A public authority’s liability for damages according to the principle of equity in Polish law

• Authors: Jerzy Parchomiuk

Title variants

PL

Odpowiedzialność organów administracji publicznej za szkody zgodnie z zasadą słuszności w prawie polskim

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The state’s liability for tort according to the principle of equity was introduced in Poland for the first time in the act from 1956 on the State’s liability for damages done by the state functionaries. Respects of equity assume an assessment of the situation when the damage occurred through the prism of moral convictions and axiological principles consolidated in the society and accepted in the legal system. The assessment of the validity of adjudication for damages should consider both the objective circumstances of the matter and the injured person’s situation. Liability comes into play in the situation when the damage was done by the action of an organ of public authority which was according to the law. The exceptional character of liability determines limiting it only to the injuries on a person, which is justified by the special character of goods included within compensation protection.

PL

Odpowiedzialność państwa za delikt zgodnie z zasadą słuszności została w Polsce wprowadzona po raz pierwszy w ustawie z roku 1956 o odpowiedzialności państwa za szkody wyrządzone przez funkcjonariuszy państwa. Szacunek dla słuszności zakłada ocenę sytuacji, w której szkoda powstała, poprzez pryzmat przekonań moralnych i zasad aksjologicznych uznawanych w społeczeństwie i przyjętych w systemie prawnym. Ocena zasadności wyroku za szkody powinna uwzględniać zarówno obiektywne okoliczności sprawy, jak i sytuację osoby poszkodowanej. Odpowiedzialność wchodzi w grę w sytuacji, kiedy szkoda została wyrządzona poprzez działanie organu władzy, które było zgodne z prawem. Wyjątkowy charakter odpowiedzialności decyduje o ograniczeniu jej jedynie do szkód wyrządzonych osobie, co jest usprawiedliwione przez szczególny charakter dóbr podlegających rekompensacie.

Keywords

EN

tort law; state liability for tort; liability of public authority; principle of equity; polish Civil Code

PL

prawo deliktowe; odpowiedzialność państwa za delikt; odpowiedzialność organów administracji publicznej; zasada słuszności w polskim Kodeksie cywilnym

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL
• Year: 2014-2015
• Volume: 10-11
• Issue: 1: Prawo
• Pages: 157-166

Contributors

author

Jerzy Parchomiuk

• Wydział Zamiejscowy Nauk Prawnych i Ekonomicznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II w Tomaszowie Lubelskim

References

• Bagińska E., Odpowiedzialność odszkodowawcza za wykonywanie władzy publicznej, Warszawa 2006.
• Bieniek G., Odpowiedzialność Skarbu Państwa za szkody wyrządzone przez funkcjonariuszy po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 grudnia 2001 r., “Przegląd Sądowy” 2002, No. 4, pp. 3-25.
• Czachórski W. (Brzozowski A., Safjan M., Skowrońska-Bocian E.), Zobowiązania. Zarys wykładu, Warszawa 2007.
• Dzienis P., Odpowiedzialność cywilna władzy publicznej, Warszawa 2006.
• Granecki P., Odpowiedzialność cywilna Skarbu Państwa za szkodę wyrządzoną działaniem swojego funkcjonariusza (wybrane zagadnienia), “Palestra” 2000, No. 11-12, pp. 16-29.
• Kamiński I. C., Słuszność w prawie, Kraków 2003.
• Kępiński M., Szczepaniak R., O bezpośrednim stosowaniu artykułu 77 ust. 1 Konstytucji, “Państwo i Prawo” 2000, No. 3, pp. 79-84.
• Kosik J., Odpowiedzialność za funkcjonariuszy państwowych w kodeksie cywilnym z perspektywy trzydziestolecia, “Państwo i Prawo” 1974, No. 7, pp. 91-105.
• Kremis J., Skutki prawne w zakresie odpowiedzialności odszkodowawczej państwa na tle wyroku Trybunału Konstytucyjnego, “Państwo i Prawo” 2002, No. 6, pp. 37-50.
• Łętowska E., W kwestii zmian przepisów KC o odpowiedzialności za szkody wyrządzone działaniem władzy publicznej, “Państwo i Prawo” 1999, No. 7 pp. 75-82.
• Parchomiuk J., Odpowiedzialność odszkodowawcza za legalne działania administracji publicznej, Warszawa 2007.
• Paruzal H., Odpowiedzialność Skarbu Państwa z art. 419 k.c. w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego, “Nowe Prawo” 1970, No. 7-8, pp. 1012-1023.
• Radwański Z., Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa 2009.
• Safjan M., Klauzule generalne w prawie cywilnym (przyczynek do dyskusji), “Państwo i Prawo” 1990, No. 11, pp. 48-59.
• Safjan M., Rekomendacja Nr R(84)15 w sprawie odpowiedzialności władzy publicznej a stan prawny obowiązujący w Polsce, [in:] Standardy prawne Rady Europy. Teksty i komentarze, vol II: Prawo cywilne, ed. M. Safjan, Warszawa 1995, pp. 281-297.
• Safjan M., Matuszyk K., Odpowiedzialność odszkodowawcza władzy publicznej, Warszawa 2009.
• System Prawa Prywatnego, Vol. 1: Prawo cywilne – część ogólna, ed. M. Safjan, Warszawa 2007.
• System Prawa Prywatnego, vol. 6: Prawo zobowiązań – część ogólna, ed. A. Olejniczak, Warszawa 2009.
• Szpunar A., Odpowiedzialność Skarbu Państwa za funkcjonariuszy, Warszawa 1985.
• Zieliński T., Klauzule generalne w demokratycznym państwie prawnym, “Studia Iuridica” 1992, No. 23, pp. 134-147.