W stronę demokracji deliberacyjnej? O politycznym komunikowaniu na tematy europejskie w polskiej prasie

• Authors: Barbara Jabłońskas

Title variants

EN

Towards deliberative democracy? On political communication about European Union in Polish press

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest ukazanie problematyki dyskursu politycznego w zakresie tzw. debaty nicejsko-konstytucyjnej, dominującej w ostatnich latach w polskich mediach. Część wprowadzająca tekstu poświęcona została zagadnieniom związanym z kształtowaniem społeczeństwa obywatelskiego w wymiarze komunikacyjnym. Omówione tu zostały dwa modele komunikowania, gdzie jeden z nich związany jest z debatą racjonalną, drugi zaś z tzw. „pseudokomunikacją”. Zasadnicza część tekstu ukazuje najważniejsze wnioski z analizy polskich przekazów prasowych poświęconych problematyce nicejsko-konstytucyjnej. Omówione zostały nie tylko najważniejsze słowa-klucze, nadające specyficzny charakter dyskusjom, lecz również główne nurty i wątki debaty, oraz stosowane w nich tzw. „linie argumentacyjne”. Na podstawie identyfikacji wskaźników debaty racjonalnej oraz „pseudokomunikacji” przedstawione zostały profile dyskursywne poszczególnych tytułów prasowych. Całości rozważań przyświeca pytanie, czy w zakresie wybranej problematyki nicejskio-konstytucyjnej można mówić o debacie racjonalnej, stanowiącej główną cechę demokracji deliberacyjnej, czy też raczej o „pseudokomunikacji”, wpisującej się w nieobywatelski model dyskursu?

EN

The purpose of the paper is to show the problem of political discourse in the aspect of so-called “Nice and Constitutional Treaty debate” which has recently prevailed in Polish mass-media. The introductory part of the paper is devoted to the problem connected with the civil society creation in the aspect of communicative processes. There have been presented two models of communication – one of them refers to the rational debate, and the other deals with so-called “pseudo-communication”. The basic part of the text demonstrates the most important findings from the analysis of Polish press articles focused on “the Nice and Constitutional Treaty” problems. There have been presented not only the crucial “key-words”, which are characteristic for the debate, but also the main strands and threads of the debate, and also ways of argumentations applied. Using the most important indicators of the rational debate and “pseudo-communication” there have been shown the discursive profiles of each newspaper taken into consideration. The most important question of the paper concerns the problem if it is possible to understand the problematic of the “Nice and Constitutional Treaty debate” as a rational debate, which is an constitutive element of deliberative democracy, or rater as a “pseudo-communication”, which is characteristic for non-civil model of communication?

Keywords

PL

Demokracja deliberacyjna społeczeństwo obywatelskie; dyskurs; komunikacja; argumentacja; Unia Europejska

EN

Deliberative democracy; civil society; discourse; communication; argumentation; European Union

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Przegląd Socjologiczny
• Year: 2008
• Volume: 57
• Issue: 2
• Pages: 121-145

Dates

published

2008

Contributors

author

Barbara Jabłońskas

• Instytut Socjologii Uniwersytet Jagielloński

References

• Bachmann K. [2004], Konwent o przyszłości Europy. Demokracja deliberatywna jako metoda legitymizacji władzy w wielopłaszczyznowym systemie politycznym, Wrocław: Oficyna wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe.
• Baudrillard J. [2005], Boska Europa, „Europa” (dodatek do „Faktu”) z 25 V 2005 r.
• Buras P. [2003], Jest życie po Nicei, „Rzeczpospolita” z 3 X 2003 r.
• Bourdieu P., Wacquant Loic D. [2001], Zaproszenie do socjologii refleksyjnej, Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Czyżewski M., Kowalski S., Piotrowski A. [1997], Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego, Kraków: Wydawnictwo Aureus.
• Dahrendorf R. [2004], Urojona konstytucja, „Gazeta Wyborcza”z 21 X 2004 r.
• Dobek-Ostrowska B., Wiszniewski R. [2001], Teoria komunikowania publicznego i politycznego. Wprowadzenie, Wrocław: Wydawnictwo ASTRUM.
• Goban-Klas T. [1999], Media i komunikowanie masowe. Teorie i analizy prasy, radia, telewizji i Internetu, Warszawa-Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Habermas Jürgen, [2005], Faktyczność i obowiązywanie. Teoria dyskursu wobec zagadnień prawa i demokratycznego państwa prawa, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
• Habermas J. [2005a], Czy Europie potrzebna jest konstytucja?, „Nowa Europa. Przegląd Natoliński” nr 1/2005.
• Hindess B. [1999], Filozofie władzy. Od Hobbesa od Foucaulta, Warszawa-Wrocław, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Kowalski S., Tulli M. [2003], Zamiast procesu. Raport o mowie nienawiści, Warszawa, Instytut Studiów Politycznych PAN.
• Majkowska G. [1999], Media jako podmiot i przedmiot polityki językowej, [w:] Mazur Jan Polska polityka językowa na przełomie tysiącleci, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Nijakowski Lech M. [2002], Dyskursy o Śląsku. Kształtowanie śląskiej tożsamości regionalnej i narodowej w dyskursie publicznym, Warszawa: Instytut Socjologii UW.
• Potocka-Hoser A. [1996] Spór o lustrację - komunikacja bez porozumienia, „Kultura i Społeczeństwo”, rok XL, nr 2.
• Schopenhauer A. [2002], Erystyka, czyli sztuka prowadzenia sporów, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Alma-Press.
• Sztompka P. [2000], Trauma wielkiej zmiany: społeczne koszty transformacji, Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN.
• Szymanek K. [2001], Sztuka argumentacji. Słownik terminologiczny, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Identifiers

ISSN

0033-2356