Zastosowanie metod archeologicznych przy badaniu miejsca po katastrofie lub wybuchu ładunku wybuchowego

• Authors: Grajewski Adam

Title variants

EN

Application of archaeological methods to the survey of disaster or explosion sites

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Badanie stanowiska dotkniętego katastrofą polega na dokładnym poznaniu miejsca zdarzenia i okoliczności jego powstania poprzez poddawanie oględzinom oraz dotarcie za pomocą dostępnych metod do wszystkich źródeł, które po zweryfikowaniu stanowią istotne wskazówki pozwalające na zbadanie okoliczności i odtworzenie przebiegu zdarzenia. Będąc w terenie, dokładnie obserwuje się zjawiska, które nastąpiły w okresie przybliżonym do czasu, w którym miało miejsce zdarzenie i które mogło być wywołane przez sprawcę lub ofiarę oraz mieć istotny wpływ na przebieg zdarzenia. W celu poprawienia jakości oraz celowości prowadzonych prac podczas czynności dochodzeniowo-śledczych na miejscu zdarzenia, a także uzyskania dokładnej ilustracji z wykonanych czynności, warto sięgnąć w pracy do doświadczeń archeologii stosowanych powszechnie w trakcie badań obiektów ziemnych. Niewątpliwie znaczącą rolę i duży postęp w przypadku dokonywania oględzin miałoby zastosowanie w poszerzonej formie umiejętności wypracowanych przez archeologów na stanowisku historycznym podczas prowadzonych przez nich prac terenowych. Celem oględzin miejsca katastrofy jest zebranie maksymalnej ilości istotnych informacji o zdarzeniu i jego sprawcy. Informacje te zawarte są przede wszystkim w ujawnionych i zabezpieczonych śladach oraz w dokumentacji poglądowej. Celem wszelkiej dokumentacji sporządzonej w trakcie wykopalisk archeologicznych jest umożliwienie odtworzenia pozyskanych informacji. Jak widać, cele obu tych nauk są zbieżne. O wartości oględzin decyduje ilość oraz jakość dokonanych ustaleń, co ostatecznie jest widoczne w stopniu ich wykorzystania w postępowaniu przygotowawczym i sądowym.

EN

Survey of disaster sites consists of thorough examination of the area and of the circumstances of the event by visual examination and by using any available methods to reach all the sources which, after verification, provide useful hints that enable investigation of the circumstances and reconstruction of the course of the event. During fieldwork, you carefully observe phenomena which occurred in a period close to the time when the event happened and which may have been triggered by the perpetrator or the victim and may have significantly affected the course of the event. In order to enhance the quality and purposefulness of fieldwork carried out during investigation activities, as well as to obtain a detailed picture of the activities performed it is a good idea to make use of archaeological experiences, commonly employed during research of earth features. Doubtless, an extended application of skills developed by archaeologists at historical sites during fieldwork would significantly contribute to progress in survey activities. The purpose of visual examination of a disaster site is to collect the maximum amount of relevant information about the event and the person responsible. Such information is mainly contained in discovered and secured traces and visual documentation. The purpose of any documentation prepared during archaeological research is to enable retrieval of the obtained information. It can be seen that these two sciences have similar objectives. The value of visual examination is determined by the number and quality of findings, which can eventually be seen in the degree to which they are used in the preparatory (pre-trial) and court proceedings.

Keywords

PL

kryminalistyka; archeologia; oględziny; katastrofa; wybuch

EN

forensic science; criminalistics; archaeology; visual examination; disaster; explosion

• Publisher: Narodowy Instytut Dziedzictwa
• Journal: Ochrona Zabytków
• Year: 2017
• Issue: 2
• Pages: 127-143

Dates

published

2017

Contributors

author

Grajewski Adam

• archeolog, Komenda Główna Policji
• archaeologist, General Police Headquarters

References

• Bahn P.G., Dzieje archeologii, Katowice 1995.
• Baran T., Policha A., Wybuch i jego skutki – kryminalistyczne badania materiałów i urządzeń wybuchowych, Warszawa 2004.
• Choroszewski Z., Taktyka wykrywania sprawców pożarów, Szczytno 2005.
• Czernicka M., Kodeks karny, Warszawa 2003.
• Deptała D., Specyfika oględzin miejsca wybuchu urządzenia wybuchowego ze szczególnym uwzględnieniem samochodu jako obiektu zamachu bombowego, [w:] Zajder M., Goc M. (red.), Nowoczesność oględzin procesowo-kryminalistycznych, Szczytno 1999.
• Gałdyn R., Traseologia w procesie wykrywczym Policji, „Biuletyn Informacyjny CLK KGP” 1997, nr 104.
• Gąssowski J., Kultura pradziejowa na ziemiach Polski, Warszawa 1986.
• Gardocki L., Prawo karne, Warszawa 2004.
• Gruza E., Goc M., Moszczyński J., Kryminalistyka – czyli rzecz o metodach śledczych, Warszawa 2008.
• Gurgul J., O wnioskowaniu z wyników oględzin, „Problemy Kryminalistyki” 1971, nr 94.
• Kaczmarek M., Kryminalistyczne badanie miejsca zdarzenia, Piła 2002.
• Kaczmarek M., Praktyczne aspekty wyznaczania stałych punktów odniesienia podczas oględzin miejsc zdarzeń, Piła 2006.
• Kajzer L., Wstęp do badań archeologiczno-architektonicznych, Łódź 1984.
• Kasprzak J., Młodziejowski B., Brzęk W., Moszczyński J., Kryminalistyka, Warszawa 2006.
• Kędzierski W. (red.), Technika kryminalistyczna, cz.1, Szczytno 2002.
• Maisel W., Archeologia prawna Europy, Warszawa 1989.
• Mamzer H., Archeologia i dyskurs, Poznań 2004.
• Pękała M., Europejskie wytyczne do organizacji badania miejsca zdarzenia, „Biuletyn Informacyjny CLK KGP” 1999, nr 111.
• Prospekcja terenowa miejsca katastrofy TU 154 M pod Smoleńskiem z użyciem metod stosowanych w archeologii. Raport Końcowy. Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2010; Zob. http://www.naszdziennik.pl/polska-kraj/68275,co-naprawde-widzieli-archeolodzy.html [data dostępu: 29.12.2016].
• Sawa-Szeliga M., Potrzeby i możliwości wykorzystania biegłych z zakresu badania materiałów wybuchowych na przykładzie postępowań przygotowawczych prowadzonych przez Wydział do Zwalczania Terroru Kryminalnego KSP, [w:] Lisiecki M., Zajder M. (red.), Procesowo-kryminalistyczne czynności dowodowe, materiały pokonferencyjne, Szczytno 2003.
• Trzciński M. (red.), Archeologia sądowa w teorii i praktyce, Warszawa 2013.
• Włodarczyk R., Działania kryminalistyczne, medyczne i organizacyjne w sytuacjach zdarzeń masowych ze szczególnym uwzględnieniem identyfikacji zwłok i szczątków ludzkich, Szczytno 2010.
• Wytyczne nr 3/00 Komendanta Głównego Policji z dnia 16 czerwca 2000 r. w sprawie postępowania Policji w warunkach katastrofy naturalnej i awarii technicznej oraz w czasie innych zdarzeń zagrażających bezpieczeństwu ludzi i środowiska do Zarządzenia Nr 24/98 KGP z dnia 10.11.1998 r. w sprawie realizacji przez Policję zadań w warunkach katastrof naturalnych i awarii tech¬nicznych, Warszawa 2000.
• Zgółkowa H. (red.), Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, t. 16, Poznań 1998.
• Zoll A. (red.), Kodeks karny. Część szczególna, Zakamycze 1999.
• M. Zubańska, Wybuch i jego skutki a model organizacyjny miejsca wybuchu, „Przegląd Policyjny” 2005, nr 4, s. 167-176.

Identifiers

ISSN

0029-8247