rocznik Lubelskiego Towarzystwa Genealogicznego
• Year: 2014 (2015)
• Volume: 6
• Pages: 153 - 325

Contributors

author

Penkała Anna

• Kraków

References

• ---
• Opracowania:
• S. Ciara, Senatorowie i dygnitarze koronni w drugiej połowie XVII wieku, Wrocław 1990
• E. Danowska, „Konkurując o dożywotnią przyjaźń” osiemnastowieczne intercyzy krakowskich mieszczan, „Rocznik Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie”, nr 45, 2000
• P. Dąbkowski, Prawo prywatne polskie, t. 1, Lwów 1910
• J. Długosz, K. Stasiewicz, Intercyza wiedeńska z 1667 roku. Nieznany fakt z biografii Stanisława Herakliusza Lubomirskiego, „Przegląd Humanistyczny”, t. 32, z. 10, 1988
• K. Górecka, Pobożne matrony i cnotliwe panny. Epitafia jako źródło wiedzy o kobiecie w epoce nowożytnej, Warszawa 2006
• U. Kicińska, Umowa dożywocia jako przykład regulacji majątkowej małżonków w dawnej Polsce, „Rocznik Lubelskiego Towarzystwa Genealogicznego”, t. V, 2013 (2014)
• J. Kuchta, Pozycja majątkowa wdów z rodów szlacheckich w XVII-XVIII wieku [w:] Rodzina i gospodarstwo domowe na ziemiach polskich w XV-XX wieku. Struktury demograficzne, społeczne i gospodarcze, pod red. C. Kukli, Warszawa 2008
• B. Lesiński, Ustanowienie opiekuna w drodze licytacji w polskim prawie ziemskim (XV–XVI w.), „Czasopismo Prawno- Historyczne”, t. 37, z. 2, 1985
• M. Lubczyński, Małżeństwa Wielopolskich w drugiej połowie XVII wieku i ich wpływ na pozycję społeczno-majątkową rodziny, [w:] Rodzina i gospodarstwo domowe na ziemiach polskich w XV-XX wieku. Struktury demograficzne, społeczne i gospodarcze, pod red. C. Kukli, Warszawa 2008
• M. Lubczyński, Zawieranie małżeństw przez szlachtę w świetle intercyz przedślubnych oblatowanych w krakowskich księgach grodzkich w latach 1680-1730, [w:] Wesela, chrzciny i pogrzeby. Kultura życia i śmierci, red. H. Suchojad, Warszawa 2001
• J. Machut- Kowalczyk, Dzieje opieki na ziemiach polskich, „Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego”, nr 13, r. 2010
• D. Makiłła, Historia prawa w Polsce, Warszawa 2008
• M. Malinowska, Sytuacja kobiety w siedemnastowiecznej Francji i Polsce, Warszawa 2008
• J. Pielas, Divisio Bonorum. U podstaw majątkowego funkcjonowania rodziny szlacheckiej w XVII wieku, [w:] Rodzina i gospodarstwo domowe na ziemiach polskich w XV-XX wieku. Struktury demograficzne, społeczne i gospodarcze, pod red. C. Kukli, Warszawa 2008
• J. Pielas, Majątkowe zabezpieczenie sióstr w szlacheckich działach spadkowych w Koronie w XVII wieku [w:] Per mulierem… Kobieta w dawnej Polsce – w średniowieczu i dobie staropolskiej, red. K. Justyniarska- Chojniak, S. Konarska-Zimnicka, Warszawa 2012
• J. Pielas, Zabezpieczenie praw majątkowych Annie Stanisławskiej w intercyzie przedślubnej z 1669 roku, „Almanach Historyczny”, t. 2, 2000
• S. Płaza, Historia prawa w Polsce na tle porównawczym, Kraków 2002
• B. Popiołek, Kobiecy świat w czasach Augusta II. Studia nad mentalnością kobiet z kręgów szlacheckich, Kraków 2003
• Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierskiego i W. Walewskiego, Warszawa 1880-1902
• A. Sowa, Miączyński Piotr, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 20, Wrocław 1975
• K. Sulej, Mariaże magnackie w XVI-XVIII wieku na podstawie intercyz przedślubnych, [w:] Społeczeństwo staropolskie. Seria Nowa, t. 3, Warszawa 2011
• J. Wimmer, Miączyński Atanazy [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 20, Wrocław 1975
• T. Zielińska, Rozważania nad kwestią wyposażenia szlachcianek w WKL w XVIII stuleciu, „Kwartalnik Historyczny”, t. 96, nr 1 - 2, 1989

Identifiers

ISSN

2080 - 9212